ပြည်မင်းသားအရေးတော်ပုံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
{{unreferenced}}
ျမန္မာသမိုင္း ကုန္ေဘာင္ရာဇ၀င္တြင္ လုပ္ရည္ ျကံရည္ ရွိ လ်က္ ကံ အေျကာင္းမလွသျဖင့္ မင္းအျဖစ္ကို မရေသာ မင္းသားမ်ားအနက္ ျပည္မင္းသားႏွင့္ကေနာင္မင္းသားတို့မွာ သာယာ၀တီမင္းမွ ဖြားေတာ္မူေသာ သားေတာ္မ်ားအနက္ လက္ရုံး၇ည္ ႏွင့္ႏွလုံးရည္ ျပည္ ့၀ေသာ သားေတာ္မ်ားျဖစ္သည္အျပင္ နန္းတြင္ပညာရွိ မွဴးမတ္ ျပည္သူမ်ားက ခ်စ္ခင္ေလးစားေသာ မင္းသား ၂ပါးျဖစ္သည္။ သို ့ေသာ္ ကံအေျကာင္္းမလွ သျဖင့္ မင္းသား ၂ ပါးစလုံးမွာ မလိုသူမ်ားေျကာင့္ အခ်ိန္မတိုင္ခင္ ကံေတာ္ကုန္ ျကရသည္ မွာ ႏွေျမာစရာေကာင္းသလို ျမန္မာျပည္အတြက္ ကံဆိုးရျခင္းျဖစ္သည္။သာယာ၀တီမင္း ထီးနန္းကို ျပည္မင္းသား ဆက္ခံႏိုင္ပါက ဒုတိယ အ၈ၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲသည္ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ မရွိ ေျကာင္း စာအုပ္အခ်ိဴ ့တြင္ သိမီွသူတို ့က ေရးသားျကသည္။ျပည္မင္းသား အေရးေတာ္တြင္ ထင္ရွားေသာ စစ္မွဴး၊ျမိဳ ့၀န္၊မွဴးမတ္တို့က ျပည္မင္းသားအား ကာကြယ္ေပးျကရာ အသက္ကိုပါ ေပးဆပ္လိုက္ရသျဖင့္ တိုင္းျပည္ အဖို့ လူစြမ္းအား ဆုံးရူံးျပန္သည္။ တကယ္ေတာ့ ျပည္မင္းသား အေရးေတာ္ ပုံ ဟာ ခမည္းေတာ္ သာယာ၀တီ မင္း၏ အခ်စ္ျကီး မူေျကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသာနာ ျဖစ္သည္။ျပည္မင္းသားဟာ သာယာ၀တီမင္းရဲ ့ အားထားရေသာ သားေတာ္ျကီးျဖစ္သည္အျပင့္ နန္းတြင္မွဴးမတ္ တို ့က ေလးစားျကည္ညိဳျကျပီး သာယာ၀တီ မင္းရဲ ့အခ်စ္ဆုံးသားေတာ္လည္းျဖစ္သည္။ သာယာ၀တီမင္း အမ်က္ေတာ္၇ွ ခ်ိန္ မွာေတာင္ ျပည္မင္းသားကို လြတ္ေတာ္ တက္ခြင္ ့သာ ပိတ္ပင္ျပီး စည္းစိမ္မ်ားကို ေပးသနားထိေတာင္ အခ်စ္ေတာ္ပိုခဲ့သည္။ အမ်ားေ၇ွ ့မွာေတာင္ ျပည္မင္းသားအား အကိုျကီး ဟု ခ်စ္စႏိုး ျဖစ္ေခၚခဲ ့သည္။ျပည္မင္းသားအေျကာင္းေရးပါက သာယာ၀တီႏွင္ ့ ဘျကီးေတာ္ အေရးေတာ္ပုံကို စေရး၇မည္။
{{copyedit}}
မြန်မာသမိုင်း ကုန်ဘောင်ရာဇဝင်တွင် လုပ်ရည် ကြံရည် ရှိ လျက် ကံ အကြောင်းမလှသဖြင့် မင်းအဖြစ်ကို မရသော မင်းသားများအနက် ပြည်မင်းသားနှင့်ကနောင်မင်းသားတို့မှာ သာယာဝတီမင်းမှ ဖွားတော်မူသော သားတော်များအနက် လက်ရုံး၇ည် နှင့်နှလုံးရည် ပြည့်ဝသော သားတော်များဖြစ်သည်အပြင် နန်းတွင်ပညာရှိ မှူးမတ် ပြည်သူများက ချစ်ခင်လေးစားသော မင်းသား ၂ပါးဖြစ်သည်။ သို့သော် ကံအကြောင်းမလှ သဖြင့် မင်းသား ၂ ပါးစလုံးမှာ မလိုသူများကြောင့် အချိန်မတိုင်ခင် ကံတော်ကုန် ကြရသည် မှာ နှမြောစရာကောင်းသလို မြန်မာပြည်အတွက် ကံဆိုးရခြင်းဖြစ်သည်။သာယာဝတီမင်း ထီးနန်းကို ပြည်မင်းသား ဆက်ခံနိုင်ပါက ဒုတိယ အ၈ၤလိပ်-မြန်မာ စစ်ပွဲသည် ဖြစ်လာနိုင်စရာ မရှိ ကြောင်း စာအုပ်အချိူ့တွင် သိမှီသူတို့က ရေးသားကြသည်။ပြည်မင်းသား အရေးတော်တွင် ထင်ရှားသော စစ်မှူး၊မြို့ဝန်၊မှူးမတ်တို့က ပြည်မင်းသားအား ကာကွယ်ပေးကြရာ အသက်ကိုပါ ပေးဆပ်လိုက်ရသဖြင့် တိုင်းပြည် အဖို့ လူစွမ်းအား ဆုံးရူံးပြန်သည်။ တကယ်တော့ ပြည်မင်းသား အရေးတော် ပုံ ဟာ ခမည်းတော် သာယာဝတီ မင်း၏ အချစ်ကြီး မူကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ ပြသာနာ ဖြစ်သည်။ပြည်မင်းသားဟာ သာယာဝတီမင်းရဲ့ အားထားရသော သားတော်ကြီးဖြစ်သည်အပြင့် နန်းတွင်မှူးမတ် တို့က လေးစားကြည်ညိုကြပြီး သာယာဝတီ မင်းရဲ့အချစ်ဆုံးသားတော်လည်းဖြစ်သည်။ သာယာဝတီမင်း အမျက်တော်၇ှ ချိန် မှာတောင် ပြည်မင်းသားကို လွတ်တော် တက်ခွင့်သာ ပိတ်ပင်ပြီး စည်းစိမ်များကို ပေးသနားထိတောင် အချစ်တော်ပိုခဲ့သည်။ အများရှေ့မှာတောင် ပြည်မင်းသားအား အကိုကြီး ဟု ချစ်စနိုး ဖြစ်ခေါ်ခဲ့သည်။ပြည်မင်းသားအကြောင်းရေးပါက သာယာဝတီနှင့် ဘကြီးတော် အရေးတော်ပုံကို စရေး၇မည်။
 
'''နိဒါန်းစသော မိဘုရားခေါင်တင်မြှောက်ပွဲ'''
'''နိဒါန္းစေသာ မိဘုရားေခါင္တင္ေျမွာက္ပြဲ'''
 
ဘိုးတော်ဘုရားတော် နတ်ရွှာစံသော အခါ အိမ်ရှေ့စံဘကြီၤးတော်မင်း(စစ်ကိုင်းမင်းသား)သည် ၇.၆.၁၉တွင် အမရပူရ ထီးနန်းကို သိမ်းပိုက်ပြီး နန်းသိမ်းပွဲခံယူတော်မူသည်။နန်းတက်စ ထုံးစံ အတိုင်း စော်ဘွားနှင့် လက်အောက်ခံနယ်စား၊မြို့စား သစ္စာတော်ပေး၊ချီးမြှင့်သင့်သူတို့ကိုဆုလဘာ်တော် ပေးသနားချီးမြှင့်ပေးသနားတော်မူလေသည်။အခွန်ကင်းလွင့် ခွင့် အမိန့်ပြန်တမ်းများ ထုတ်ပြန်တော်မူသည်။သို့သော် မကျေနပ်သူတို့က ဒုနဲ့ဒေး ။အထူးသဖြင့်ဆွေတော် မျိူးတော် အသိုင်းဝိုင်းက မကျေနပ်မူက ပိုကြီးထွားနေသည်။မဆိုင်သူတွေက မြို့စားရွှာစားတွေ ဖြစ်နေပြန်သည်။အထူးသဖြင့် စလင်းမြို့ ပေးသနားတော် မူသော မောင်အိုအား မဟာ တော်ဝင်မင်းသားတို့ အဆောင်ယောင်အတိုင်း ချီးမြှင့် မြှောက်စားမူက ပိုပြီး မကျေနပ်ဖြစ်ကြသည်။စလင်းမင်းသားမောင်အိုမှာ မိဘုရားမယ်နု၏(မိဘုရားခေါင်မဖြစ်သေး) မောင် ဖြစ်သည်။ထို့ကြောင့် သာမာန်ကျေးတောသားဘဝမှ ရွှေမင်းသားကြီး အဖြစ်ကို ရကြလေပီ။ဒါကို ဆွေးမျိူးတော် အပိုင်းက လုပ်ရက်တော် မူလေခြင်းဟု ပြောဆိုကြသည်။ဘကြီးတော်မှာ လည်း ဒီ အရေးထက် မိဘုရားခေါင် တင်မြှောက်ရေးကို တွေးပူနေသည်။နတ်ရွှာစံ မင်းတရားကြီး ချ မှတ်ထားသော နန်းတက်သောအခါ ပန်းတောင် မင်းသမီးကို မိဘုရားခေါင် တင်မြှောက်ပီး ညီ တော် သာယာဝတီမင်းသားကို အိမ်ရှေ့စံ ထား၇မည် အမိန့်ကို လည်း မလွန်ဆန်ရဲ့သလို မိမိ ချစ်သော မယ်နုလည်း မိဘုရားခေါင်ကြီး ဖြစ်စေလိုသည်။ပန်တောင်းမင်းသမီးမှာ အသက် ၁၂ နှစ် သာရှိသေးသည် အပြင် မိဘုရားတို့တက်အပ် သော အရည်းအချင်းဘည်းမရှိသေးပေ။ထို့ကြောင် နန်းကိုသာ စွန့်မည် အချစ်ကိုတော့မစွန့်နိုင်သော ဘုရားကြီးတော် ဘုရား ပြတ်သားမူကြောင့် ၈.၁၁.