ဝီကီပီးဒီးယား:လူသစ်များကို ကိုက်မစားပါနှင့်

ဝီကီပီဒီယားဆောင်းပါးများသည် သာမန်တည်းဖြတ်သူနှင့် လူသစ်များ၏ ကြိုးစားပမ်းစား တည်းဖြတ်မှုကြောင့် တိုးတက်ကောင်းမွန်လာကြသည်။ မိမိတို့သည် လူသစ်များကြားတွင် အတွေ့အကြုံအရှိဆုံးလူများ ဖြစ်နေနိုင်သော်လည်း တချိန်က လူသစ်ကလေးများ ဖြစ်ခဲ့ကြသည်ကို အမှတ်ရလိုက်ပါ။ မန်ဘာအသစ်များသည် အနာဂါတ် တည်းဖြတ်သူများဖြစ်ကြပြီး ဝီကီပီးဒီးယားအတွက် တန်ဖိုးအရှိဆုံး ရင်းမြစ်များဖြစ်ကြသည်။ မိမိတို့အနေဖြင့် သူတို့အား စိတ်ရှည် သည်းခံကာ ကြိုဆိုပေးရပေမည်။ တင်းမာစွာ ဆက်ဆံခြင်းမှလွဲ၍ သူတို့အား မည်သည့်အရာမှ ကြောက်လန့်ထွက်မသွားစေပါ။ အဆိုပါ လူသစ်များသည် တည်းဖြတ်ကြချိန်၌ ဝီကီပီဒီးယား၏ ပေါ်လစီများ၊ လမ်းညွန်များ၊ စံနှုန်းသတ်မှတ်ချက်များနှင့် ရင်းနှီးမှု ရှိအုံးမည်မဟုတ်ပါ။ အတွေ့အကြုံအရှိဆုံး တည်းဖြတ်သူများပင်လျင် သူတို့အား အချိန်ယူကာ ဆက်ဆံပေးရန် လိုအပ်သည်။

ကျေးဇူးပြု၍ လူသစ်များကို ကိုက်မစားပါနှင့်

  • လူသစ်များသည် community အတွက် အရေးပါပြီး လိုအပ်ချက်လည်း ဖြစ်ကြသည်။ လူသစ်များအား အားသွန်းလောင်းပေးခြင်းဖြင့် မိမိတို့အနေဖြင့် ဝီကီပီဒီးယားရှိ အသိပညာ၊ စိတ်ကူးများအား တန်ဖိုးပိုမို ရှိလာစေပါသည်။ လူသစ်များသည် ဝီကီပေါ်တွင် အကြောင်းအရာသစ်များအား ထည့်သွင်းနေကြစဉ် အက်ဒမင်များနှင့် အတွင်းလူများသည် တည်းဖြတ်မှုပေါင်းများစွာအား ဒိုင်ခံတာဝန်ယူဖြေရှင်းနေရသည်ကို တွေ့ရပေသည်။
  • လူသစ်များအတွက် မိမိတို့၏ဆောင်ပုဒ်မှာ ရဲရင့်ပါ ဆိုသည်ကို အမှတ်ရလိုက်ပါ။ မိမိတို့သည် စည်းမျဉ်း၊ စံနှုန်းများ ချမှတ်ထားကြသော်လည်း

သူတို့သည် ယင်းကဲ့သို့ လိုက်နာကျင့်သုံးမည် မဟုတ်ပါ။ ယခုလက်ရှိ စည်းမျဉ်းများနှင့် ဝေးကွာလျက် သူတို့သည် စိတ်ကူးသစ်များ၊ တီထွင် ဖန်တီးနိုင်စွမ်းများ ယူဆောင်လာနိုင်သည်။ ယင်းသည် ဝီကီပီးဒီယားတစ်ခုလုံးအား ပိုကောင်းလာစေပေမည်။

