ရွေးကောက်ပွဲ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး must not use another wp as reference en:WP:GOODREFS
အရေးမကြီး replace with image from Commons
စာကြောင်း ၁ -
[[File:Election(concept) MG 3455.1.jpgJPG|thumb|right|မဲပုံးတစ်ခု]]
 
 
စာကြောင်း ၉ -
 
==သမိုင်း==
{{See also|ဒီမိုကရေစီသမိုင်း}}
 
ဒီမိုကရေစီ၏သမိုင်းတွင်လည်း ကြည့်နိုင်ပါသည်။
 
[[File:Election(concept).2.jpg|thumb|right|အာချီးလီး (Achilles) ၏လက်နက်များဘယ်သူအမွေဆက်ခံမလဲကို ဂရိများ မဲပေးနေပုံ]]
[[File:Roman Election(concept).3.jpg|thumb|right|ရွေးကောက်ပွဲပုံသရုပ်ဖေါ်ထားသည့်ရောမဒင်္ဂါးပြား]]
 
[[File:Election(concept).3.jpg|thumb|right|ရွေးကောက်ပွဲပုံသရုပ်ဖေါ်ထားသည့်ရောမဒင်္ဂါးပြား]]
 
 
 
ရွေးကောက်ပွဲများကို သမိုင်းတွင် စောနိုင်သမျှအစောဆုံး ရှေးခေတ်ဂရိ၊ ရှေးခေတ်ရောမ နှင့် အလယ်ခေတ်ကာလ တစ်လျှောက်လုံးတွင် ကြီးမြတ်သည့်ရောမဧကရာဇ် နှင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ကဲ့သို့သော အုပ်ချုပ်သူများကိုရွေးချယ်ရန် အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ရွေးကောက်ပွဲများကို များစွာသော ရှေးခေတ်အိန္ဒိယ မွတ်ဆလင်ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ၊ အွတ်မန် နှင့် အလီ အလယ်ခေတ် ရာရှီဒွန်ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ အုပ်ချုပ်မှု တို့တွင် ဂါန များမှ ရာဇာများ ရွေးချယ်ရာနှင့် အလယ်ခေတ်အစောပိုင်း ဘင်ဂေါ တွင် ပါလဘုရင် ဂိုပါလ တို့ကို ရွေးချယ် ရာတို့တွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ အစိုးရတာဝန်များအတွက် လူထုရွေးကောက်ပွဲများ ပါဝင်သည့် ခေတ်သစ် “ရွေးကောက်ပွဲ” ကို မြောက်အမေရိက နှင့် ဥရောပတွင် ကိုယ်စားပြုအစိုးရများ ကိုင်တွယ်ရမည်ဟု အကြံဉာဏ်ရရှိခဲ့သည့် ၁၇ ရာစုနှစ် အစောပိုင်းအထိ မပေါ်ပေါက်ခဲ့သေးပါ။
Line ၂၈ ⟶ ၂၃:
 
 
ရွေးကောက်ပွဲများမည်သို့ပြုလုပ်မည်လဲဆိုသည့်အပေါ်မူတည်၍ အစိုးရ၏အနေအထားများသည် အရပ်ဒေသ တစ်ခုအပေါ်တွင် အမှီပြုပြီး အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲမှုရှိသည်။ [http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF [အမေရိကန်]]ကဲ့သို့သော ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီ တစ်ခုတွင် အချို့သောရာထူးအဆင့် နေရာများကို ရွေးကောက်ပွဲဖြင့်ဖြည့်ဆည်း၍ မရပါ။ အထူးသဖြင့် သေချာသည့် ကျွမ်းကျင်မှုများ လိုအပ်သည့် ရာထူးအဆင့်များဖြစ်သည့် ဥပမာ၊ တရားသူကြီးများကို သူတို့၏တရားမျှတမှုအား ကာကွယ်ပေးသည့်ကူညီမှု ဖြစ်စေရန် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ခြင်းထက် ထုံးစံအတိုင်း ခန့်အပ်ကြသည်။ သို့သော်လည်း ဤအလေ့အကျင့်အတွက် ခြွင်းချက်များရှိသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အချို့သော တရားသူကြီးများကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ပြီး၊ ရှေးခေတ် အေသင် တွင် စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့ကြသည်။
 
ရွေးကောက်ပွဲများမည်သို့ပြုလုပ်မည်လဲဆိုသည့်အပေါ်မူတည်၍ အစိုးရ၏အနေအထားများသည် အရပ်ဒေသ တစ်ခုအပေါ်တွင် အမှီပြုပြီး အမျိုးမျိုးပြောင်းလဲမှုရှိသည်။ [http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF အမေရိကန်]ကဲ့သို့သော ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီ တစ်ခုတွင် အချို့သောရာထူးအဆင့် နေရာများကို ရွေးကောက်ပွဲဖြင့်ဖြည့်ဆည်း၍ မရပါ။ အထူးသဖြင့် သေချာသည့် ကျွမ်းကျင်မှုများ လိုအပ်သည့် ရာထူးအဆင့်များဖြစ်သည့် ဥပမာ၊ တရားသူကြီးများကို သူတို့၏တရားမျှတမှုအား ကာကွယ်ပေးသည့်ကူညီမှု ဖြစ်စေရန် ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်ခြင်းထက် ထုံးစံအတိုင်း ခန့်အပ်ကြသည်။ သို့သော်လည်း ဤအလေ့အကျင့်အတွက် ခြွင်းချက်များရှိသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အချို့သော တရားသူကြီးများကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ပြီး၊ ရှေးခေတ် အေသင် တွင် စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများကို ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့ကြသည်။
 
ဥပမာ အားဖြင့်၊ အချို့သောကိစ္စရပ်များတွင်၊ ဆိုဗီယက်ဒီမိုကရေစီတွင်- မဲဆန္ဒခံယူသောနယ်မှ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်သူများ နှင့် ရွေးချယ်ခံပြီးပုဂ္ဂိုလ်များကြားတွင် ရွေးချယ်ပိုင်ခွင့်ရှိသူ ကြားခံလွှာတစ်ခု တည်ရှိနေသည်။ သို့သော်လည်း ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီများ အများစုတွင် ဤအဆင့်၏ ပုံမှန်တစ်ဆင့်ညွှန်ကြားခြင်းသည် စည်းကမ်းနှင့်အညီ ပြုလုပ်ခြင်းထက် ဘာ မှမပိုပါ။ ဥပမာ၊ အမေရိကန်သမ္မတသည် မဲဆန္ဒရှင်များအဖွဲ့ အစည်း ဖြင့် ရွေးကောက်ခဲ့ပြီး၊ ဝက်စ်မင်စတာစံနစ် တွင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်မှ ထုံးစံနှင့်အညီရွေးချယ်သည် (နှင့် အမှန်တစ်ကယ်တွင် ဥပဒေပြုအဖွဲ့မှ သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ပါတီမှ)။