၁၈၁၉ ခုနှစ် နန်းသိမ်းပွဲတွင် မိဘုရားခေါင် အဖြစ် မိဘုရားမယ်နုကိုတင်မြှောက်ပီး မြို့ပတ်ကာ မင်းခမ်းမင်းနားနဲ့ ထွက်တော်မူတယ်။ဒါကလည်း မလိုသူတွေ ရှေ့မတိုးအောင် တားမြစ်လိုက်ခြင်းဘဲ။နောက်ပီး စလင်းမင်းသားမောင်အို ကို ချီးမြှောက်တာနဲ့ပက်သက်ပီး ညီတော်သာယာဝတီမင်းသား၊နှမတော်တောင်တွင်းမင်းသမီးနှင့် ဘထွေးတော် တောင်ငူစားတို့က ကန့်ကွက်တော်မူတာကို စလင်းစားနဲ့ ပက်သက်လို့ဘကြီးတော်က နောက်ထပ် ထပ်မတင်ရလို့ အမိန်ချမှတ်လိုက်တယ်။ဆွေမျိူးတော်များဘက်က လည်း အသဲနာနေကြတယ် ။သာမာန်ကျေးလတ်သူ မယ်နုကို တောင်ဝင်မင်းမျိူးတွေက ခစားရ မှာကို မလိုလားကြတာပေါ့။ဒါကြောင့်ဘထွေးတော်တောင်ငူစားနဲ့ယောက်ခမ ပြည်စားတို့ ပုန်ကန်ခြားနားဖို့ ပြင်ဆင်လာတယ်။ဘကြီးတော်လည်း သိသိချင်း အရေးယူတော် မူတယ်။တောင်ငူစား ဘထွေးတော်အား မင်းမျိူးတို့ထုံစံ အတိုင်း ရေချ ကွက်မျက်ေ လသည်။ပြည်စားကား ယောက်ဖမ ဖြစ်တာကြောင့် တကြိမ် ခွင့်လွှတ်လိုက်ပီး ရာထူးချ လိုက်သည်။(စစ်ကိုင်းမင် သားတော် ညောင်ရမ်းမင်းသားကား ပြညိစား၏ မြေးဖြစ်သည်။)ဆွေးမျိူးတော် အသိုင်းဝိုင်းမှာ ဘကြီးတော်ကို ကျိတ်ပီး အပြင်တင်နေရုံ မှ တပါး ဘာမှ မတက်နိုင်ပေ။နောက်ပီး ဘထွေးတော် တောင်ငူစားကား ဒီ အရေးမှာ အသက်ပေးသွားရ သည်ကို မကျေ နပ်ကြပေ။ နန်းမတော် မယ်နုကား ထို အချိန်မှ စပီး အာဏကို ချူပ်ကိုင်ပီး တစတစ နှင့် ရွှေဘိုနွယ်တို့နှင့်အပြိုင် အင်းအားတိုးချဲ့ အသုံးချ တော့သည်။မိမိတို့နှင့် သင့်မြတ်သူများကို မြို့စားရွှာစားပေးသာနား အတွင်းကြိတ် လူစုနေသည်။ဒါကို အိမ်ရှေ့ သာယာစတီ မင်းသားမှာ သိမြင်ပီး မိမိ အကို စစ်ကိုူင်းမင်း အား ထိန်းသိမ်း သင့် ကြောင်း လျောက်ထားမူရာ ဘုရင် မှာလည်း မယားဘက်ကို သိသိသာသာ ပ်ါနေသဖြင့် စိတ်မကောင်ဖြစ်နေရသည်။နောက် နန်းမတော် ဘုရားနှင့် စလင်းမင်းသားတို့က လူစုကာ ဆွေတော်မျိူးတော်များအပေါ် နိင်ထက် စီးနင်း ပြုလုပ်လာသည်က တကြောင်း သာယာဝတီမင်းသားက ရှေ့ရေးကို တွေးကာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်လာရသည်။ ဆွေမျိူးတော်များက လည်း အိမ်ရှေ့စံ သာယာဝတီမင်းသား ခေါင်းဆောင်တင် မြှောက်ကာ အုပ်စုဖွဲ့ကာ ရန်စောင် နေ ကြသည်။ဘကြီးတော် မင်းကား အချိန်ရှိချိန် တွင် ဝါသနာကြီးလှ သော မြင်းစီး၊ဆင်ဖမ်း ခြင်းနှင့် သာ အချိန်ကုန်သည်က များသည်။တိုင်ရေးပြည် ရေးကို ညီတော် သာယာဝတီမင်းသားနှင့်မှူးမတ်တို့က စီမံ ခိုင်းထားသည်။ အကြံကြီးသူ နန်းမတော် မယ်နုကား အာဏာ ကို အသုံးချကာ မိမိလူများအား အစွမ်းကုန် ရာထူးပေးသနားပီး အချိန်အခါ ကောင်းကိုစောင့်နေသည်။ စလင်းမင်းသားမောင်အို မှာ ဘုရင် ယောက်ဖ အရှိန်ဝါ နှင့်မင်းဆွေ မင်းမျိူးတို့ အပေါ် အာဏာပြကာ လက်စောင်းထက်နေသဖြင့် မင်းဆွေမင်းမျိူးတို့ကာ မလူပ်ဝံံံ သာပေ။သို့သော် နန်းမတော်မယ်နုနှင့် စလင်းမင်းသားတို မှာ အိမ်ရှေ့စံသာယာဝတီ မင်းသာအပေါ်တော့ အာဏမပြရဲ့ပေ။သာယာဝတီ မင်းသားရဲ့ လက်ရုံးရည် နှင့်စွမ်းရည် ကို တော့ သိနှင့်အမ ျှ ချိူသာစွာ ဆက်ဆံပီး အချိူသတ်ထားသည်။ အတွင်းစိတ်မှာတော့ အပြုတ်တိုက်ရေးကို ဦးတည်နေသည်။စလင်းမင်းသားကလညိး တခြားမင်းဆွေ မင်းမျိူးတွေကို မလေးမစားလုပ်ရဲ သော်လည်း သာယာဝတီမင်းသားကိုတော့ လေးလေးစားပြုမူ၇သည်။ သို့သောါ မာန်ကတော့မချပေ။ သာယာဝတီ မင်းသားကလည်း သတိရှိရှိနှင့်ဆင်ခြင်နေပီ ကိုယ်ဘကိမလွန်အောင်ထိန်းထိန်း သိမ်း၂ အုပ်စီးတော်မူကာ စုစည်း ထားလေသည်။ မိမိအကိုတော်က အားမကိုးရသဖြင့် ကိုယ်ထူးကိုယ်ချွန် ရန်သာ ၇ှိတော့မဟုတ်ပေလား။သို့ကြောင့် ရွှေနန်းတော်အတွင်းမှာ နန်မးတော်မယ်နုတို့ အုပ်စုကား သြဇာညောင်းလျက် ရှိပြီး ဆွေမျိူးတော် အုပ်စုကား အရှိန်ဝါ ကျဆင်းလျက် အာဏာချိန်ခွင်လျာကား တဖက်စောင်းနင်းဖြစ်နေသည်။နေပြည်တော်အနှ့ မှာ တဘောင်တွေ ပေါ်ပေါကလာတယ်။မြန်မာတို့ အတိတ် တဘောင် နှမိတ် တို့ကို လွန်စွာ ယုံကြည်တော်မူတာကြောင့် နားစွင့်ပီး ဘုရင့် ထံ လျောက်တင်ရတယ်။
ဘိုးေတာ္ဘုရားေတာ္ နတ္၇ႊာစံေသာ အခါ အိမ္ေရွ ့စံဘျကီၤးေတာ္မင္း(စစ္ကိုင္းမင္းသား)သည္ ၇.၆.၁၉တြင္ အမရပူရ ထီးနန္းကို သိမ္းပိုက္ျပီး နန္းသိမ္းပြဲခံယူေတာ္မူသည္။နန္းတက္စ ထုံးစံ အတိုင္း ေစာ္ဘြားႏွင့္ လက္ေအာက္ခံနယ္စား၊ျမိဳ ့စား သစၥာေတာ္ေပး၊ခ်ီးျမွင္ ့သင္ ့သူတို ့ကိုဆုလဘာ္ေတာ္ ေပးသနားခ်ီးျမွင္ ့ေပးသနားေတာ္မူေလသည္။အခြန္ကင္းလြင့္ ခြင့္ အမိန့္ျပန္တမ္းမ်ား ထုတ္ျပန္ေတာ္မူသည္။သို ့ေသာ္ မေက်နပ္သူတို့က ဒုနဲ ့ေဒး ။အထူးသျဖင္ ့ေဆြေတာ္ မ်ိဴးေတာ္ အသိုင္း၀ိုင္းက မေက်နပ္မူက ပိုျကီးထြားေနသည္။မဆိုင္သူေတြက ျမိဳ ့စားရႊာစားေတြ ျဖစ္ေနျပန္သည္။အထူးသျဖင့္ စလင္းျမိဳ့ ေပးသနားေတာ္ မူေသာ ေမာင္အိုအား မဟာ ေတာ္၀င္မင္းသားတို ့ အေဆာင္ေယာင္အတိုင္း ခ်ီးျမွင့္ ေျမွာက္စားမူက ပိုျပီး မေက်နပ္ျဖစ္ျကသည္။စလင္းမင္းသားေမာင္အိုမွာ မိဘုရားမယ္ႏု၏(မိဘုရားေခါင္မျဖစ္ေသး) ေမာင္ ျဖစ္သည္။ထို ့ေျကာင့္ သာမာန္ေက်းေတာသားဘ၀မွ ေရႊမင္းသားျကီး အျဖစ္ကို ရျကေလပီ။ဒါကို ေဆြးမ်ိဴးေတာ္ အပိုင္းက လုပ္ရက္ေတာ္ မူေလျခင္းဟု ေျပာဆိုျကသည္။ဘျကီးေတာ္မွာ လည္း ဒီ အေရးထက္ မိဘုရားေခါင္ တင္ေျမွာက္ေရးကို ေတြးပူေနသည္။နတ္၇ႊာစံ မင္းတရားျကီး ခ် မွတ္ထားေသာ နန္းတက္ေသာအခါ ပန္းေတာင္ မင္းသမီးကို မိဘုရားေခါင္ တင္ေျမွာက္ပီး ညီ ေတာ္ သာယာ၀တီမင္းသားကို အိမ္ေရွ ့စံ ထား၇မည္ အမိန့္ကို လည္း မလြန္ဆန္ရဲ ့သလို မိမိ ခ်စ္ေသာ မယ္ႏုလည္း မိဘုရားေခါင္ျကီး ျဖစ္ေစလိုသည္။ပန္ေတာင္းမင္းသမီးမှာ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ သာရွိေသးသည္ အျပင္ မိဘုရားတို ့တက္အပ္ ေသာ အရည္းအခ်င္းဘည္းမရွိေသးေပ။ထို ့ေျကာင္ နန္းကိုသာ စြန္ ့မည္ အခ်စ္ကိုေတာ ့မစြန္ ့ႏိုင္ေသာ ဘုရားျကီးေတာ္ ဘုရား ျပတ္သားမူေျကာင့္ ၈.၁၁.၁၈၁၉ ခုႏွစ္ နန္းသိမ္းပြဲတြင္ မိဘုရားေခါင္ အျဖစ္ မိဘုရားမယ္ႏုကိုတင္ေျမွာက္ပီး ျမိဳ ့ပတ္ကာ မင္းခမ္းမင္းနားနဲ ့ ထြက္ေတာ္မူတယ္။ဒါကလည္း မလိုသူေတြ ေ၇ွ ့မတိုးေအာင္ တားျမစ္လိုက္ျခင္းဘဲ။ေနာက္ပီး စလင္းမင္းသားေမာင္အို ကို ခ်ီးေျမွာက္တာနဲ ့ပက္သက္ပီး ညီေတာ္သာယာ၀တီမင္းသား၊ႏွမေတာ္ေတာင္တြင္းမင္းသမီးႏွင့္ ဘေထြးေတာ္ ေတာင္ငူစားတို့က ကန္ ့ကြက္ေတာ္မူတာကို စလင္းစားနဲ ့ ပက္သက္လို ့ဘျကီးေတာ္က ေနာက္ထပ္ ထပ္မတင္ရလို့ အမိန္ခ်မွတ္လိုက္တယ္။ေဆြမ်ိဴးေတာ္မ်ားဘက္က လည္း အသဲနာေနျကတယ္ ။သာမာန္ေက်းလတ္သူ မယ္ႏုကို ေတာင္၀င္မင္းမ်ိဴးေတြက ခစားရ မွာကို မလိုလားျကတာေပါ ့။ဒါေျကာင္ ့ဘေထြးေတာ္ေတာင္ငူစားနဲ ့ေယာက္ခမ ျပည္စားတို ့ ပုန္ကန္ျခားနားဖို ့ ျပင္ဆင္လာတယ္။ဘျကီးေတာ္လည္း သိသိခ်င္း အေရးယူေတာ္ မူတယ္။ေတာင္ငူစား ဘေထြးေတာ္အား မင္းမ်ိဴးတို ့ထုံစံ အတိုင္း ေ၇ခ် ကြက္မ်က္ေ လသည္။ျပည္စားကား ေယာက္ဖမ ျဖစ္တာေျကာင္ ့ တျကိမ္ ခြင့္လႊတ္လုိက္ပီး ရာထူးခ် လိုက္သည္။(စစ္ကိုင္းမင္ သားေတာ္ ေညာင္ရမ္းမင္းသားကား ျပညိစား၏ ေျမးျဖစ္သည္။)ေဆြးမ်ိဴးေတာ္ အသိုင္း၀ိုင္းမွာ ဘျကီးေတာ္ကို က်ိတ္ပီး အျပင္တင္ေနရုံ မွ တပါး ဘာမွ မတက္ႏိုင္ေပ။ေနာက္ပီး ဘေထြးေတာ္ ေတာင္ငူစားကား ဒီ အေရးမွာ အသက္ေပးသြားရ သည္ကို မေက် နပ္ျကေပ။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုကား ထို အခ်ိန္မွ စပီး အာဏကို ခ်ဴပ္ကိုင္ပီး တစတစ ႏွင္ ့ ေ၇ႊဘိုႏြယ္တို ့ႏွင္ ့အျပိဳင္ အင္းအားတိုးခ်ဲ ့ အသုံးခ် ေတာ ့သည္။မိမိတို ့ႏွင့္ သင္ ့ျမတ္သူမ်ားကို ျမိဳ ့စားရႊာစားေပးသာနား အတြင္းျကိတ္ လူစုေနသည္။ဒါကို အိမ္ေ၇ွ ့ သာယာစတီ မင္းသားမွာ သိျမင္ပီး မိမိ အကို စစ္ကိုူင္းမင္း အား ထိန္းသိမ္း သင့္ ေျကာင္း ေလ်ာက္ထားမူရာ ဘုရင္ မွာလည္း မယားဘက္ကို သိသိသာသာ ပ္ါေနသျဖင့္ စိတ္မေကာင္ျဖစ္ေနရသည္။ေနာက္ နန္းမေတာ္ ဘုရားႏွင္ ့ စလင္းမင္းသားတို့က လူစုကာ ေဆြေတာ္မ်ိဴးေတာ္မ်ားအေပၚ နိင္ထက္ စီးနင္း ျပဳလုပ္လာသည္က တေျကာင္း သာယာ၀တီမင္းသားက ေ၇ွ ့ေရးကို ေတြးကာ ျကိဳတင္ျပင္ဆင္လာရသည္။ ေဆြမ်ိဴးေတာ္မ်ားက လည္း အိမ္ေ၇ွ ့စံ သာယာ၀တီမင္းသား ေခါင္းေဆာင္တင္ ေျမွာက္ကာ အုပ္စုဖြဲ ့ကာ ရန္ေစာင္ ေန ျကသည္။ဘျကီးေတာ္ မင္းကား အခ်ိန္ရွိ္ခ်ိန္ တြင္ ၀ါသနာျကီးလွ ေသာ ျမင္းစီး၊ဆင္ဖမ္း ျခင္းႏွင့္ သာ အခ်ိန္ကုန္သည္က မ်ားသည္။တိုင္ေရးျပည္ ေရးကို ညီေတာ္ သာယာ၀တီမင္းသားႏွင္ ့မွဴးမတ္တို ့က စီမံ ခိုင္းထားသည္။ အျကံျကီးသူ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုကား အာဏာ ကို အသုံးခ်ကာ မိမိလူမ်ားအား အစြမ္းကုန္ ရာထူးေပးသနားပီး အခ်ိန္အခါ ေကာင္းကိုေစာင္ ့ေနသည္။ စလင္းမင္းသားေမာင္အို မွာ ဘုရင္ ေယာက္ဖ အရွိန္၀ါ ႏွင္ ့မင္းေဆြ မင္းမ်ိဴးတို ့ အေပၚ အာဏာျပကာ လက္ေစာင္းထက္ေနသျဖင္ ့ မင္းေဆြမင္းမ်ိဴးတို ့ကာ မလူပ္၀ံံံ သာေပ။သို ့ေသာ္ နန္းမေတာ္မယ္ႏုႏွင့္ စလင္းမင္းသားတို မွာ အိမ္ေ၇ွ ့စံသာယာ၀တီ မင္းသာအေပၚေတာ ့ အာဏမျပရဲ ့ေပ။သာယာ၀တီ မင္းသားရဲ ့ လက္ရုံးရည္ ႏွင္ ့စြမ္းရည္ ကို ေတာ့ သိႏွင္ ့အမ ်ွ ခ်ိဴသာစြာ ဆက္ဆံပီး အခ်ိဴသတ္ထားသည္။ အတြင္းစိတ္မွာေတာ့ အျပဳတ္တိုက္ေရးကို ဦးတည္ေနသည္။စလင္းမင္းသားကလညိး တျခားမင္းေဆြ မင္းမ်ိဴးေတြကို မေလးမစားလုပ္ရဲ ေသာ္လည္း သာယာ၀တီမင္းသားကိုေတာ့ ေလးေလးစားျပဳမူ၇သည္။ သို ့ေသာါ မာန္ကေတာ ့မခ်ေပ။ သာယာ၀တီ မင္းသားကလည္း သတိရွိရွိႏွင္ ့ဆင္ျခင္ေနပီ ကိုယ္ဘကိမလြန္ေအာင္ထိန္းထိန္း သိမ္း၂ အုပ္စီးေတာ္မူကာ စုစည္း ထားေလသည္။ မိမိအကိုေတာ္က အားမကိုးရသျဖင္ ့ ကိုယ္ထူးကိုယ္ခ်ြန္ ရန္သာ ၇ွိေတာ ့မဟုတ္ေပလား။သို့ေျကာင့္ ေ၇ႊနန္းေတာ္အတြင္းမွာ နန္မးေတာ္မယ္ႏုတို ့ အုပ္စုကား ျသဇာေညာင္းလ်က္ ရွိျပီး ေဆြမ်ိဴးေတာ္ အုပ္စုကား အရွိန္၀ါ က်ဆင္းလ်က္ အာဏာခ်ိန္ခြင္လ်ာကား တဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္ေနသည္။ေနျပည္ေတာ္အႏွ့ မွာ တေဘာင္ေတြ ေပၚေပါကလာတယ္။ျမန္မာတို ့ အတိတ္ တေဘာင္ ႏွမိတ္ တို ့ကို လြန္္စြာ ယုံျကည္ေတာ္မူတာေျကာင္ ့ နားစြင့္ပီး ဘုရင့္ ထံ ေလ်ာက္တင္ရတယ္။
 
==မြို့တော် ပြောင်းချိန်==
ျမိဳ ့ေတာ္ ေျပာင္းခ်ိန္
 
ကောင်းမြတ်တဲ့ အချိန်ခါ ၊ထိန်လျွှံ့သည် ရွှေဝ၊မယ်နှင့်မောင်တူစုံ ပြောင်းမယ်၊ကောင်းမြတ် ဌာန ဆိုတဲ့ တဘောင် ပေါ်လာတယ် ။မြို့ပြောင်းတဲ့ အနက်အဓိပါယ်ဘဲ၊မကြာပါ နမိတ်တွေပြလာ ခဲ့တယ်။ ၂၅.၄..၁၈၂၁ မှာ အမရပူရ တောင်ကုန်းတော် ရန်ကစပီး မီးလောင်တယ်၊ ရွှေနန်းတော် ပတ်လည်မှာ မီးလောင်တယ်။ အိမ်၊လွတ်တော်၊စွယ်တော်ကျောင်း၊ဗဟိုရ်ဝင်း၊မြောက်ဘက်တခါး မီးသင့်တယ်၊ဒါကြောင့် ပညာရှိတွေ က မြို့ပြောင်းဖို့အကြံပေးတယ်။ ဘကြီးတော် မင်းကလည်း စိတ်မြန်လက်မြန်ဘဲ မြို့ပြောင်းဖို့ သက်တော်ရှည် အမတ်ကြီး မဟာသီဟသူရ ကို ဒီ အရေး အပြီးလွှဲ လိုက်တယ်။၉.၆.၁၈၂၁ မှာ နန်းတက်မယ် မြေနေရာကိုကြည့်ရူကာ အုတ်ပန္ဒဒ်ချ တယ် ။နေရာ ကတော့ အင်း၀ နေပြည်တော်မှာ။၂၂.၁..၁၈၂၁ မှာ နန်းမတော် မယ်နုမှာ မယ်သဲ(နောင် ဆင်ဖြူမရှင် စုဖုရားလာဘ် မိခင်)ကို အမရပူရမှာ ဖွားမြင်တော်မူတယ်။၃.၃.၁၈၂၄ ခုနှစ်မှာ အင်းဝရွှေမြို့တော် ကို မင်းနှင့်ပြည်သူ ပြောင်းရွှေ့ စိုးစံတော်မူလေတယ်။ နန်းမတော် မယ်နု ၊စလင်းမင်းသားကြီးတို့က အလှူတန်းပြုလုပ်ခြင်းနှင့် အတူ သာယာဝတီမင်းသားကလည်း သားတော် သတိုးမင်းဖျားကို (နောင်ပြည်မင်းသား) အား နားထွင်းမင်္ဂလာ ပြု ရျှ် သိရိမဟာသုဓမ္မရာဇာ ဘွဲ့ချီးမြှင့်တော်မူတယ်။ထို့နောက် အခြေနေ ကား ငြိန်သက်လျက်ပင်ရှိလာသည်။ ၁၈၂၃ နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့မှာ ရှင်မဖြူ အရေး ခင်း ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ တိုင်ရေး ပြည်ရေးမို့ အားလုံးက စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ ဘကြီးတော် မင်းတရား ဆုံးဖြတ် ချက် စောင့်နေတယ်။နန်းညီလာခံ မှာ လည်း စစ်ရေး အတွက် အကြီးအကျယ်သဘောထားကွဲလွှဲကြတာကြောင့် ဘကြီးတော် အဖို့ စိတ်ကသိကအောက်ဖြစ်နေတယ်။ နန်းမတော် ဘုရားတို့ကား စစ်ကို တိုက်ချင်နေတယ် ။သာယာဝတီၤ မင်းနှင့် စစ်သူကြီးအချိူ့က စစ်ကို မတိုက်ချင်ကြသေဘူး။ မကြာသေးခင်က ကသည်းစော်ဘွားအရေးကို တိုက်ရာ မှာ အင်အားကလည်း မ၇ှိသေးကြောင့်စစ်ကို ရှောင်၇ှားသင့်ကြောင်း အကြံ ပေးကြတယ်။နောက်ဆုံးတော့ ချစ်တဲ့မယားနန်းမတော် မယ်နုစကား ဖယ်ရှား တော် မမူဘဲ အင်္ဂလိပ်နှင့်မြန်မာ တို့၁၈၂၄ စက်တင်ဘာ ၅ရက်နေ့မှာ စစ်ပွဲကို ဆင်နွှဲကြတယ်။သာယာဝတီမင်းကား တိုင်းပြည် အရေး သင်းတို့ လုပ်တာ နဲ့ ဒုက္ခရောက် မှာကို ရင်လေးပေမယ် ဘာမှ မလုပ်နိုင်ပေ။ နောက်ဆုံး စစ်ပွဲမှာ အိမ်ရှေမင်း့သာယာဝတီမင်းသား ကိုယ်တိုင် စစ်ချီထွက် တိုက်ကြတယ်။ သို့ သော် လက်နက်ချင်းကွာ ခြားတာကြောင့် မြန်မာ တို့ အရူံးပေးရပီး နာမည် စစ်သူကြီး မဟာဗန္ဒူလ ကိုယ်တိုင် ကျ ဆုံးတဲ့ အထိ အဆုံးရူံး ကြီးမားခဲ့တယ်။ရန္တပို စာချူပ် ချူပ်ပီး ရခိုင်နှင့် တင်္နသာ ရီ ကိုပါပေးလိုက်ရသည်။စစ်ရူံးသောကြောင့်လျော်ကြေးငွေ ကျပ်ဒင်္ဂါးပြား ၃ကုဋေ ပေး၇န်ရှိရာ ၄ ဆိုင်း ခွဲပီး လျော်ရသည်။ ငွေမလောက်သဖြင့်နန်းမတော် မိဘုရားပိုင် နန်းစဉ်ရတနာတို့ကို ရောင်းချသည် အထိ ဆိုးရွှားခဲ့သည်။ဒီစစ်ပွဲကြောင့်ရွှေနန်းတော် အတွင်းမှာ စိတ်ဝမ်းပိုကွဲကြသည်။သည်အထဲမယားနှင့်ညီတော် အရေးကလဲ မပြီးပြတ်သေးဘဲ တစခန်းထ လာသည်။ ဘကြီးတော် မင်းတရားလည်း ဒီစိတ်နှင့် အိပ်ယာထဲ လဲလေတော့သဖြင့် နန်းတွင်းရေးကို နန်းမတော် မယ်နု နှင့် စလင်းမင်းသားကြီးတို့မှာပိုမို ချူပ်ကိုင်လေသည်။စစ်ရူံးရာတွင် သူကြောင့်ကိုယ်ကြောင့်ဟူ၇ျ် ပြစ်တင်ရာမှာ မီးတောက်လာအသွင်ကို ဖန်တီးလာသည်။ ဘကြီးတော် မှာ အပြင်သို့ မထွက်တော့ဘဲ အတွင်းတော် မှာ စံနေသည်။နန်းမတော် မယ်နု ကား သူ့မောင် စလင်းစား မောင်အို ကိုနန်းရအောငိ ကြံစည် ရာ မှ သာယာဝတီမင်းသား၏ ပုန်ကန်မူ စတင် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ စစ်ရူံးသည့်အကြောင်းပြကာ သာယာဝတီ မင်းသား၏ ဘက်တော်သားများ ကို ၇ှင်းထုတ်နေရာ မှ စတင် ဖြစ်လာသည်။ သာယာဝတီ မင်းသားကား အကို ဖြစ်သူ စစ်ကိုင်းမင်း အပါ် ချစ်ခင် လှ သဖြင့် ပုန်ကန်မူ အပြုဘဲ အဖြစ်အပျက်များ သိအောင် သွားရောက် လျောက်တင်သော်လည်း ဘကြီးတော်မင်း က ထွက်ရျ် ပင် မတွေ့ပေ။ ထို့ကြောင် သာယာဝတီ မင်းသားကား ဖြစ်နိုင်သည့် လမ်းကို မျော်လင့်နေသည် မှာ သဘာဝကျ သည်။ တဖက် တွင်လည်း နန်းမတော် မယ်နုတို့က ပြသာနာအား သာယာဝတီ မင်းသားအပေါ်ဦးတည် လာတာကြောင့် ရွှေးစရာ တလမ်းသာ ဖြစ်လာတော့သည်။မိမိမှာ ဖ ခမည်းတော် မရှိတည်က အကိုတော် စစ်ကိုင်းမင်းသားအား အဖလို အားကိုးထားခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်ကိုင်းမင်းသားမှာ မိဘုရားခေါင်မယ်နု၏ ထိန်းချူပ်မူကို ရောက်နေသဖြင့် သာယာဝတီ မင်းသား မှာမဆုံးဖြတ်လို့ လို့မရသော အခြေနေဖြစ်လာသဖြင့် နောက်ဆုံးအကြီမ် တွေ့ဆုံရျ် အဖြစ်အပျက် များကို ရှင်းပြရန်ကြိုးပမ်းပြန်သည်။နန်းမတော် မယ်နု ၏ အရီးတော် သူ ပေါင်းတည် စား မယ်ပု မှ တဆင့် ဘကြီးတော် မင်းထံ လျောက် တင်စေရာ ဘကြီးကတော် က အတွေ့မခံသောကြောင့် နောက်ဆုံး ပုန်ကန်ရေး လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်လိုက်ရသည်။ပုန်ကန်မူ ပြု ရန် အကြံပေးရာတွင် သားတော်ကြီး(နောင် ပြည်မင်းသား)နှင့် ယင်းတောဝန်ကြီး တို့က အလျင်အမြန် ပြုလုပ်သင့်ကြောင်း အကြံပေးမူကို နောက်ဆုံးသာယာဝတီ မင်းသားက လက်ခံလိုက်သည်။သို့သော် ကိုယ်ဘက်မလွန်စေရန် အား လုံး ကို ကြိုတင်မှာ ထားပီး အသင့်ရှိစေသည်။ နန်းမတော် မယ်နုနှင့်စလင်းမင်းသားကြီး မောင်အို တို့ကလည်း အခြေနေချက်ကောင်းအားကြည့်ရျ် သူပြုတ်ကိုယ်ပြုတ် ချရန် စောင့်နေကြသည်။ မကြာပါ ပုဂံမင်းသမီး အရေးခင်းက စလာသည်။မြို့တော်မှာ ဓားပြမူ ဖြစ်ရာ မင်္သကာသူ ပုံဂံ မင်းသမီး၏ စရေး ငရေး ကို တောင်ခံ ရာမှ ဖြစ်ပွားလာသည်။ငရေးကို တောင်းခံရာတွင် ပုဂံ မင်းသမီးက မပေးနိင်ကြောင်း ပြောရာ အိမ်တော်ထဲ ဝင် ဖမ်းသဖြင့်ပုဂံ မင်းသမီးမှာ သာယာဝတီ မင်းသား ထံသို့ထွက်ပြေးရသည်။အမှန် ငရေးမှာ သာမာန်ကိစ္စကြောင့် အိမ်တော်မှာ မရှိသဖြင့် မပေးနိုင်ကြောင်းပြောခြင်းကို စလင်းမင်းသားကြီးက ဖမ်းခိုင်းရာမှ ဖြစ်လာခြင်းပင်။ သာယာဝတီ မင်းသားထံ တောင်းရာတွင် နှမတော် ပုဂံ မင်းသမီးအား မပေးနိုငိကြောင်း ငရေး အား ဖမ်းလိုက မရှိကြောင်း ငြင်းလွတ်လိုက်သည်။ဒါကို ချက်ကောင်းစောင့်နေသူပီပီ ဘကြီးတော်မင်းထံ သာယာဝတီးမင်းသားက မပေးနိုင်ကြောင်းလျောက်တင်ရာမှ ဗြဲတိုက်သံတော်ဆင့်သိရကျော်ထင်နော်ရထာကို လွတ်ပီး ပေးခိုင်တယ်။ သာယာဝင်္တမင်သားက မင်းအမိန့် ဟာ မင်းအမိန့်ဘဲ မ၇ှိတဲ့သူကိုမပေးနိုင်ကြောင်းပြောကြားလိုက်တယ်။ဒါကို စလင်း အိမ်တော်တွင်း ဝင်ရှာဖို့ခွင့်ပြုမိန့်တောင်းရာ နောက်ဆုံး သာယာဝတီမင်းသား အိမ်တော်ထဲ ထိ ဝင်ရှာ မင်းမိန့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ဘကြီးတော်မင်းလည်း အမှန်ကို လည်းမမြင် မယားပြောသမျှနားထောင်၇ျ် ညီအ၇င်းကိုပင် ရန်သူလို သဘောထားခဲ့သည်။စလင်း မင်းသားကြီးက ဘူရင့် မင်းတရား၏ အမိန့်ဟူရျ် သာယာဝတီမင်းသား၊ပုဂံမင်းသမီးတို့၏ အိမ်တော်ဝန်၊အတွင်းဝန်၊စရေးကြီးတို ကို ခေါ်ယူရျ် လူအားလုံးစုံမှ ဖမ်းချူပ်လိုက်သည်။ အစက အားလုံး အံအားသင့်သွားပြီး နောက်မှ စလင်းမင်းသားကြီး လက်ချက်မှန်းသိသွားသသည်။ယောက်ဖ ဘုရင်ကို ခုတုန်းလုပ်၇ျ် ပြသာနာရျာခြင်းပင်။နှမတော် ပုဂံတော် မင်းသမီးကား ဒီအရေးတွက် စိတ်သောက ရောက်နေရပြန်သည်။သူကစပီး ယှက်နွယ်လာသည့် ပြသနာ ပင် မဟုတ်လား။မိမိနှင့်သာယာဝတီမင်းသားမှာ ရာဇဝတ်ဘေး မှာ နီးလာသည်ကို အလိုလို သိနေသည်။စလင်းမင်းသားကြီးက ဖမ်းထားတဲ့သူ အားလုံးနှင့် ငရေးနှင့်လှဲလယ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သာယာဝတီ မင်းသားထံကို အကြောင်းကြားလိုက်သည်။ဒါဟာ သက်သက် ရန်ရှာ တာဖြစ်ကြောင်း သိလိုက်သည်။နေုပြည်တော်မှာ ဓားပြတိုက်တာ ငရေး ဆိုရင် ငရေးကိုသာလျင် ဖမ်းသင့် သည်။အခုတော့ မိမိကို ဦးတည် တာြ့ဖစ်သည်။ အိမ်ရှေ့သာယာဝတီ မင်းသားလည်း မိမိကို တခါ တည်း ဖမ်းတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အထောက်တော ်များမှ တဆင့် ကြားသိထားပီးဖြစ်တာကြောင့် ကြိုတင် ပြင်ဆင် ထားပီးဖြစ်သည်။မြို့လတ်ဝန်ကြီးနှင့်မြောက်ဒဝယ်ဗိုလ် တို့က အမူထမ်း ၂၀၀နှင့် သာယာဝတီ မင်းသား၊ပုဂံမင်းသမီး အိမ်တော် သို့ချီတက်သွားကြသည်။ သာယာဝတီ မင်းသားလည်း အစောင့်များကို အအုပ် အစည်း မပျက်စေဘဲ ရှိစေသည်။ဇတ်လမ်းကား စကြလေပီ။မြောက်ဒဝယ်ဗိုလ် ၏ ရှေ့ပြေးတပ်အဖြစ် သွေးသောက်ငခိုက ရဲဖက် ငါးဦးနှင့် အိမ်တော် ဝင်း သို့ အရင်ရောက်လာသည်။ မင်းတရား အမိန့် ဆိုေ တာ့ ဘယ်သူကိုမှ လူမထင် တော့ ဆောင့်ကြွားကြွား လာသည့် မှာ အမှန်ပင်။အရင်က သာယာဝတီ မင်းသားဟေ့ဆိုရင် ဒူးတုန်အောင်ကြောက်နေရသည်။အခု သူတို့လုပ်ချင်ရာကို လုပ်မယ်ပေါ့၊ဒါကို သာယာဝတီမင်းသား၏ အိမ်တော်ပါဝန်မှူး နေမျိူးဗနွူကျော် က အကျိုးနှင့်အကြောင်း ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ပြောပြတယ်။တဦးနှင့်တဦး ကောင်းကောင်း မွန်မွန် ဆက်ဆံ ဖို့ အထူးသဖြင့်သာယာဝတီ မင်းသားကြီးကို ဂရုပြုဖို့ကောင်းတယ်ပေါ့။ဒါကို ငခို တို့က ဟားတိုက်ပီးရယ်တယ် ။သည်တော့ ဗနွူကျော် လည်း ဓားလွတ်ကို ဆွဲပြီး ပိုင်း လိုက်တော့ရာ ငခို အဖို့ အံအားသင့်ချိန်တောင်မရလိုက်ဘူး အသက်ပါထွက်သွားတော့တယ်။ မည်သူ ထင်မည် နည်း မင်းအမိန့်ကို ဖီ ဆန် မည်ဟု မင်းတရား၏ အမိန့်တော်ကြောင့် အားလုံး ပြားပြားဝပ်မည် ဟုသာ ထင်နေကြသည်။နောက်ပါ ရဲမက် ၅ ဦးလည်း ပြေးသူကပြေး လဲသူက လဲ နှင့် အိမ်တော်ဝင်းမှာ ရုတ်ရုတ်သဲသဲ ဖြစ်ချိန်တွင် မြို့လတ်ဝန်မင်းလည်း အိမ်တော်တော်ရှေ့အရောက် မှာ မြင်းကို အလျင်မြန်နှင်ရျ် ပြန်လည် ဆုတ်ခွာသည်။ သည်တွင် အရည် ်အချင်းမရှိသည့် လူတွေသာ များသည် ဘကြီးတော် နှင့်မိဘုရားခေါင် မယိနုတို့ကား အနုတ်လက္ခာပြနေသည်။ သာယာဝတီ မင်းသားနှင့်စစ်ကိုင်းမင်သား(ဘကြီးတော်မင်း) တွင် သာယာဝတီ မင်းသားသည် လုပ်ရည် ကြံရည် ၊သတ္တိ ဗျတ္တီ တွင် မက လာကဝတ် ဓမ္မသတ်တို့မှာ နှံစပ်ကျွမ်းကျင်သော မင်းသားတပါးဖြစ်သည်။စစ်ကိုင်းမင်းသား(ဘကြီးတော်မင်း) မှာ အနေအေးပီး ဘာသာရေးနှင့်သာမွေ့လျော်သော အနေမေးသော မင်းတပါးဟု မှတ်ယူရမည်။အရေးတော် ပုံမစမှီကလ ကတည်းက ထောက်တော်တို့အား နေရာ အနှံ မှာ စေလွတ်ထားသည်။ဒါကို နားနှငိ့မက မျက်စိဖွင့်ထားသည်။ မိမိ ကို အပြစ်ကြီးအောင် စလင်းမင်းသားကြီးနှင့်ကင်းဝန် ဦးကြွယ်ဝ၊ကျီးဝန် ဦးပါရောက်၊မြို့လတ်ဝန် မောင်ရေးနှင့်တလံဗိုလ် တို့အပေါင်းပါ များပင်ဖြစ်သည်။ သာယာဝတီမင်း လောကီ နက္ခ ဗေဒကြွမ်းကျင်သော သမီးတောိ တပါး၇ှိသသည်။ ထိုမင်းသမီး (နောင်စင်္ကြာဒေဝီ မင်းတုန်းမင်း မိဘုရားခေါင်ကြီး) အခါတော် ပေးချိန် တွင် တင်္နသာရီ တခါးမှ ထွက်တော်မူသည်။အရင်ဦးဆုံး မြစ်ဆိပ်သို့ချီတက် ပီး မစ်ဆိပ်တွင် သာယာဝတီမြို့မှ ဆက်သသော ရွှေတုံးတော် လှေကို စိး၇ျ် ဗညားဆိပ်ကမ်းမှ တဆင့် ရွှေဘို ကို သိမ်းပိုက်၇ျ် ပုန်ကန် ခြားနားခြင်းကို ပြု တော် မူသည်။သာယာဝတီ တွင် သာ၊သမီးနှင့်ကျေးကျွန်တော် များနောက်လိုက် ၇၀၀ရှိသည် မှတ်တမ်းများ အရသိရသည်။ သယာဝတီ မင်းသားသည် ရှေ့က အပြင်းနှင် ပီး ရွှေဘို သို့ ထွက်ခွာ ကြသည်။နောက်သား တော်ကြီး သတိုးမင်းဖျား (နောင်ပြည်မင်းသား)က နောက်က ခုံခံရန် အတွက် နောက်ချန် တပ်အဖြစ်လိုက်ပါသည်။ ရွှေဘို သည် အလောင်းမင်းတရား၏ အောင်မြေပင် မဟုတ်လား။ရွှေဘို မှာ ပင် ဗိုလ် ဝင် ခံ သည် အနီး နား စီ၇င် စု ၄၆ ရွှာက အလိုလျောက် ခို ဝင် ကြသည် အတွက် သာ ယာဝတီ မင်းသား မှာ ပိုမို အင်အားတောင့်တင်းလာသည်။နောက် ငရွှေဦး ဆိုသူအား မဟာမင်းလှ မင်းခေါင် ဘွဲ့ချီးမြှင့်ပီး သားတော် သတိုးမင်းဖျားနှင့်အတူ ရဲမက် နှစ်ထောင် မြင်း တစ်ရာ နှင့် ဗွက်စုရွှာ မှာ တပ်ချ နေစေလေသည်။ကင်းဝန်မင်းတပ်စုနှင့် ရတနာင်္သခ မြို့မှာ ခရီး ၃တိုင် အကွာ မှာ ဆုံမိ ပီး ပြင်းထန်စွာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ကြသည်။ကင်းဝန် တပ်တွင်စစ်သည် အနည်းဆုံး ၄ထောင်၊ သေနတ်တွင် မက အမြှောက်ပါ ပါကြောင်း သတိုးမင်းထင်သည် သိသညိ အမျှ အနီးကပ် တိုက်ပွဲ အသွင် ပြောင်းလဲ တိုက်ပွဲ ဝင်ကြရာ စစ်ဆင်ရေး နည်းပရိယ် ကောင်းသော သာယာဝတီ မင်းသားတပ်က ပထမဆုံး အောင်ပွဲ ရလိုက်သည်။င်္ကျတိုက်ပွဲ တွင် သိတိုးမင်းထင် ကို သာယာဝတီ မင်းသားက ပိုမို အထင်ကြီးစေခဲ့သည် ။ သေနတ် အများပြားနှင့် အေ့မြှာက် များပင် သိမ်းဆည်းရမိသညိ အထိ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ထို့နောက် ကျောက်မြောင်း မြို့ကို ထပ်မံ တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်မိသဖြင့် အောင်ပွဲ မှာ ပိုမို ပီပြင်လာသည်။ နေပြည်တော် တပ်များမှာ အရူံးနှင့်သာ ရင် ဆိုင်နေရသဖြင့် စစ်ကိုင်းမြို့မှာ တပ်စွဲ ထားသည်။ ဘုရားကြီးတော် မင်းလည်း ကြာလျင် တိုင်းပြည် သွေးချောင်းစီးပီး နွားကွဲ လျင် ကျားဆွဲ လိမ့်မည် မိန့်ကာ နေပြည်တော်သို့ရောက်နေ သော အင်္ဂလိပ်သံအမတ် ဘာနေးအားကြားဝင် စေ့စပ်စေသည်။ သာယာဝတီ မင်းသား လည်း ငါသည် အကိုတော်ကို ပုန်ကန် မဟုတ် စလင်းမင်းသားနှင့် နန်းမတော် ဘုရားတို့ လုပ်ကြံမူကို ပုန်ကန်ခြင်းဖြစ် သည်။ဒီပြသာနာ ကြားထဲ မင်းတို့ ဝငိ မပါနဲ့ဟု ခပ်ပြတ်ပြတ် မိန့်တော် မူသည်။ထို့နောက် လူသူ လက်နက် စုဆောင်းကာ နောက် တပ်ကူအဖြစ် သားတော်ငယ် သတိုးမင်းစော ကို စေလွတ်ပြီး တပ်သုံးတပ်ခွဲ ကာ စစ်ကိုင်းမြီု့လုပ်ကြံရာ ၅ရက် အတွင်း အောင်မြင်တော် မူသည်။ ရတနာပူရအင်း၀ နှင့်ကား နီးကပ်နေသည်။ထို့နောက် သိတိုးမင်းဖျားတပ်က ရွှေကြက်ယက် ကမ်းသို့ကူးရျ် အနောက်မှ ဝိုင်းလေ သည်။ သတိုးမင်းစော လည်း အင်းဝကမ်းသို့ ကူးကာ မြို့ဝန်းရံ လိုက်လေသည်။အင်းဝမြို့ကား ပိတ်မိလေသည်။ ဘကြီးတော် မင်းလည်း ဒီတခါ တော့ ပြတ်သားရပေမည် မဟုတ်က စက်မက်ကြာ လေ ပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်လေ မဟုတ်လား။ မင်ကောင်းမင်းမြတ် ဟူသသည်ကား ပြည်သူ တို့အရေးကို ဦးစားပေးရမှာ မင်းကျင့် မင်းတို့ ဝတ် ပင်။ရွှေနန်ေးတာ် ညီလာခံ ကား တိတ်ဆိတ် လေပီ။ နန်းမတော် ဖုရားမှာ မလှောင်မရီ သော အကြည့်ဖြင့်ရှေ့တည် တည့်သို့ ကြည့်နေလေသည်။ဘကြီးတော် လည်း နာမကျန်းဖြစ်သည်ကြားက အားယူကာ အမိန့်ကို ချမှတ်လေသည်။ညီတော် အလိုရှိသော မင်းသားစာရင်းတို့ကို အရင်ပေးပီးမှ ရွှေမြို့တော်ကို ပေးမည် ပီူရင် နန်းသိမ်းပွဲခံ ပေါ့ အမိန့်ချလိုက်သည်။ သတိုးမင်းဖျား လည်း အင်း၀ ရွှေနန်းကို သိမ်းယူတော် မူရန် စစ်ကိုင်းမြို့သို့ အရင် ကြွချီဖို့ ပင့်ဖတ့်တယ်။ သာယာဝတီမင်းသားလည်း စစ်ကိုင်းသို့ ကြွချီကာ အလို ရှိသော လူစာရင်းပေးလိုက်တယ်။စလင်းမင်းသား၊ပင်းတလဲစား ဆောမြို့စား အတွင်းဝန် ၊ဝန်ထောက်မင်းကြီးမဟာစည်သူ၊မြို့လတ်ဝန်ကြီး မင်းလှမင်းခေါင်ကျော်၊ကင်းဝန်မင်းကြီး မဟာ မင်းလှ ကျော်စွာ၊ ကျီဝန် မဟာ သီဟသူတို့ကို ပေးအပ်စေသည်။ ဆော မြို့စားဟာ ဒီအရေးမှာ မပါတာကြောင့် ပြန် လွတ်လိုက်တယ်။စလင်းစားနှင့် တိုင်ပင်သူ မဟုတ်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ နန်တော် အတွင်ဒမှာ ရှိ တဲ့ လကိနက် ဘဏ္ဏ တို့ကို စာရင်း တွ လွှဲပြောင်းပေးရတယ်။ နောက်တနေ့မှာ တပ်အားလုံးတကွ သားတော် နှစ်ပါး ခြံရံ လျက် အင်းဝသို့ကူးလာ မြီု့သိမ်းပွဲ ခံ ယူလေသည်။ အကိုတော် ဘကြီးတော် မင်းနှင့် မင်းဆွေမင်းမျိူးများက ကြိုဆိုကြသည်။ ဘကြီးတော် မင်းလည်း နန်တော် မြောက်စမုဒ်က ဆင်းပီး ဝေါယာဉ်ဖြင့်နန်းမြို့တော် အနောက်တခါးက ထွက်တော် မူသည်။ ဘကြီးတော်နှင့်အတူ နှမတောိ တောင်တွင်းကြီးမင်းသမီး၊ပုဂံ မင်းသမီး၊ရမည်းသင်းမင်းသမီး နှင့် မိဘုရားမယ်နု နှင့် မိထ္ထီလာမိဘုရားနှင့်ကိုယ်လုပ်တော် များလည်းပါဝင်သည်။ မဟာသကျ သီဟ ဘုရားအနီးက စံအိမ်တော်သို့ သားတော်ကြီး သတိုးမင်းဖျား ကိုယ်တိုင် ပို့ဆောင်တော် မူတယ်။သည် လို အားဖြင့် ဘကြီးတော် နှင့် နန်းမတော် မယ်နုတို့မှာ အိမ့်နိမ့်စံ ဘဝသို့ရောက်သွားသည်။နန်းမတော်မယ်နု မှာ အလိုရမက်ကြီးလွန်းသည် ရွှေနန်းပုလ္လင်ကို သူမောင့် မောင်အို အားရအောင်ကြံစည် ရာမှာ နန်းပုလ္လင် နီးကပ်သူ ညောင်ရမ်း မင်းသားက်ု ဝေးအောင်လုပ်ပြစ်ခဲ့သည်။စလင်းမင်းသားနှင့် အပေါင်းပါ တို့ကို အချူပ်ထောင်ထဲ့ ထည့်ထားရျ် မိဘုရားမယ်နု ၏ အင်အားကို ချိူးနှိမ့်လိုက်သည်။
