သုမောင်
ဦးသုမောင် (၁၉၅၁ - ၂၀၁၀) သည် စာရေးဆရာ၊ ရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာ သရုပ်ဆောင်နှင့် အဆိုတော် အဖြစ်ပါ အောင်မြင် ကျော်ကြားသည့် စွယ်စုံရ မြန်မာ့ အနုပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည်။
သုမောင် | |
(၁၉၅၁-၂၀၁၀) | |
မွေးသက္ကရာဇ် | ၁၉၅၁-ခုနှစ်၊ မတ်လ (၁၃)ရက် |
အမည်ရင်း | မောင်ဗလ |
မိဘအမည် | ဦးသာဓု (စာရေးဆရာ၊ ဒါရိုက်တာ)၊ ဒေါ်ခင်ညို |
မွေးဖွားရာဒေသ | ရန်ကုန်မြို့ |
နိုင်ငံသား | မြန်မာ |
လူမျိုး | ဗမာ |
ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ | ဗုဒ္ဓဘာသာ |
ပညာအရည်အချင်း | အင်ဂျင်နီယာ |
အလုပ်အကိုင် | စာရေးဆရာ၊ ရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာ သရုပ်ဆောင်၊ အဆိုတော် |
ကြင်ဖော် | အေးအေးမေ (အေးဘုံ) |
သားသမီး | (၄) ယောက် |
ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု | စာရေးဆရာ ရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင် သာမက တေးဂီတ တွင်လည်း ထင်ရှားခဲ့သူ တစ်ဦး |
ထင်ရှားသည့်လက်ရာများ | ခုနစ်စဉ်အလွမ်း |
ရရှိခဲ့သည့်ဘွဲ့တံဆိပ်များ | အကယ်ဒမီ |
ကွယ်လွန်ရက် | ၂၀၁၀-ခုနှစ်၊ မေလ (၁၆) ရက် |
ကွယ်လွန်ရာဒေသ | ရန်ကုန်မြို့၊ သင်္ကန်းကျွန်းမြို့နယ်၊ သာဓုရုပ်ရှင်ခြံ |
လက်မှတ် | |
ကွန်ယက် |
ကိုယ်ရေးဖြစ်စဉ်
ပြင်ဆင်ရန်သုမောင်ကို ၁၉၅၁ ခုနှစ် မတ်လ (၁၃) ရက်နေ့၊ အင်္ဂါနေ့တွင် ဖခင်ဖြစ်သူ စာရေးဆရာ ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာ ဦးသာဓု နဲ့ မိခင်ဒေါ်ခင်ညိုတို့မှ ရန်ကုန်မြို့တွင် ဖွားမြင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး အမည်အရင်းမှာ မောင်ဗလ ဖြစ်သည်။ မွေးချင်း (၄) ယောက် ရှိတဲ့အနက် ဒုတိယမြောက်သား ဖြစ်သည်။ သုမောင်သည် ငယ်စဉ်က အင်ဂျင်နီယာ တစ်ဦး ဖြစ်လိုသဖြင့် ၁၉၆၆ ခုနှစ်တွင် စိန်ပေါလ် (ယခုအ.ထ.က(၆)ဗိုလ်တထောင်) မှ အစိုးရ စက်မှု လက်မှု အထက်တန်းကျောင်း GTI သို့ ပြောင်းရွှေ့ပညာ သင်ကြားခဲ့ရာ ဒီဇယ်အင်ဂျင်နီယာ သင်တန်းကို ၁၉၆၉−ခုနှစ်တွင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။
ထိုအချိန်က စ၍ စာပေနယ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ယုဝတီဂျာနယ်တွင် စာပြင်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ရင်း ကဗျာတို၊ စာတိုများ ရေးသားခဲ့သည်။ ပထမဦးဆုံး ဝတ္ထုတိုအဖြစ် ၁၉၇ဝ−ပြည့်နှစ်တွင် ဝတ်မှုံ ဂျာနယ်၌ “သနပ်ခါးရေကျဲကျဲ” ကို ကလောင်အမည် “အုပ်စိုး” ဖြင့် စတင် ရေးခဲ့သည်။[၁]
၁၉၇၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလထုတ် ရှုမဝမဂ္ဂဇင်းတွင် `ငယ်အိပ်မက်´ ဝတ္ထုကို `သုမောင်´ အမည်ခံ၍ ရေးသား ဖော်ပြခဲ့ရာမှ ယနေ့တိုင် `သုမောင်´ အမည် ထင်ရှားခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် `အချစ်´ အမည်ရှိ လုံးချင်း ဝတ္ထုကို စတင် ရေးသားရာမှ လုံးချင်းဝတ္ထု အများဆုံး ရေးသားသူ ဖြစ်လာသည်။ သိပ်ချစ်တယ်မဟုတ်လား (၁၉၇၆)၊ ရှင်နေမင်းမှ ပေးသောစာ (ဘာသာပြန်၊ ၁၉၇၆)၊ ချစ်ချစ်ချစ် ၁-၂-၃ (၁၉၈၀)၊ ဍ နှင့် အခြားဝတ္ထုတိုများ (၁၉၈၃)၊ ကွမ်းစကား (၁၉၉၉)၊ စာမျိုးစုံလင်စာသဘင် (၂၀၀၉) အပါအဝင် လုံးချင်းဝတ္ထု၊ ဘာသာပြန်ဝတ္ထု၊ ဘဝအတွေ့အကြုံ စာပေပေါင်းချုပ် စာစုပေါင်း ၆၀ ကျော်ကို ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။
၁၉၉၈ ခုနှစ် စာဖတ်သူ အကြိုက် မန္တလေး စာပေဆုကို အဖေ၏ အမေ ကိုယ်တွေ့ စာတမ်းငယ်ဖြင့် ရရှိခဲ့ပြီး ၂ဝဝ၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ အိုင်အိုဝါး တက္ကသိုလ်၌ ကျင်းပခဲ့သော နိုင်ငံတကာ စာရေးဆရာများ စာပေရေးရာ လုပ်ငန်း (International Writing paragraph) အစီအစဉ်သို့ တက်ရောက်ရန် ဖိတ်ကြားခြင်း ခံရသဖြင့် သွားရောက်၍ စာတမ်းတင်ခဲ့သည်။
သုမောင်သည် စာပေဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းတာဝန်များသာမက ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်မှု အပိုင်းတွင်လည်း ထူးချွန်မှုရှိသူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၄ တွင် ချစ်စံနမူ၊ နှောင်းတမြေ့မြေ့၊ အကြင်တို့လင်မယား စသော ရုပ်ရှင် ဇာတ်ကားများတွင် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သဖြင့် စာပေကဲ့သို့ပင် ရုပ်ရှင်တွင်လည်း သုမောင် အမည်သည် ထင်ရှားခဲ့သည်။ သုမောင်သည် ဇာတ်ကားကြီးပေါင်း ၄ဝကျော် ရိုက်ကူးခဲ့ပြီး ၂ဝဝ၁ ခုနှစ်တွင် ရိုက်လက်စ ဇာတ်ကားမှာ မင်းနဲ့ မှချစ်တတ်ပြီ ဇာတ်ကား ဖြစ်သည်။ သုမောင်သည် ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်အတွက် အကောင်းဆုံး အဓိက အမျိုးသားသရုပ်ဆောင် အကယ်ဒမီ ဆုကို `ခုနှစ်စဉ်အလွမ်း´ဇာတ်ကားတွင် ရရှိခဲ့သည်။ အနုပညာကို သဘာဝအတိုင်း သရုပ်ဆောင်သည့် သဘာဝမင်းသားအဖြစ် အောင်မြင်ခဲ့သည်။
