ရာဇတ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Converting bare references, using ref names to avoid duplicates, see FAQ
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၈၅ -
== ပညာရေး ==
မိထ္ထီလာမှ မန္တလေးသို့ မိသားစုအလုပ်အတွက်နှင့် ပြောင်းရွှေ့ရသောအခါ [[မန္တလေးမြို့]] ဝက်စလီယန် မိန်းကလေးကျောင်းတွင် သူငယ်တန်းမှ စတင်ကျောင်းတက်သည်။
စတုတ္ထတန်း အောင်မြင်သောအခါ ဝက်စလီယန်ယောက်ျာလေးကျောင်းသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ အဋ္ဌမတန်းသို့ ရောက်လျှင် စာသင်ခန်းထဲတွင် ထူးချွန်သဖြင့်ဆရာကြီးက တက္ကသိုလ်တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းသို့ ဝင်တန်းသို့အတန်းကျော် တင်ပေးသည်။အတန်းကျော်တင်ပေးသည်။ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲဝင်ရောက် ဖြေဆိုရာ ကောင်းစွာအောင်မြင်သည်။
 
ကိုရာဇတ်ကို သူ့မိဘများက [[ရန်ကုန်မြို့]]ကောလိပ်သိပ္ပံကျောင်းသို့လွှတ်ကာ ပညာ ဆက်လက်သင်ကြားစေသည်။ပညာဆက်လက်သင်ကြားစေသည်။ ဝိဇ္ဇာတန်းတွင်အင်္ဂလိပ်စာဂုဏ်ထူး ယူခဲ့သည်။ ကောလိပ် ကျောင်းပညာဆည်းပူနေစဉ်ကောလိပ်ကျောင်းပညာဆည်းပူနေစဉ် အင်္ဂလိပ်စာစီစာကုံးပြိုင်ရာ ပထမရရှိသဖြင့် ဘိုင်မြား ရွှေတံဆိပ်ကိုဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့သည်။
 
ကိုရာဇာတ်သည် ပညာဘက်တွင်သာထူးချွန်သည်မဟုတ်သေး [[တင်းနစ်]]၊ [[ခရစ်ကတ်]]၊ [[လက်ဝှေ့]]၊ [[ဘောလုံး]] စသည့် အားကစားဘက်တွင်လည်း ပြောင်မြောက်လေသည်၊ ကောလိပ်ကျောင်း ဘောလုံးအသင်းတွင် ပါဝင်ခဲ့လေသည်။
စာကြောင်း ၉၃ -
၁၉၂၀-ပြည့်နှစ် ပထမကျောင်းသားသပိတ် အရေးတော်ပုံကြီးတွင် သပိတ်မှောက်ကျောင်းသား ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် ပါဝင်လေသည်။ သပိတ်မှောက်ကောင်စီမှ သပိတ်မှောက်ကျောင်းသားများ ပညာရေးတွင် မနစ်နာစေရန် မြန်မာတနိုင်ငံလုံးရှိမြို့ကြီးများတွင် အမျိုးသားကျောင်းများ ဖွင့်လှစ်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီးသည့်နောက် ကိုရာဇတ်သည် မန္တလေးမြို့ ဗဟိုအမျိုးသားအထက်တန်းကျောင်းကြီး [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ]] နှင့် [[ပါဠိဘာသာ]] ပြ အထက်တန်းပြဆရာအဖြစ် ၁၉၂၁-ခုနှစ်မှစတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
 
၁၉၂၁-ခုနှစ်တွင်ပင် [[အမျိုးသားပညာရေးကောင်စီ]] မှ ကြီးမှူးကျင်းပသော ဘီအေ စာမေးပွဲကိုဝင်ရောက်ဖြေဆိုရာဘီအေစာမေးပွဲကိုဝင်ရောက်ဖြေဆိုရာ ကောင်းစွာအောင်မြင်လေသည်။ ဗဟိုအမျိုးသားကျောင်း တွင် ၁၉၂၃-ခုနှစ်မှစတင်၍ ကျောင်းဆရာကြီးအဖြစ်၎င်း၊ ကျောင်းအုပ်အဖြစ်၎င်း ဆောင်ရွက်ခဲ့လေသည်။
 
ဦးရာဇာတ်သည် အင်္ဂလိပ်စာအရေးအသား အစီအကုံးကောင်း၍ အသနားခံစာ စသည်တို့ကို တစ်ပါးသူအတွက် ရေးသားပေးလေ့ရှိသောကြောင့် “စေတနာ့ဝန်ထမ်း လျှောက်လွှာစာရေးကြီး” ဟုပင် ချစ်စနိုးခေါ်ဝေါ်ကြသည်။
စာကြောင်း ၉၉ -
တစ်ခါက အိန္ဒိယ နယူးတိုင်း မဂ္ဂဇင်းသို့ [[ရှမ်းပြည်နယ်]]၌ အထူးကျော်ကြားသော ၃၆-ကောင်ထီအကြောင်းကို ကြေးစန္ဒီနတ်ရုပ်နှင့် တကွ အတိတ်ပေးပုံ၊ ကပ်တိတ်၊ အနီး ဖေါ်ပြပြီးလျှင် ပေးပို့ခဲ့ရာ ပထမတန်း ဆောင်းပါးဆုကို ရရှိခဲ့ဖူးလေသည်။
 