ေကာင္းျမတ္တဲ ့ အခ်ိန္ခါ ၊ထိန္လၽြွ့ံသည္ ေရႊ၀၊မယ္ႏွင္ ့ေမာင္တူစုံ ေျပာင္းမယ္၊ေကာင္းျမတ္ ဌာန ဆိုတဲ ့ တေဘာင္ ေပၚလာတယ္ ။ျမိဳ ့ေျပာင္းတဲ ့ အနက္အဓိပါယ္ဘဲ၊မျကာပါ နမိတ္ေတြျပလာ ခဲ ့တယ္။ ၂၅.၄..၁၈၂၁ မွာ အမရပူရ ေတာင္ကုန္းေတာ္ ရန္ကစပီး မီးေလာင္တယ္၊ ေရႊနန္းေတာ္ ပတ္လည္မွာ မီးေလာင္တယ္။ အိမ္၊လြတ္ေတာ္၊စြယ္ေတာ္ေက်ာင္း၊ဗဟိုရ္၀င္း၊ေျမာက္ဘက္တခါး မီးသင္ ့တယ္၊ဒါေျကာင္ ့ ပညာရွိေတြ က ျမိဳ ့ေျပာင္းဖို ့အျကံေပးတယ္။ ဘျကီးေတာ္ မင္းကလည္း စိတ္ျမန္လက္ျမန္ဘဲ ျမိဳ ့ေျပာင္းဖို ့ သက္ေတာ္ရွည္ အမတ္ျကီး မဟာသီဟသူရ ကို ဒီ အေ၇း အျပီးလႊဲ လိိုက္တယ္။၉.၆.၁၈၂၁ မွာ နန္းတက္မယ္ ေျမေနရာကိုျကည္ ့ရူကာ အုတ္ပႏၵဒ္ခ် တယ္ ။ေနရာ ကေတာ့ အင္း၀ ေနျပည္ေတာ္မွာ။၂၂.၁..၁၈၂၁ မွာ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုမွာ မယ္သဲ(ေနာင္ ဆင္ျဖဴမရွင္ စုဖုရားလာဘ္ မိခင္)ကို အမရပူရမွာ ဖြားျမင္ေတာ္မူတယ္။၃.၃.၁၈၂၄ ခုႏွစ္မွာ အင္း၀ေရႊျမိဳ ့ေတာ္ ကို မင္းႏွင္ ့ျပည္သူ ေျပာင္းေ၇ႊ ့ စိုးစံေတာ္မူေလတယ္။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏု ၊စလင္းမင္းသားျကီးတို ့က အလွဴတန္းျပဳလုပ္ျခင္းႏွင္ ့ အတူ သာယာ၀တီမင္းသားကလည္း သားေတာ္ သတိုးမင္းဖ်ားကို (ေနာင္ျပည္မင္းသား) အား နားထြင္းမဂၤလာ ျပဳ ရၽွ္ သိရိမဟာသုဓမၼရာဇာ ဘြဲ ့ခ်ီးျမွင္ ့ေတာ္မူတယ္။ထို ့ေနာက္ အေျခေန ကား ျငိန္သက္လ်က္ပင္ရွိလာသည္။ ၁၈၂၃ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္ေန ့မွာ ရွင္မျဖဴ အေရး ခင္း ေပၚေပါက္လာတယ္။ တိုင္ေရး ျပည္ေရးမို ့ အားလုံးက စိုးရိမ္စိတ္နဲ ့ ဘျကီးေတာ္ မင္းတရား ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ ေစာင္ ့ေနတယ္။နန္းညီလာခံ မွာ လည္း စစ္ေရး အတြက္ အျကီးအက်ယ္သေဘာထားကြဲလႊဲျကတာေျကာင္ ့ ဘျကီးေတာ္ အဖိဳ ့ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္ေနတယ္။ နန္းမေတာ္ ဘုရားတို ့ကား စစ္ကို တိုက္ခ်င္ေနတယ္ ။သာယာ၀တီၤ မင္းႏွင့္ စစ္သူျကီးအခ်ိဴ ့က စစ္ကို မတိုက္ခ်င္ျကေသဘူး။ မျကာေသးခင္က ကသည္းေစာ္ဘြားအေရးကို တိုက္ရာ မွာ အင္အားကလည္း မ၇ွိေသးေျကာင္ ့စစ္ကို ေရွာင္၇ွားသင္ ့ေျကာင္း အျကံ ေပးျကတယ္။ေနာက္ဆုံးေတာ့ ခ်စ္တဲ ့မယားနန္းမေတာ္ မယ္ႏုစကား ဖယ္ရွား ေတာ္ မမူဘဲ အဂၤလိပ္ႏွင့္ျမန္မာ တို ့၁၈၂၄ စက္တင္ဘာ ၅ရက္ေန ့မွာ စစ္ပြဲကို ဆင္ႏႊဲျကတယ္။သာယာ၀တီမင္းကား တိုင္းျပည္ အေ၇း သင္းတို ့ လုပ္တာ နဲ ့ ဒုကၡေရာက္ မွာကို ရင္ေလးေပမယ္ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ေပ။ ေနာက္ဆုံး စစ္ပြဲမွာ အိမ္ေရွမင္း ့သာယာ၀တီမင္းသား ကိုယ္တိုင္ စစ္ခ်ီထြက္ တိုက္ျကတယ္။ သို ့ ေသာ္ လက္နက္ခ်င္းကြာ ျခားတာေျကာင့္ ျမန္မာ တို ့ အရူံးေပးရပီး နာမည္ စစ္သူျကီး မဟာဗႏၵဴလ ကိုယ္တိုင္ က် ဆုံးတဲ ့ အထိ အဆုံးရူံး ျကီးမားခဲ ့တယ္။ရႏၱပို စာခ်ူပ္ ခ်ဴပ္ပီး ရခိုင္ႏွင္ ့ တနၤသာ ရီ ကိုပါေပးလိုက္ရသည္။စစ္ရူံးေသာေျကာင္ ့ေလ်ာ္ေျကးေငြ က်ပ္ဒဂၤါးျပား ၃ကုေဋ ေပး၇န္ရွိရာ ၄ ဆိုင္း ခြဲပီး ေလ်ာ္ရသည္။ ေငြမေလာက္သျဖင္ ့နန္းမေတာ္ မိဘု၇ားပိုင္ နန္းစဥ္ရတနာတို ့ကို ေရာင္းခ်သည္ အထိ ဆိုးရႊားခဲ ့သည္။ဒီစစ္ပြဲေျကာင္ ့ေ၇ႊနန္းေတာ္ အတြင္းမွာ စိတ္၀မ္းပိုကြဲျကသည္။သည္အထဲမယားႏွင္ ့ညီေတာ္ အေရးကလဲ မျပီးျပတ္ေသးဘဲ တစခန္းထ လာသည္။ ဘျကီးေတာ္ မင္းတရားလည္း ဒီစိတ္ႏွင့္ အိပ္ယာထဲ လဲေလေတာ ့သျဖင္ ့ နန္းတြင္းေရးကို နန္းမေတာ္ မယ္ႏု ႏွင္ ့ စလင္းမင္းသားျကီးတို ့မွာပိုမို ခ်ဴပ္ကိုင္ေလသည္။စစ္ရူံးရာတြင္ သူေျကာင္ ့ကိုယ္ေျကာင္ ့ဟူ၇်္ ျပစ္တင္ရာမွာ မီးေတာက္လာအသြင္ကို ဖန္တီးလာသည္။ ဘျကီးေတာ္ မွာ အျပင္သို ့ မထြက္ေတာ ့ဘဲ အတြင္းေတာ္ မွာ စံေနသည္။နန္းမေတာ္ မယ္ႏု ကား သူ ့ေမာင္ စလင္းစား ေမာင္အို ကိုနန္းရေအာင္ိ ျကံစည္ ရာ မွ သာယာ၀တီမင္းသား၏ ပုန္ကန္မူ စတင္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ ့သည္။ စစ္ရူံးသည္ ့အေျကာင္းျပကာ သာယာ၀တီ မင္းသား၏ ဘက္ေတာ္သားမ်ား ကို ၇ွင္းထုတ္ေနရာ မွ စတင္ ျဖစ္လာသည္။ သာယာ၀တီ မင္းသားကား အကို ျဖစ္သူ စစ္ကိုင္းမင္း အပၚ ခ်စ္ခင္ လွ သျဖင္ ့ ပုန္ကန္မူ အျပဳဘဲ အျဖစ္အပ်က္မ်ား သိေအာင္ သြားေရာက္ ေလ်ာက္တင္ေသာ္လည္း ဘျကီးေတာ္မင္း က ထြက္ရ်္ ပင္ မေတြ ့ေပ။ ထို့ေျကာင္ သာယာ၀တီ မင္းသားကား ျဖစ္ႏိုင္သည္ ့ လမ္းကို ေမ်ာ္လင္ ့ေနသည္ မွာ သဘာ၀က် သည္။ တဖက္ တြင္လည္း နန္းမေတာ္ မယ္ႏုတို ့က ျပသာနာအား သာယာ၀တီ မင္းသားအေပၚဦးတည္ လာတာေျကာင္ ့ ေ၇ႊးစရာ တလမ္းသာ ျဖစ္လာေတာ ့သည္။မိမိမွာ ဖ ခမည္းေတာ္ မရွိတည္က အကိုေတာ္ စစ္ကိုင္းမင္းသားအား အဖလို အားကိုးထားခဲ ့သည္။ သို ့ေသာ္ စစ္ကိုင္းမင္းသားမွာ မိဘုရားေခါင္မယ္ႏု၏ ထိန္းခ်ဴပ္မူကို ေရာက္ေနသျဖင့္ သာယာ၀တီ မင္းသား မွာမဆုံးျဖတ္လို ့ လို ့မရေသာ အေျခေနျဖစ္လာသျဖင့္ ေနာက္ဆုံးအျကီမ္ ေတြ ့ဆုံရ်္ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကို ရွင္းျပရန္ျကိဳးပမ္းျပန္သည္။နန္းမေတာ္ မယ္ႏု ၏ အရီးေတာ္ သူ ေပါင္းတည္ စား မယ္ပု မွ တဆင္ ့ ဘျကီးေတာ္ မင္းထံ ေလ်ာက္ တင္ေစရာ ဘျကီးကေတာ္ က အေတြ ့မခံေသာေျကာင္ ့ ေနာက္ဆုံး ပုန္ကန္ေရး လမ္းစဥ္ကို ေရြးခ်ယ္လိုက္ရသည္။ပုန္ကန္မူ ျပဳ ရန္ အျကံေပးရာတြင္ သားေတာ္ျကီး(ေနာင္ ျပည္မင္းသား)ႏွင့္ ယင္းေတာ၀န္ျကီး တို ့က အလ်င္အျမန္ ျပဳလုပ္သင္ ့ေျကာင္း အျကံေပးမူကို ေနာက္ဆုံးသာယာ၀တီ မင္းသားက လက္ခံလိုက္သည္။သို ့ေသာ္ ကိုယ္ဘက္မလြန္ေစရန္ အား လုံး ကို ျကိဳတင္မွာ ထားပီး အသင္ ့ရွိေစသည္။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုႏွင္ ့စလင္းမင္းသားျကီး ေမာင္အို တို ့ကလည္း အေျခေနခ်က္ေကာင္းအားျကည္ ့ရ်္ သူျပဳတ္ကိုယ္ျပဳတ္ ခ်ရန္ ေစာင္ ့ေနျကသည္။ မျကာပါ ပုဂံမင္းသမီး အေရးခင္းက စလာသည္။ျမိဳ ့ေတာ္မွာ ဓားျပမူ ျဖစ္ရာ မသၤကာသူ ပုံဂံ မင္းသမီး၏ စေရး ငေရး ကို ေတာင္ခံ ရာမွ ျဖစ္ပြားလာသည္။ငေ၇းကို ေတာင္းခံရာတြင္ ပုဂံ မင္းသမီးက မေပးနိင္ေျကာင္း