ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Migrating 61 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q123480 (translate me)
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၁ -
ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံဟူသည်မှာ [[ပင်လယ်ကမ်းစပ်]]နှင့်နယ်မြေမထိစပ်ပဲ [[ကုန်းမြေ]]အတွင်းပိတ်နေသော (သို့မဟုတ်) [[ကုန်းတွင်းပိတ်ပင်လယ်]]နှင့်သာ နယ်မြေထိစပ်နေသော တိုင်းပြည်ကို ဆိုလိုသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ စုစုပေါင်း (၄၇)နိုင်ငံရှိသည်။ [[မြောက်အမေရိကတိုက်]]၊ [[ဩစတြေးလျတိုက်]]နှင့် လူနေထိုင်မှုမရှိသော [[အန္တာတိကတိုက်]] တို့တွင် ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ မရှိပေ။
 
[[ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ]] ပင်လယ်ဆိုင်ရာသဘောတူညီချက်ဥပဒေများအရ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံတစ်ခုအား ဆက်စပ်နိုင်ငံနယ်မြေတစ်ခုမှတစ်ဆင့် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းဆီသို့ အခွန်မဲ့ ကုန်စည်သယ်ယူပို့ဆောင်ခွင့် ပေးထားသည်။ ကုလသမဂ္ဂမှ ကုန်းတွင်းပိတ်ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအား ကူညီရန်အတွက် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် အစီအစဉ်တစ်ခု ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသည်။ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူမှာ Anwarul Karim Chowdhury ဖြစ်သည်။
[[ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ]] ပင်လယ်ဆိုင်ရာသဘောတူညီချက်ဥပဒေများအရ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံတစ်ခုအား ဆက်စပ်နိုင်ငံနယ်မြေတစ်ခုမှတစ်ဆင့် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းဆီသို့ အခွန်မဲ့ ကုန်စည်သယ်ယူပို့ဆောင်ခွင့် ပေးထားသည်။ ကုလသမဂ္ဂမှ ကုန်းတွင်းပိတ်ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအား ကူညီရန်အတွက် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်တွင် အစီအစဉ်တစ်ခု ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသည်။ လက်ရှိတာဝန်ရှိသူမှာ Anwarul Karim Chowdhury ဖြစ်သည်။ အချို့သောတိုင်းပြည်များသည် လွန်စွာရှည်လျားသော ကမ်းရိုးတန်းများ ပိုင်ဆိုင်ကြသော်လည်း ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြု၍ မရနိုင်ပေ။ ဥပမာအားဖြင့် သမိုင်းကြောင်းအရ [[ရုရှားနိုင်ငံ]]သည် [[အာတိတ်သမုဒ္ဒရာအာတိတ် သမုဒ္ဒရာ]]ဖက်တွင်သာ [[ဆိပ်ကမ်း]]တည်ဆောက်နိုင်ပြီး ရေခဲနေမှုကြောင့် တစ်နှစ်လျှင် လပေါင်းများစွာ အသုံးမပြုနိုင်ပဲ ပိတ်ထားရသည်။ သို့ဖြစ်၍ [[ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်း]] ပိုင်ဆိုင်လိုမှုသည် ရုရှား၏ [[ဘောလ်တစ်ပင်လယ်]]၊ [[ပင်လယ်နက်]] နှင့် [[ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ]] များဖက်သို့ နယ်မြေချဲ့ထွင်မှုအတွက် တွန်းအားဖြစ်စေခဲ့သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း အချို့သော ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများသည် နီးစပ်ရာ ပင်လယ်ကမ်းစပ်သို့ ဆက်သွယ်ရန်အတွက် သင်္ဘောများ ခုတ်မောင်းနိုင်လောက်အောင် ကြီးမားသော မြစ်ကြီးများ ရှိနေကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့် [[ပါရာဂွေးနိုင်ငံ|ပါရာဂွေး]]နှင့် [[ဘိုလီးဗီးယား]] တို့သည် [[ပါရာဂွေးမြစ်]]နှင့် [[ပါရာနားမြစ်]] များမှတစ်ဆင့် ပင်လယ်ထွက်ပေါက် ရယူနိုင်ကြသည်။ အချို့သောတိုင်းပြည်များမှာမူ [[ကက်စပီယန်ပင်လယ်]] နှင့် [[အေရီယယ်ပင်လယ်အေရယ်ပင်လယ်]] တို့ကဲ့သို့သော ကုန်းတွင်းပိတ်ပင်လယ်များနှင့် ရှည်လျားသော ကမ်းရိုးတန်းများ ရှိနေကြသည်။ သို့ရာတွင် [[သမုဒ္ဒရာထွက်ပေါက်]] မရှိသဖြင့် ပင်လယ်ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှု မပြုနိုင်ပေ (ကက်စပီယန်ပင်လယ်သည် ယခုအခါ [[ဗော်လ်ဂါမြစ်]]နှင့် [[ဒွန်းမြစ်]]များ အကြားတွင် ပင်လယ်နက်ဆီသို့ လူလုပ် တူးဖော်ထားသော တူးမြောင်းဖြင့် ပင်လယ်နက်ဆီသို့လမ်းဖောက်ထားသည်။)။ ဥပမာအားဖြင့် [[ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ]]။
 
== ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများ စာရင်း ==
{| class="sortable wikitable" border="1"
! နိုင်ငံ
! Country
! [[List of countries and outlying territories by total area|Areaဧရိယာ]] (km²)
! လူဦးရေ
! Population
|-
| {{အလံ|အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ}}
စာကြောင်း ၂၀၁ -
|align="right"|12,521,000
|-class="sortbottom"
! စုစုပေါင်း
! Total
| align="right"|16,963,624
| align="right"|470,639,181
စာကြောင်း ၂၁၇ -
အထက်ပါကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများကို အောက်ပါအတိုင်း နယ်မြေစုဖွဲ့နိုင်သည်။
 
* [[အလယ်အာရှ|ဗဟိုအာရှဒေသ]] (၆နိုင်ငံ): [[အာဖဂန်နစ္စတန်]]၊ [[ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ]]၊ [[ကီးရ်ဂစ္စတန်ကာဂျစ္စတန်နိုင်ငံ]]၊ [[တာဂျစ်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]]၊ [[တာ့ခ်မင်နစ္စတန်]] နှင့် [[ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]]
* ဥရောပဒေသ (၉နိုင်ငံ): [[ဩစတြီးယား]]၊ [[ချက်သမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[ဟန်ဂေရီနိုင်ငံ]]၊ [[ကိုဆိုဗို]] (နိုင်ငံအဖြစ် အပြည့်အဝအသိအမှတ်မပြုသေး)၊ [[လက်ချင်စတိန်း]]၊ [[မက်ဆီဒိုးနီးယား]]၊ [[ဆားဘီးယားနိုင်ငံ]]၊ [[ဆလိုဗက်ကီးယားနိုင်ငံ]] နှင့်[[ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ]]
* ဗဟိုနှင့်အရှေ့အာဖရိကဒေသ (၁၀နိုင်ငံ): [[ဘာကီးနားဖားဆို]]၊ [[ဘူရွန်ဒီ]]၊ [[ဗဟိုအာဖရိကသမ္မတနိုင်ငံ]]၊ [[ချဒ်]]၊ [[မာလီနိုင်ငံ]]၊ [[နိုင်ဂျားနိုင်ငံ]]၊ [[ရဝမ်ဒါနိုင်ငံ]]၊ [[ယူဂန္ဓာနိုင်ငံ]]၊ [[အီသီယိုပီးယားနိုင်ငံ]] နှင့် [[တောင်ဆူဒန်နိုင်ငံ]]
စာကြောင်း ၂၄၁ -
အကယ်၍ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံတစ်ခုကို ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ထားသော ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံမှာ တစ်နိုင်ငံတည်းသာ ရှိလျှင် ၎င်းကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံကို ဧကဥဿုံကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံဟု ခေါ်ဆိုပါသည်။
ဧကဥဿုံကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ (၃)နိုင်ငံရှိသည်။
# ဆန်မာရီးနိုး[[ဆန်မာရီနိုနိုင်ငံ]] (အီတလီနိုင်ငံအတွင်း[[အီတလီနိုင်ငံ]]အတွင်း လုံးဝပိတ်နေသည်။)
# [[ဗာတီကန်စီးတီး]] (အီတလီနိုင်ငံအတွင်း လုံးဝပိတ်နေသည်။)
# [[လီဆိုသိုနိုင်ငံ|လီဆိုသိုဘုရင့်နိုင်ငံ]] (တောင်အာဖရိကနိုင်ငံအတွင်း[[တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ]]အတွင်း လုံးဝပိတ်နေသည်။)
 
== ကိုးကား ==
အင်္ဂလိပ်ဝီကီပီဒီးယား{{reflist}}
 
[[Category:ပထဝီဝင်ရူပပထဝီဝင်]]
[[Category:ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံများ]]