စာရေးဆရာ ရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင် သာမက တေးဂီတတွင်လည်း ထင်ရှားခဲ့သူ တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် နှောင်းတမြေ့မြေ့ ဇာတ်ကား၌ ဇာတ်ဝင် နောက်ခံ တေးတစ်ပုဒ် ဖြစ်သော ပန်းဦးပန်မယ့်သူ သီချင်းကို စတင် သီဆို ခဲ့ရာမှ စ၍ တေးဂီတလောကသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင် နောက်ခံတေးများ၊ တိပ်ခွေ စီးရီးများ၊ ရေဒီယို တေးများ စသည်ဖြင့် သီဆိုခဲ့ရာ တေးသီချင်း ပုဒ်ရေပေါင်း ၂ဝဝဝ ကျော် သီဆိုပြီး ဖြစ်သည်။
၁၉၉၅−ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ဟောင်ကောင်၊ မကာအို နိုင်ငံများရှိ ဆရာဝန်များ ငွေရတု သဘင်မှ ဖိတ်ကြားသဖြင့် မြန်မာ့ တေးသီချင်းများ သွားရောက် ဖျော်ဖြေခွင့် ရခဲ့သည်။
ရုပ်ရှင် ဂီတထက် စာပေကို အလေးထား ဆောင်ရွက်ရင်း ဇနီးသည် ဒေါ်အေးအေးမေ (အေးဘုံ)၊ သားသမီးများ ဖြစ်သော စိုးအိမ်သူ၊ ဖိုးသောကြာ၊ ထိန်ထိန်သာ၊ ထိပ်ထား ဟူသော သားသမီး လေးယောက်နှင့်အတူ သင်္ကန်းကျွန်းမြို့နယ် သာဓုရုပ်ရှင်ခြံတွင် နေထိုင်သည်။
ဘဝနိဂုံး
ပြင်ဆင်ရန်၂၀၁၀-ခုနှစ်၊ မေလ (၁၆) ရက် တနင်္ဂနွေနေ့ ည (၉) နာရီအချိန် ရန်ကုန်မြို့ သုခကမ္ဘာဆေးခန်းတွင် ကွယ်လွန်သွားသည်။ ကွယ်လွန်ချိန်မှာ အသက် (၆၀) နှစ်ရှိပြီး ဇနီးသည် ဒေါ်အေးအေးမေ (ခေါ်) အေးဘုံနှင့်အတူ သမီးကြီး စိုးအိမ်သူ၊ သားလတ် ဖိုးသောကြာ၊ သားငယ် ထိန်ထိန်သာ၊ သမီးထွေး ထိပ်ထားတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ [၂][၃]
ကလောင် အမည်ကွဲများ
ပြင်ဆင်ရန်- မဟူရာ (ကော်လံဖြည့် ကဗျာများ)
- ကိုရင် ဉေယျ (ဘာသာရေး ဆောင်းပါးများ)
- မောင် ဗလ (ကလေးကဗျာများ)
- စိန်ခြယ် (ရုပ်ရှင်ပညာပေး ဆောင်းပါးများ)
သုမောင် ရေးသား ပြုစုခဲ့သော စာအုပ်များ [၄]
ပြင်ဆင်ရန်စဉ် | ခေါင်းစီး | ထုတ်ဝေသည့် ခုနှစ် | မှတ်ချက် |
---|---|---|---|
၁ | အချစ် | ၁၉၇၄ | |
၂ | သိပ်ချစ်တယ်မဟုတ်လား | ၁၉၇၆ | |
၃ | ရှင်နေမင်းမှ ပေးသောစာ | ၁၉၇၆ | ဘာသာပြန် |
၄ | ပင်တိုင်စံ စိတ်မကောင်းပါဘူးကွယ် | ၁၉၇၇ | |
၅ | အချစ်ပွင့်ကလေးများ | ၁၉၇၈ | |
၆ | အချစ်သစ်ပင် | ၁၉၇၈ | |
၇ | စာမျက်နှာ ၁၆ | ၁၉၇၈ | |
၈ | အချစ် ငါမသိ | ၁၉၇၈ | |
၉ | သာဓု အင် ဆန်း(စ်) | ၁၉၇၈ | ပူးတွဲ |
၁၀ | အချစ် (၂) | ၁၉၇၉ | |
၁၁ | အချစ်စက် | ၁၉၇၉ | |
၁၂ | အချစ်၏ နောက်ဆုံးနေ့များ | ၁၉၇၉ | |
၁၃ | သူ့မောင်မှာ သူ့မောင်မှာ | ၁၉၇၉ | |
၁၄ | အချစ်နှင့် သူ၏ကိုကို | ၁၉၇၉ | |
၁၅ | ငါကွ၊ ခုဆယ်ရာထောင်သောင်းသိန်းသန်းကုဋေ | ၁၉၈၀ | ပူးတွဲ |
၁၆ | တစ်တီတူး | ၁၉၈၀ | |