  • အကယ်၍ လူသစ်များသည် အမှားပြုလုပ်မိသည်ဟု ထင်ရပါက (ဥပမာ စာအုပ်ခေါင်းစဉ်အား စာလုံးအစောင်း ဖြင့်ရေးရန် မေ့နေခြင်း) မိမိဘာသာ မှန်ကန်အောင်ပြုလုပ်ရန် ကြိုးစားပါ။ လူသစ်များအား အပြစ်မတင်ပါနှင့်။ သူတို့၏ အသုံးပြုသူ စာမျက်နှာတွင် ဝီကီပီဒီးယား၏ မူဝါဒလမ်းညွန်များအကြောင်း ရှင်းပြထားသည့် ပျော့ပျောင်းသော မှတ်စုတိုလေးသည် နောင်အခါတွင် များစွာအထောက်အကူ ဖြစ်စေပါလိမ့်မည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သူတို့သည် ယင်းကဲ့သို့ပြုလုပ်ရန် မရင်းနှီးကြသေးသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဤနေရာသည် လူတိုင်း တည်းဖြတ်နိုင်သောကြောင့် လူတိုင်းသည် တည်းဖြတ်မှုအား တာဝန်ယူရမည်ဆိုသည်အား အမှတ်ရပါလေ။ အကယ်၍ သင်သည် ရိုင်းပျစွာပြုမူမိပါက သူတို့သည် စွယ်စုံကျမ်းသို့ ထပ်မံရေးသားတော့မည် မဟုတ်ပေ။
  • အမှားအကြောင်း လူသစ်များအား ပြောပြမှဖြစ်မယ်လို့ ခံစားမိပါက အပြုသဘောဆောင်တာဖြစ်ပါစေ။ သင့်ကိုယ်သင်မိတ်ဆက်ပြီး ဤနေရာမှ ကြိုဆိုကြောင်း ဖြစ်နိုင်ပါက အမှားအား ပြင်ဆင်ပေးထားကြောင်း အစရှိသည်ဖြင့်ပြောပါ။
  • Remind newcomers that their edit histories are usually saved, both at the article page history and a list of user contributions associated with their user name or IP address if still unregistered. When their edits are reverted, they may panic, start an edit war, or leave Wikipedia entirely, mistakenly assuming that hours of work have been irretrievably deleted. Please gently let newcomers know that their work can be retrieved from the history unless it has been deleted. Inform them that they are able to negotiate with other editors on talk pages. If all else fails, they can request undeletion of the articles that they have contributed to.
  • Newcomers may be hesitant to make changes, especially major ones, such as NPOV-ing and moving, due to fear of damaging Wikipedia (or of offending other Wikipedians and being flamed or being blocked). Teach them to be bold.
  • While it is fine to point a new user who has made a mistake towards the relevant policy pages, it is both unreasonable and unfriendly to suggest that they stop taking part in votes, Articles for Deletion discussions, etc., until they "gain more experience." This both discourages new editors and deprives Wikipedia of much-needed insights.
  • When giving advice, tone down the rhetoric a few notches from the usual Wikipedia norm. Make the newcomer feel genuinely welcome, not as though they must win your approval in order to be granted membership into an exclusive club. Any new domain of concentrated, special-purpose human activity has its own specialized structures, which take time to learn (and which benefit from periodic re-examination and revision).
  • Do not call newcomers disparaging names such as "sockpuppet" or "meatpuppet." You can point them to those policies if there is valid cause to do so. For example, if a disproportionate number of newcomers show up on one side of a vote, you should make them feel welcome while explaining that their votes may be disregarded. No name-calling is necessary. Similarly, think hard before calling a newcomer a single-purpose account. Besides, it is discouraged to label any editor with such invidious titles during a dispute (see Wikipedia:Don't call a spade a spade).
  • Sometimes users forget to use four tildes after talk page posts. You can make the reminder process easier and less annoying by using the following two templates. In the meantime, you can use {{unsigned}} to fix those anonymous comments.
  • There are some times when users add in new discussions to talk pages, despite the discussions already being ongoing. Often, the newcomers do not realize that there has already been a discussion on the topic, even if it is very recent.
  • Assume good faith on the part of newcomers. They most likely want to help out. Give them a chance!
  • Remember Hanlon's Razor. Behavior that appears malicious to experienced Wikipedians is more likely caused by ignorance of our expectations and rules. Even if you are 100% sure that someone is a worthless, no-good Internet troll, vandal, or worse, conduct yourself as if they are not. Remember that today's vandals might be tomorrow's editors. By giving a polite, honest and unsuspecting answer to newcomers, whether vandals or not, you teach them Wikipedia policy. By being calm, interested, and respectful, you do credit to your dignity, and to our project.
  • It is polite to point out to newcomers little details about editing on Wikipedia, such as the fact that one can sign one's name on userpages by leaving four of the tilde symbols (~), or pointing out that a wikilink can be achieved by putting double square brackets around a word or phrase.
  • Remember that you too were once a newcomer. Treat others as you were treated (or, perhaps, wish you had been treated) when you first arrived.
  • Remember: "Don't bite, do what's right. Being a friend is all right."