ေျပာရာ အိမ္ေတာ္ထဲ ၀င္ ဖမ္းသျဖင္ ့ပုဂံ မင္းသမီးမွာ သာယာ၀တီ မင္းသား ထံသို ့ထြက္ေျပးရသည္။အမွန္ ငေရးမွာ သာမာန္ကိစၥေျကာင္ ့ အိမ္ေတာ္မွာ မရွိသျဖင္ ့ မေပးနိုင္ေျကာင္းေျပာျခင္းကို စလင္းမင္းသားျကီးက ဖမ္းခိုင္းရာမွ ျဖစ္လာျခင္းပင္။ သာယာ၀တီ မင္းသားထံ ေတာင္းရာတြင္ ႏွမေတာ္ ပုဂံ မင္းသမီးအား မေပးႏိုငိေျကာင္း ငေရး အား ဖမ္းလိုက မရွိေျကာင္း ျငင္းလြတ္လိုက္သည္။ဒါကို ခ်က္ေကာင္းေစာင္ ့ေနသူပီပီ ဘျကီးေတာ္မင္းထံ သာယာ၀တီးမင္းသားက မေပးႏိုင္ေျကာင္းေလ်ာက္တင္ရာမွ ျဗဲတိုက္သံေတာ္ဆင္ ့သိရေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာကို လြတ္ပီး ေပးခိုင္တယ္။ သာယာ၀တၤမင္သားက မင္းအမိန္ ့ ဟာ မင္းအမိန္ ့ဘဲ မ၇ွိတဲ ့သူကိုမေပးႏိုင္ေျကာင္းေျပာျကားလိုက္တယ္။ဒါကို စလင္း အိမ္ေတာ္တြင္း ၀င္ရွာဖို ့ခြင္ ့ျပဳမိန္ ့ေတာင္းရာ ေနာက္ဆုံး သာယာ၀တီမင္းသား အိမ္ေတာ္ထဲ ထိ ၀င္ရွာ မင္းမိန့္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ဘျကီးေတာ္မင္းလည္း အမွန္ကို လည္းမျမင္ မယားေျပာသမွ်နားေထာင္၇်္ ညီအ၇င္းကိုပင္ ရန္သူလို သေဘာထားခဲ ့သည္။စလင္း မင္းသားျကီးက ဘူရင့္ မင္းတရား၏ အမိန္ ့ဟူရ်္ သာယာ၀တီမင္းသား၊ပုဂံမင္းသမီးတို ့၏ အိမ္ေတာ္၀န္၊အတြင္း၀န္၊စေရးျကီးတို ကို ေခၚယူရ်္ လူအားလုံးစုံမွ ဖမ္းခ်ဴပ္လိုက္သည္။ အစက အားလုံး အံအားသင္ ့သြားျပီး ေနာက္မွ စလင္းမင္းသားျကီး လက္ခ်က္မွန္းသိသြားသသည္။ေယာက္ဖ ဘုရင္ကို ခုတုန္းလုပ္၇်္ ျပသာနာရ်ာျခင္းပင္။ႏွမေတာ္ ပုဂံေတာ္ မင္းသမီးကား ဒီအေရးတြက္ စိတ္ေသာက ေရာက္ေနရျပန္သည္။သူကစပီး ယွက္ႏြယ္လာသည့္ ျပသနာ ပင္ မဟုတ္လား။မိမိႏွင္ ့သာယာ၀တီမင္းသားမွာ ရာဇ၀တ္ေဘး မွာ နီးလာသည္ကို အလိုလို သိေနသည္။စလင္းမင္းသားျကီးက ဖမ္းထားတဲ ့သူ အားလုံးႏွင့္ ငေရးႏွင္ ့လွဲလယ္မည္ျဖစ္ေျကာင္း သာယာ၀တီ မင္းသားထံကို အေျကာင္းျကားလိုက္သည္။ဒါဟာ သက္သက္ ရန္ရွာ တာျဖစ္ေျကာင္း သိလိုက္သည္။ေနုျပည္ေတာ္မွာ ဓားျပတိုက္တာ ငေရး ဆိုရင္ ငေရးကိုသာလ်င္ ဖမ္းသင့္ သည္။အခုေတာ ့ မိမိကို ဦးတည္ တာျ့ဖစ္သည္။ အိမ္ေရွ ့သာယာ၀တီ မင္းသားလည္း မိမိကို တခါ တည္း ဖမ္းေတာ ့မည္ျဖစ္ေျကာင္း အေထာက္ေတာ ္မ်ားမွ တဆင့္ ျကားသိထားပီးျဖစ္တာေျကာင္ ့ ျကိဳတင္ ျပင္ဆင္ ထားပီးျဖစ္သည္။ျမိဳ ့လတ္၀န္ျကီးႏွင္ ့ေျမာက္ဒ၀ယ္ဗိုလ္ တို ့က အမူထမ္း ၂၀၀ႏွင္ ့ သာယာ၀တီ မင္းသား၊ပုဂံမင္းသမီး အိမ္ေတာ္ သို ့ခ်ီတက္သြားျကသည္။ သာယာ၀တီ မင္းသားလည္း အေစာင္ ့မ်ားကို အအုပ္ အစည္း မပ်က္ေစဘဲ ရွိေစသည္။ဇတ္လမ္းကား စျကေလပီ။ေျမာက္ဒ၀ယ္ဗိုလ္ ၏ ေရွ ့ေျပးတပ္အျဖစ္ ေသြးေသာက္ငခိုက ရဲဖက္ ငါးဦးႏွင္ ့ အိမ္ေတာ္ ၀င္း သို ့ အရင္ေရာက္လာသည္။ မင္းတရား အမိန္ ့ ဆိုေ တာ ့ ဘယ္သူကိုမွ လူမထင္ ေတာ ့ ေဆာင္ ့ျကြားျကြား လာသည့္ မွာ အမွန္ပင္။အရင္က သာယာ၀တီ မင္းသားေဟ ့ဆိုရင္ ဒူးတုန္ေအာင္ေျကာက္ေနရသည္။အခု သူတို ့လုပ္ခ်င္ရာကို လုပ္မယ္ေပါ့၊ဒါကို သာယာ၀တီမင္းသား၏ အိမ္ေတာ္ပါ၀န္မွဴး ေနမ်ိဴးဗႏြဴေက်ာ္ က အက်ိဳးႏွင္ ့အေျကာင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေျပာျပတယ္။တဦးႏွင္ ့တဦး ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ ဆက္ဆံ ဖို ့ အထူးသျဖင္ ့သာယာ၀တီ မင္းသားျကီးကို ဂရုျပဳဖို ့ေကာင္းတယ္ေပါ ့။ဒါကို ငခို တို ့က ဟားတိုက္ပီးရယ္တယ္ ။သည္ေတာ ့ ဗႏြဴေက်ာ္ လည္း ဓားလြတ္ကို ဆြဲျပီး ပိုင္း လိုက္ေတာ ့ရာ ငခို အဖို ့ အံအားသင္ ့ခ်ိန္ေတာင္မရလိုက္ဘူး အသက္ပါထြက္သြားေတာ့တယ္။ မည္သူ ထင္မည္ နည္း မင္းအမိန္ ့ကို ဖီ ဆန္ မည္ဟု မင္းတရား၏ အမိန္ ့ေတာ္ေျကာင္ ့ အားလုံး ျပားျပား၀ပ္မည္ ဟုသာ ထင္ေနျကသည္။ေနာက္ပါ ရဲမက္ ၅ ဦးလည္း ေျပးသူကေျပး လဲသူက လဲ ႏွင္ ့ အိမ္ေတာ္၀င္းမွာ ရုတ္ရုတ္သဲသဲ ျဖစ္ခ်ိန္တြင္ ျမိဳ ့လတ္၀န္မင္းလည္း အိမ္ေတာ္ေတာ္ေ၇ွ ့အေရာက္ မွာ ျမင္းကို အလ်င္ျမန္ႏွင္ရ်္ ျပန္လည္ ဆုတ္ခြာသည္။ သည္တြင္ အရည္ ္္အခ်င္းမရွိသည္ ့ လူေတြသာ မ်ားသည္ ဘျကီးေတာ္ ႏွင္ ့မိဘုရားေခါင္ မယိႏုတို ့ကား အႏုတ္လကၡာျပေနသည္။ သာယာ၀တီ မင္းသားႏွင္ ့စစ္ကိုင္းမင္သား(ဘျကီးေတာ္မင္း) တြင္ သာယာ၀တီ မင္းသားသည္ လုပ္ရည္ ျကံရည္ ၊သတၱိ ဗ်တၱီ တြင္ မက လာက၀တ္ ဓမၼသတ္တို့မွာ နွံစပ္က်ြမ္းက်င္ေသာ မင္းသားတပါးျဖစ္သည္။စစ္ကိုင္းမင္းသား(ဘျကီးေတာ္မင္း) မွာ အေနေအးပီး ဘာသာေရးႏွင္ ့သာေမြ့ေလ်ာ္ေသာ အေနေမးေသာ မင္းတပါးဟု မွတ္ယူရမည္။အေရးေတာ္ ပုံမစမွီကလ ကတည္းက ေထာက္ေတာ္တို ့အား ေနရာ အႏွံ မွာ ေစလြတ္ထားသည္။ဒါကို နားႏွငိ ့မက မ်က္စိဖြင္ ့ထားသည္။ မိမိ ကို အျပစ္ျကီးေအာင္ စလင္းမင္းသားျကီးႏွင္ ့ကင္း၀န္ ဦးျကြယ္၀၊က်ီး၀န္ ဦးပါေရာက္၊ျမိဳ ့လတ္၀န္ ေမာင္ေရးႏွင္ ့တလံဗိုလ္ တို ့အေပါင္းပါ မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ သာယာ၀တီမင္း ေလာကီ နကၡ ေဗဒျကြမ္းက်င္ေသာ သမီးေတာိ တပါး၇ွိသသည္။ ထိုမင္းသမီး (ေနာင္စျကၤာေဒ၀ီ မင္းတုန္းမင္း မိဘုရားေခါင္ျကီး) အခါေတာ္ ေပးခ်ိန္ တြင္ တနၤသာရီ တခါးမွ ထြက္ေတာ္မူသည္။အရင္ဦးဆုံး ျမစ္ဆိပ္သို ့ခ်ီတက္ ပီး မစ္ဆိပ္တြင္ သာယာ၀တီျမိဳ ့မွ ဆက္သေသာ ေရႊတုံးေတာ္ ေလွကို စိး၇်္ ဗညားဆိပ္ကမ္းမွ တဆင္ ့ ေရႊဘို ကို သိမ္းပိုက္၇်္ ပုန္ကန္ ျခားနားျခင္းကို ျပဳ ေတာ္ မူသည္။သာယာ၀တီ တြင္ သာ၊သမီးႏွင္ ့ေက်းက်ြန္ေတာ္ မ်ားေနာက္လိုက္ ၇၀၀ရွိသည္ မွတ္တမ္းမ်ား အရသိရသည္။ သယာ၀တီ မင္းသားသည္ ေ၇ွ ့က အျပင္းႏွင္ ပီး ေ၇ႊဘို သို ့ ထြက္ခြာ ျကသည္။ေနာက္သား ေတာ္ျကီး သတိုးမင္းဖ်ား (ေနာင္ျပည္မင္းသား)က ေနာက္က ခုံခံရန္ အတြက္ ေနာက္ခ်န္ တပ္အျဖစ္လိုက္ပါသည္။ ေ၇ႊဘို သည္ အေလာင္းမင္းတရား၏ ေအာင္ေျမပင္ မဟုတ္လား။ေ၇ႊဘို မွာ ပင္ ဗိုလ္ ၀င္ ခံ သည္ အနီး နား စီ၇င္ စု ၄၆ ရႊာက အလိုေလ်ာက္ ခို ၀င္ ျကသည္ အတြက္ သာ ယာ၀တီ မင္းသား မွာ ပိုမို အင္အားေတာင္ ့တင္းလာသည္။ေနာက္ ငေရႊဦး ဆိုသူအား မဟာမင္းလွ မင္းေခါင္ ဘြဲ ့ခ်ီးျမွင္ ့ပီး သားေတာ္ သတိုးမင္းဖ်ားႏွင္ ့အတူ ရဲမက္ ႏွစ္ေထာင္ ျမင္း တစ္ရာ ႏွင္ ့ ဗြက္စုရႊာ မွာ တပ္ခ် ေနေစေလသည္။ကင္း၀န္မင္းတပ္စုႏွင္ ့ ရတနာသၤခ ျမိဳ ့မွာ ခရီး ၃တိုင္ အကြာ မွာ ဆုံမိ ပီး ျပင္းထန္စြာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ျကသည္။ကင္း၀န္ တပ္တြင္စစ္သည္ အနည္းဆုံး ၄ေထာင္၊ ေသနတ္တြင္ မက အေျမွာက္ပါ ပါေျကာင္း