ဆရာကြီးသည် အင်္ဂလိပ်စာသာမက [[မြန်မာစာ]]လည်းကျွမ်းကျင်သူဖြစ်သည်။ မြန်မာနှင့် ပါဠိဘာသာရပ်များကိုကျောင်းပါဠိဘာသာရပ်များကို သင်ကြားခဲ့ရခြင်းမဟုတ်ဘဲကျောင်း၌သင်ကြားခဲ့ရခြင်းမဟုတ်ဘဲ ကျောင်းပိတ်ရက်များအတွင်း [[မန္တလေးမြို့]]၊ နန်းတော်ရှေ့တိုက်တော်ကျောင်းတိုက်၊ ခင်မကန် ကျောင်းတိုက်၊ အတုမရှိကျောင်းတိုက် စသည့်ကျောင်းတိုက်များရှိ တိုက်အုပ်ဆရာတော်များထံ၌ သွားကာလေ့လာသင် ယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref>[http://myatlayngon.blogspot.com/2010/07/blog-post_3919.html ျမတ္ေလးငုံ: အာဇာနည္ ႏွစ္ဦးေရးသည့္ ကဗ်ာ<!-- Bot generated title -->]</ref>
[[File:U Razte & Daw Khin Khin.jpg|thumbnail|]]
၁၉၃၈-ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းလုံး ကျောင်းသားများ သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအခါ [[မန္တလေးမြို့]] ရှိ [[ဥရောပ]] တိုက်သား ပညာဝန်နှင့်တိုက်သားပညာဝန်နှင့် အရေးပိုင်ကြီးတို့သည် ဆရာကြီး ဦးရာဇာတ်အုပ်ချုပ်ရာ အမျိုးသားကျောင်း သို့ရောက်ရှိလာကြသည်။အမျိုးသားကျောင်းသို့ရောက်ရှိလာကြသည်။ ထိုနောက်အရာရှိကြီးများက ကျောင်းသားများ ကျောင်းကို သပိတ်မှောက် မမှောက်မေးကြရာ ဆရာကြီးက ‘ကျုပ်ကျောင်းကို ကျုပ်ကျောင်းသားများ ဘယ်တော့မှ သပိတ်မမှောက်' ဟုဖြေဆိုလိုက်သဖြင့် ဝမ်းသာကာပြန်သွားကြသည်၊
 
ထို့နောက် နာရီဝက်ခန့်အကြာတွင် ခေါင်းလောင်းတီးပြီး သပိတ်မှောက်သွား ကြလေသည်။ ထိုအခါ အထက်ဖော်ပြပါအရာရှိကြီးနှစ်ဦးသည် ဆရာကြီးထံ ပြန်သွားကြပြီးလျင် ဆရာကြီးညာတယ်။ လိမ်တယ် ဟုပြောကြသည်။ ဆရာကြီးသည် သူတို့အား မည်သို့မျှမဖြေကြားဘဲ ကျောင်းသားများသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌ ကို ခေါ်လိုက်လေသည်။
စာကြောင်း ၁၁၀ -
ဦးရာဇတ်သည် ဖခင်၏ [[အစ္စလာမ်]] အယူဝါဒကို လက်ခံသော်လည်း မိခင်၏ [[ဗုဒ္ဓဘာသာ|ဗုဒ္ဓ အယူဝါဒ]]ကိုလည်း မပစ်ပယ်ချေ။<ref name="autogenerated1">[http://www.burmalibrary.org/show.php?cat=1107 Online Burma Library > Main Library > Non-Burman and non-Buddhist groups > Muslims in Burma<!-- Bot generated title -->]</ref> များသောအားဖြင့် ဆရာကြီးသည် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီ ရဟန်းရှင်လူများနှင့် ခင်မင်ရင်းနှီး ပေါင်းသင်းဆက်ဆံလေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒကို အထူးလေးစားသော မန္တလေးမြို့ကဲ့သို့သော မြို့ကြီးတစ်မြို့ရှိ အမျိုးသား အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကျောင်းအုပ် အဖြစ်ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကျောင်းအုပ်အဖြစ် အမှုထမ်းစဉ် ကျောင်းသားများ၏ ကိုယ်လက်ကျန်းမာရေးအတွက် ကွင်းဆင်းချိန်၌ ကွင်းမဆင်းသူများနှင့် နံနက်တိုင်း ဘုရားရှိခိုးချိန်တွင် ဘုရားရှိခိုးမတက်သော ကျောင်းသားများကို ကြိမ်လုံးတစ်ချောင်းဖြင့် ကြပ်မတ်ပေးလေ့ရှိသည်။
 
