ရိုဟင်ဂျာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

''"ရိုဟင်ဂျာ"''ဆိုသည့် အသုံးအနှုံး၏ မူလပေါ်ပေါက်လာပုံကို ငြင်းဆိုကြဆဲဖြစ်သည်။ ရိုဟင်ဂျာသမိုင်းပညာရှင်များထဲမှ ခလီလော ရာ့ဟ်မန်(Khalilur Rahman)သည် ရိုဟင်ဂျာ အမည်ဆင်းသက်လာခဲ့ခြင်း၏ အစမှာ[[အာရဘစ် ဘာသာအာရပ်ဘာသာစကား|အာရဘစ်]]စကားလုံးဖြစ်သည့် '''ရာ့ဟ်မာ'''('''သနားကရုဏာ''') ဆိုသည့် အဓိပ္ပါယ်သက်ရောက်ပြီး၊<ref name=chowdhury>{{harv|MA Chowdhury|1995|pp=7–8}}</ref> ၈ရာစုနှစ်တွင် ပျက်စီးခဲ့သည့် သင်္ဘောတစ်စီးဖြစ်ရပ်အပေါ် ပြောဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ ရမ်းဗြဲကျွန်းအနီးတွင် အာရဘ် သင်္ဘောတစ်စီးပျက်စီးနစ်မြုတ်ပြီးနောက်ပိုင်း၊ အာရဘ်ကုန်သည်များအားလုံးကို ရခိုင်ဘုရင်မင်းမှ သုတ်သင်ရှင်းလင်းရန် မှာကြားခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ ကြောက်လန့်နေသည့် ကုန်သည်များမှ '''ရာ့ဟ်မာ'''('''သနားကရုဏာ''')ပြုပါဟု၍ အော်ကြပြီးနောက်ပိုင်း၊ ၎င်းတို့ကို ရာဟမ် များဟု၍ ရခိုင်တို့မှ ခေါ်ကြသည်။ ခေတ်အဆက်ဆက် ရာဟမ် မှ ရိုဟမ် နှင့် နောက်ဆုံးတွင် ရိုဟင်ဂျာသို့ ပြောင်းလည်းသွားခြင်းဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။<ref name=chowdhury /><ref>{{harv|Khin Maung Saw|1993|pp=93}}</ref> သို့သော် ရခိုင်မူစလင်ဆွေးနွေးဖလှယ်ပွဲ အတွင်းရေးမှုးနှင့် သမ္မတဟောင်းဖြစ်သူ ဂျာဟီရူဒင် အာဟ်မဒ် နှင့် နာဇယ်အာဟ်မဒ် တို့မှ ၎င်းအဆိုကို ငြင်းဆိုပြီး၊<ref name=chowdhury /> သင်္ဘောပျက်မှ အာရဘ်ကုန်သည် မူစလင်များကို "သဗ္ဗူကျ" ဟု ယခုခေါ်ဆိုလျက်ရှိပြီး၊ လက်ရှိတွင် ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်တွင် နေထိုင်ကြသူများဟု ဆိုသည်။ အကယ်၍ ရိုဟင်ဂျာစကားလုံးသည် ထိုကုန်သည်များမှ ဆင်းသက်လာသည်ဆိုပါက၊ "သဗ္ဗူကျ"များသည် ပထမဦးဆုံး ရိုဟင်ဂျာများသာ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်ဟုဆိုသည်။ ၎င်းတို့မှ ရိုဟင်ဂျာများသည် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံရှိ ရုဟာလူမျိုးမှ ဆင်းသက်လာသူများဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်<ref name=chowdhury />။ သမိုင်းပညာရှင်နောက်တစ်ယောက်ဖြစ်သူ MA Chowdhury မှ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မူစလင်လူဦးရေ အကြားတွင် 'မရိုဟောင်း' (ရှေးရခိုင်ဘုရင်) ဆိုသည့်စကားလုံးသည် ရိုဟန်းဟူ၍ ပြောင်းလည်းသွားခြင်းဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုနေရာမှ လာသူများကို ရိုဟင်ဂျာဟု ခေါ်ဆိုခြင်းဟုဆိုသည်။<ref name=chowdhury />