How to avoid being a "biter"

Newcomers' ideas of how things should be handled within Wikipedia will largely be out of context. It's a jungle in Wikipedia, and it may take some time before a newcomer becomes accustomed to how things work here. Keeping that in mind may help you avoid becoming a "biter". To avoid being accused of biting, try to:

  1. Avoid intensifiers in commentary (e.g., exclamation points and words like terrible, dumb, stupid, bad, etc.).
  2. Moderate your approach and wording.
  3. Always explain reverts in the edit summary, and use plain English rather than cryptic abbreviations.
  4. Avoid sarcasm in edit summaries and on talk pages, especially when reverting.
  5. Strive to respond in a measured manner.
  6. Wait and postpone editing as soon as you feel that you're upset.
  7. Be gracious.
  8. Acknowledge differing principles and be willing to reach a consensus.
  9. Take responsibility for resolving conflicts.
  10. Reciprocate where necessary.
  11. Listen actively.
  12. Avoid excessive Wikipedia jargon. When linking to policies or guidelines, do so in whole phrases, not wiki shorthand.
  13. Avoid using blocks as a first resort. Consider talking to a user before you block them.
  14. Avoid deleting newly created articles, as inexperienced authors might still be working on them or trying to figure something out.
  15. Even the most well written and helpful deletion template message may seem frightening or unwelcome to new users. Consider writing a personalised message.

Standard welcome/warning messages are both cordial and correcting. Consider using these templates for welcoming, or the first two here for warning.

Strive to be a responsible Wikipedian. By fostering goodwill, you will neither provoke nor be provoked easily, and will allow new Wikipedians to devote their time and resources towards building a truly collaborative encyclopedia.

သင်ဟာ အကိုက်ခံလိုက်ရတယ် ဒါမှမဟုတ် ကိုက်မိတယ် (စော်ကားမိတယ်) လို့ခံစားရရင်

  1. မတော်တဆမှုကနေ သင်ယူဖို့ရွေးချယ်ပါ။
  2. တကယ်လို့ လူတစ်ယောက်ယောက်ကို စော်ကားမိတယ်လို့ သိလိုက်ရရင် တောင်းပန်လိုက်ပါ
  3. ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ တုန့်ပြန်ချက်နဲ့လုပ်ဆောင်ဖို့ တွေးတောလိုက်ပါ။ နောင်တွင် ယခုလိုကိစ္စမျိုး ကြုံဆုံရပါက အဲသလိုအခြားနည်းလမ်းကို အသုံးပြုလိုက်ပါ။
  4. အတွေ့အကြုံကနေ တန်ဖိုးရှိတဲ့အသစ်တစ်ခု ရှာဖွေပါ။
  5. ယုတ္တိရှိပါစေ၊ ဘာကြောင့် မနှစ်သက်ရသလဲ ရှင်းပြပါ။ ဒါပေမယ့် မက်ဆေ့လက်မခံနိုင်ဘူးလို့ သိရပါက သင်ယူဖို့ကြိုးစားပါ။ လက်ခံသူသည် မက်ဆေ့လက်ခံရန် မလိုလားတာမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ အခြားပိုကောင်းတဲ့အရာတွေကို လုပ်ဆောင်ရုံပါပဲ။
  6. ရှေ့ဆက်လျှောက်ပါလေ။

Common newcomer errors

One common error among newcomers is to create an article in mainspace about themselves, their garage band, or about their original theories on a certain topic. One way to deal gently with this is to userfy the article, and leave a note saying why. {{nn-userfy}} is designed for userfying autobiographical articles. The remaining redirect can be flagged for deletion using {{Db-rediruser}}. Userfied articles on bands could be tagged with {{PROD}}, since they tend to hang around. New articles about a person's original research and theories could have a note appended explaining WP:OR. It is sometimes helpful to direct new users to alternative outlets.

Another common newbie error is to violate the three revert rule. There is no reason to expect that a newcomer would know about this rule, so it is a good idea to inform them of the rule on their talkpage after their second revert.

Ignorantia juris may excuse

The principle [Ignorantia juris non excusat] အမှား။ {{Lang}}: text has italic markup (အကူအညီ) (Latin for: "ignorance of the law does not excuse") is incompatible with the guidelines of "do not bite" and "assume good faith". In this case, ignorance of Wikipedia's guidelines can/may excuse the mistakes of a newcomer. Furthermore, you yourself violate Wikipedia's guidelines and policies when you attack a new user for ignorance of them.

Try instead to follow the points set forth in this article to relieve new editors of their ignorance. Keep in mind that this is not the way many other things work, and even seasoned editors fail to follow—or are simply unaware of—our guidelines from time to time.

To a newcomer, the large number of Wikipedia policies and guidelines is overwhelming. Ignorance of the rules can often be expected, but willfully disregarding them and disrupting the editorial process of constructing our online encyclopedia is quite another. If you exclude editors without barnstars and the like from your circle you probably diminish the final product.

In all cases though, we ought to interact with our fellow editors with gentleness and respect. This is the most important thing to stress.

Templates