ဆရာကြီးဦးရာဇတ်သည် ဂုဏ်ရည်တူသူများ၊ အထက်တန်းကျသူများနှင့် ဆက်ဆံ ရာတွင်ဆက်ဆံရာတွင် မျက်နှာထားတည်တည်နှင့် ဆက်ဆံလေ့ရှိသော်လည်း တပည့်များနှင့် ဆက်ဆံရာတွင် အမြဲလိုလိုပင် ဆေးပေါ့လိပ်ကြီးကိုခဲကာ မဲ့ပြုံးကလေး ပြုံးလျက်ဆက်ဆံလေ့ ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းသူကျောင်းသားများက ဆရာကြီးကို အမြဲတစေ ချစ်ကြောက်ရိုသေကြသည်။
 
== ဦးရာဇတ်နှင့်မျိုးချစ်စိတ် ==
ကျောင်းဆရာနှင့် ကျောင်းအုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် ဦးရာဇာတ်သည် ကျောင်းသားများအား ပညာပညာကိုသာမက ကိုသာမကမျိုးချစ်စိတ်ဓာတ်ကိုပါ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ် ကို ပါသွတ်သွင်းပေးလေ့ရှိသည်။သွတ်သွင်းပေးလေ့ရှိသည်။
သူကား နိုင်ငံခြားဖြစ် ဆေးလိပ်၊ [[စီးကရက်]] ကို သောက်လေ့မရှိ။ ပြည်တွင်းဖြစ် မလှမင်းဆေးပေါ့လိပ် အတုတ်ကြီးကို အမြဲလိုလို သောက်လေ့ရှိခြင်းက သူ့မျိုးချစ်စိတ်ကို ထင်ရှားစေသည်။
 
စာကြောင်း ၁၂၃ -
ရမည်းသင်းမြို့တွင်ပြုလုပ်သော ဗမာမွတ်ဆလင်ညီလာခံ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရလေသည်။ မန္တလေးမြို့ အပျော်တမ်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဖွဲ့စည်းရာတွင်လည်း အုပ်ချုပ်သူ ဗိုလ်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။
 
[[ဂျပန်]]ခေတ်တွင် ဆရာကြီးသည် ထောင်သွင်းအကျင်းချခြင်းခံခဲ့ရဖူးရာ သူ့အား ရွှေဘိုမှ-မန္တလေး ထောင်သို့မန္တလေးထောင်သို့ အပြောင်းတွင် တပည့်များက မိမိတို့အသက်ကိုစွန့်လွှတ်၍ လုယူကယ်ဆယ်ရန် ကြံစည်ခဲ့ဖူးသည်၊ သို့သော်ဆရာကြီးက ထိုအကြံကို ခွင့် မပြုခဲ့ချေ။ခွင့်မပြုခဲ့ချေ။
 
ဦးရာဇတ်သည် ၁၉၄၅-ခုနှစ်မှ စတင်တည်ထောင်ခဲ့သော မန္တလေးခရိုင် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ (ဖတပလ)တွင် ပထမဦးစွာ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်ခန့်အပ်ခြင်းခံရသည်။
စာကြောင်း ၁၃၁ -
ထို့နောက် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဦးဆောင်သော အစိုးရဝန်ကြီးအဖွဲ့တွင် ပညာရေးနှင့် အမျိုးသားစီမံကိန်းဌာနဝန်ကြီးအဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့ရသည်။ ၁၉၄၇-ခုနှစ်တွင် မန္တလေး ဥပစာကောလိပ်ကို ဒီကရီကောလိပ်အဖြစ် တိုးမြင့်ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ခြင်းမှာလည်း ဆရာကြီး ဦးရာဇတ်၏ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့်ဖြစ်သည်။
 
၁၉၄၇-ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၉-ရက်နေ့တွင် ဆရာကြီးဦးရာဇတ်သည် ဗိုလ်ချုပ်ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့်အတူ အောင်ဆန်းနှင့်အတူ အခြားနိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်ကြီးများနှင့်အခြားနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်ကြီးများနှင့် အတူလုပ်ကြံခံရလေသည်။ ထိုအခါက သူ့အားသွေးအိုင်ထဲမှပွေ့ပိုက်ထူမပေးသော အခါ “ကျွန်တော်က အရေးမကြီးပါဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်နဲ့ [[သခင်မြ]]တို့က ပိုဆိုးပုံရတယ်။ သူတို့ကိုသာ ဂရုစိုက်ကြပါ” ဟုပြောကြားခဲ့လေသည်။
 
== ရေးသားခဲ့သော စာပေ ==