၁၇ | ချစ်ချစ်ချစ် ၁−၂−၃ | ၁၉၈၀ | |
၁၈ | အကယ်ဒမီ | ၁၉၈၀ | |
၁၉ | ထို့ကြောင့် အချစ်ဟုခေါ်သည် | ၁၉၈၁ | ပူးတွဲ |
၂၀ | စပယ်သုံးကုံး | ၁၉၈၁ | |
၂၁ | လ | ၁၉၈၁ | |
၂၂ | ပန်းစွယ်တော်ရွက်ကလေး | ၁၉၈၂ | ပူးတွဲ |
၂၃ | ဍရင်ကောက်နှင့် အခြားဝတ္ထုတိုများ | ၁၉၈၃ | |
၂၄ | သာဓုနှင့် ကျွန်တော်တို့၏ဖခင်များအကြောင်း (ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်) | ၁၉၈၄ | |
၂၅ | ဝတ္ထုတိုတစ်ပုဒ် ပေးပို့ခြင်း (ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်) | ၁၉၈၅ | |
၂၆ | မချစ်တတ်တာ မဟုတ်ပါ မချစ်ချင်တာပါ | ၁၉၈၅ | |
၂၇ | အချစ်လား သူဖျားနေတယ် | ၁၉၈၆ | |
၂၈ | ကမ္ဘာကြီː တုန်သွားတယ် | ၁၉၈၇ | |
၂၉ | ငှက်ကလေးတွေက မောင့်ခေါင်းပေါ်မှာ မင်းခေါင်းပေါ်မှာ | ၁၉၈၈ | |
၃၀ | သော်တာဆွေ လွမ်းတသ အမှတ်တရ | ၁၉၉၆ | ပူးတွဲ |
၃၁ | စာရေးဆရာကြီː ဦးရန်အောင် အလွမ်းပြေ | ၁၉၉၇ | |
၃၂ | မှတ်မှတ်ရရ ရှုမဝ ဝတ္ထုတိုများ | ၁၉၉၉ | ပူးတွဲ |
၃၃ | ကွမ်းစကား (ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်) | ၁၉၉၉ | |
၃၄ | အေးဘုံက ပြောသည် | ၁၉၉၉ | |
၃၅ | ကွေ့မိန်းကလေး ပုံပြင်နှင့် ဘဝရသစာစုများ | ၁၉၉၉ | |
၃၆ | ပန်းယွမ်းအိမ် | ၂၀၀၀ | ပူးတွဲ |
၃၇ | နံနက်စာ ဆောင်းပါးပေါင်းချုပ် | ၂၀၀၁ | |
၃၈ | တြိ | ၂၀၀၁ | ပူးတွဲ |
၃၉ | အရက်သမား အမှားတစ်ခါ (ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်) | ၂၀၀၂ | |
၄၀ | သက်ကြီːရွယ်အို | ၂၀၀၂ | ပူးတွဲ |
၄၁ | ၂၀ ရာစု မြန်မာဟာသဝတ္ထုတိုများ | ၂၀၀၃ | ပူးတွဲ |
၄၂ | ကြူကြူပါအောင် ရယ်သည် | ||
၄၃ | အရုပ်ကလေး | ||
၄၄ | အမှိုက် | ||
၄၅ | မျိုးရိုးထဲမှ ဆိုးပေကြီːများ |
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ ပြန်ကြားရေးနှင့် ပြည်သူ့ ဆက်ဆံရေး ဦးစီးဌာန (ရုံးချုပ်) စာတည်းအဖွဲ့မှ စုဆောင်း ပြုစုသော ‘နှစ်ဆယ်ရာစု မြန်မာစာရေးဆရာများနှင့် စာစုစာရင်း’ စာအုပ် (ပညာရွှေတောင် စာအုပ်တိုက် ၂ဝဝ၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ၊ပထမ အကြိမ်)
- ↑ စွယ်စုံရ အနုပညာရှင် သုမောင် ကွယ်လွန် (ဗွီအိုအေ)။ 18 May 2010 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 May 2010 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ ကွမ်းစကား(၂)၊ သုမောင် (ဒုတိယအကြိမ်)
- ↑ သုမောင်၊ "မျိုးရိုးထဲမှ ဆိုးပေကြီːများ"၊ ဆွေမင်းစာပေ။ ရန်ကုန်။