သတိုးမင္းထင္သည္ သိသညိ အမွ် အနီးကပ္ တိုက္ပြဲ အသြင္ ေျပာင္းလဲ တိုက္ပြဲ ၀င္ျကရာ စစ္ဆင္ေရး နည္းပရိယ္ ေကာင္းေသာ သာယာ၀တီ မင္းသားတပ္က ပထမဆုံး ေအာင္ပြဲ ရလိုက္သည္။က်ၤတိုက္ပြဲ တြင္ သိတုိးမင္းထင္ ကို သာယာ၀တီ မင္းသားက ပိုမို အထင္ျကီးေစခဲ ့သည္ ။ ေသနတ္ အမ်ားျပားႏွင္ ့ အေ့့ျမွာက္ မ်ားပင္ သိမ္းဆည္းရမိသညိ အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ ့သည္။ထို ့ေနာက္ ေက်ာက္ေျမာင္း ျမိဳ ့ကို ထပ္မံ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္မိသျဖင္ ့ ေအာင္ပြဲ မွာ ပိုမို ပီျပင္လာသည္။ ေနျပည္ေတာ္ တပ္မ်ားမွာ အရူံးႏွင္ ့သာ ရင္ ဆိုင္ေနရသျဖင္ ့ စစ္ကိုင္းျမို ့မွာ တပ္စြဲ ထားသည္။ ဘဳ၇ားျကီးေတာ္ မင္းလည္း ျကာလ်င္ တိုင္းျပည္ ေသြးေခ်ာင္းစီးပီး ႏြားကြဲ လ်င္ က်ားဆြဲ လိမ္ ့မည္ မိန္ ့ကာ ေနျပည္ေတာ္သို ့ေရာက္ေန ေသာ အဂၤလိပ္သံအမတ္ ဘာေနးအားျကား၀င္ ေစ ့စပ္ေစသည္။ သာယာ၀တီ မင္းသား လည္း ငါသည္ အကိုေတာ္ကို ပုန္ကန္ မဟုတ္ စလင္းမင္းသားႏွင္ ့ နန္းမေတာ္ ဘုရားတို ့ လုပ္ျကံမူကို ပုန္ကန္ျခင္းျဖစ္ သည္။ဒီျပသာနာ ျကားထဲ မင္းတို ့ ၀ငိ မပါနဲ ့ဟု ခပ္ျပတ္ျပတ္ မိန္ ့ေတာ္ မူသည္။ထို ့ေနာက္ လူသူ လက္နက္ စုေဆာင္းကာ ေနာက္ တပ္ကူအျဖစ္ သားေတာ္ငယ္ သတိုးမင္းေစာ ကို ေစလြတ္ျပီး တပ္သုံးတပ္ခြဲ ကာ စစ္ကိုင္းျမီဳ ့လုပ္ျကံရာ ၅ရက္ အတြင္း ေအာင္ျမင္ေတာ္ မူသည္။ ရတနာပူရအင္း၀ ႏွင့္ကား နီးကပ္ေနသည္။ထို ့ေနာက္ သိတိုးမင္းဖ်ားတပ္က ေ၇ႊျကက္ယက္ ကမ္းသို ့ကူးရ်္ အေနာက္မွ ၀ိုင္းေလ သည္။ သတိုးမင္းေစာ လည္း အင္း၀ကမ္းသို ့ ကူးကာ ျမိဳ ့၀န္းရံ လိုက္ေလသည္။အင္း၀ျမိဳ ့ကား ပိတ္မိေလသည္။ ဘျကီးေတာ္ မင္းလည္း ဒီတခါ ေတာ့ ျပတ္သားရေပမည္ မဟုတ္က စက္မက္ျကာ ေလ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ေလ မဟုတ္လား။ မင္ေကာင္းမင္းျမတ္ ဟူသသည္ကား ျပည္သူ တို ့အေ၇းကို ဦးစားေပးရမွာ မင္းက်င့္ မင္းတို ့ ၀တ္ ပင္။ေရႊနန္ေးတာ္ ညီလာခံ ကား တိတ္ဆိတ္ ေလပီ။ နန္းမေတာ္ ဖုရားမွာ မေလွာင္မရီ ေသာ အျကည္ ့ျဖင္ ့ေရွ ့တည္ တည္ ့သို ့ ျကည္ ့ေနေလသည္။ဘျကီးေတာ္ လည္း နာမက်န္းျဖစ္သည္ျကားက အားယူကာ အမိန့္ကို ခ်မွတ္ေလသည္။ညီေတာ္ အလိုရွိေသာ မင္းသားစာရင္းတို ့ကို အရင္ေပးပီးမွ ေရႊျမိဳ ့ေတာ္ကိို ေပးမည္ ပီူရင္ နန္းသိမ္းပြဲခံ ေပါ ့ အမိန္ ့ခ်လိုက္သည္။ သတိုးမင္းဖ်ား လည္း အင္း၀ ေရႊနန္းကို သိမ္းယူေတာ္ မူရန္ စစ္ကိုင္းျမိဳ ့သို ့ အရင္ ျကြခ်ီဖို ့ ပင္ ့ဖတ္ ့တယ္။ သာယာ၀တီမင္းသားလည္း စစ္ကိုင္းသို ့ ျကြခ်ီကာ အလို ရွိေသာ လူစာရင္းေပးလိုက္တယ္။စလင္းမင္းသား၊ပင္းတလဲစား ေဆာျမိဳ ့စား အတြင္း၀န္ ၊၀န္ေထာက္မင္းျကီးမဟာစည္သူ၊ျမိဳ ့လတ္၀န္ျကီး မင္းလွမင္းေခါင္ေက်ာ္၊ကင္း၀န္မင္းျကီး မဟာ မင္းလွ ေက်ာ္စြာ၊ က်ီ၀န္ မဟာ သီဟသူတို ့ကို ေပးအပ္ေစသည္။ ေဆာ ျမိဳ ့စားဟာ ဒီအေရးမွာ မပါတာေျကာင္ ့ ျပန္ လြတ္လိုက္တယ္။စလင္းစားႏွင္ ့ တိုင္ပင္သူ မဟုတ္ေသာေျကာင္ ့ ျဖစ္သည္။ နန္ေတာ္ အတြင္ဒမွာ ရွိ တဲ ့ လကိနက္ ဘဏၰ တို့ကို စာရင္း တြ လႊဲေျပာင္းေပးရတယ္။ ေနာက္တေန ့မွာ တပ္အားလုံးတကြ သားေတာ္ ႏွစ္ပါး ျခံရံ လ်က္ အင္း၀သို ့ကူးလာ ျမီဳ ့သိမ္းပြဲ ခံ ယူေလသည္။ အကိုေတာ္ ဘျကီးေတာ္ မင္းႏွင္ ့ မင္းေဆြမင္းမ်ိဴးမ်ားက ျကိဳဆိုျကသည္။ ဘျကီးေတာ္ မင္းလည္း နန္ေတာ္ ေျမာက္စမုဒ္က ဆင္းပီး ေ၀ါယာဥ္ျဖင္ ့နန္းျမိဳ ့ေတာ္ အေနာက္တခါးက ထြက္ေတာ္ မူသည္။ ဘျကီးေတာ္ႏွင္ ့အတူ ႏွမေတာိ ေတာင္တြင္းျကီးမင္းသမီး၊ပုဂံ မင္းသမီး၊ရမည္းသင္းမင္းသမီး ႏွင့္ မိဘုရားမယ္ႏု ႏွင့္ မိထၳီလာမိဘုရားႏွင္ ့ကိုယ္လုပ္ေတာ္ မ်ားလည္းပါ၀င္သည္။ မဟာသက် သီဟ ဘုရားအနီးက စံအိမ္ေတာ္သို ့ သားေတာ္ျကီး သတိုးမင္းဖ်ား ကိုယ္တိုင္ ပို ့ေဆာင္ေတာ္ မူတယ္။သည္ လို အားျဖင္ ့ ဘျကီးေတာ္ ႏွင့္ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုတို ့မွာ အိမ္ ့နိမ္ ့စံ ဘ၀သို ့ေရာက္သြားသည္။နန္းမေတာ္မယ္ႏု မွာ အလိုရမက္ျကီးလြန္းသည္ ေရႊနန္းပုလႅင္ကို သူေမာင္ ့ ေမာင္အို အားရေအာင္ျကံစည္ ရာမွာ နန္းပုလႅင္ နီးကပ္သူ ေညာင္ရမ္း မင္းသားက္ု ေ၀းေအာင္လုပ္ျပစ္ခဲ ့သည္။စလင္းမင္းသားႏွင္ ့ အေပါင္းပါ တို့ကို အခ်ဴပ္ေထာင္ထဲ ့ ထည္ ့ထားရ်္ မိဘုရားမယ္ႏု ၏ အင္အားကို ခ်ိဴးႏွိမ္ ့လိုက္သည္။
 
==နန်းသိမ်းပွဲ့ နှင့် ဘိသိက်ခံပွဲ==
<big>'''နန္းသိမ္းပြဲ့ ႏွင္ ့ ဘိသိက္ခံပြဲ'''</big>
သာယာဝတီမင်းကို မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၀၂ နှခုနစ် တွင် နန်ူတက်တော်မူသာ်။ ရွှေဘို ကို အဖြေ ပြု အောင်မြင်သောကြောင့် ရွှေဘို မင်းဟုလည်း ခေါ်ဆိုပြန် သည်။သယာဝတီမင်းလည်း နန်းတက်စ ထုံစံ အတိုင်း ချိးမြှင့်မြှောက်စားမူပြုသသည်။သားတော်ကြီး သတိုင်းမငိးဖျား ပြည် မြို့ကို ပေးသနားသဖြင့် ပြည် မင်းသားဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ သတိုးမင်းစော ကို လည်း ပခန်းမြို့ကို ပေးသနားတော် မူသည်။(သိတိုးမင်းဖျားနှင့်သတိုး မင်းစော သည် မြောက်နန်းမိဘုရားမှ မွေးဖွားသော သားတော် နှစ်ပါးဖြစ်သည်၊အခါတော်ပေးသော သမီးတော် အား စကြာၤဒေဝီ ဘွဲ့ နှင့် တပင်တိုင် မင်းသမီးဘွဲ့အပြင် တခြားသူရဲ့ အသက်ကို ကယ်စေနိုင်သော ဆု ကို အထူးချီးမြှောက်တော်မူသည်။(စင်္ကြာဒေဝီ မင်းသမီးသည် ထင်ရှားသော မင်းသမီး၊မင်းသား၊အမတ်ကို တို့ကို မိမိပေးသနားဆု ကို အသုံးပြု ကာ ကယ်တင်ခဲ့သည် ။မင်သမီး သည် ပုဂံ မင်းသား(ပုဂံမင်း) နှမတော် ဖြစ်ပြီး မိဘုရာေးခါင်မှ မွေးဖွားသော သားတော် ၊သမီးတော် များဖြစ်သည်။သားတော် ရွှေတောင်စားကိုလည်း ပုဂံ မြို့ကို ပေးသနားတော် မူတယ်။ မိဘုရား မမြကြုပ်ကို တော့ အနောက်နန်းကို ပေးကာ ရွှေလောင်းတိုက်မြို့ ကို ပေးသနားတော် မူတယ်။(အနောက်နန်း၊အလယ်နန်းနှင့်မြောက်နန်းတို့ကို တော်ဝင် မင်းသမီး မျိူရိူးကို ပေးသနားရသည်ဖြစ်ရာ သာယာဝတီ မင်းသသည် သာမာန်ကျေးလကသူ မမြလေးကို ပေသနားသဖြင့် မည်မျှ အချစ်တော် ပို သည ်ကို သိ ရှိ နိုင်သည်။ဒါ ကြောင့် အနောက်နန်းမိဘုရား မမြလေး ဟု ကျော်ကြားသည်။မမြလေးမှာ စာပေ ၊ဂီတ ဝါသနာမွေ့ လျော်သူဖြစ်သဖြင့် သာယာဝတီ မင်းခတ်က မျေှှာ်တော်ယောင် ပတ်ပျိူး အများစု ကို ရေးဖွဲ့ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ပြင်စည်မင်းသား၊ပြည် မင်းသားတို့၏ သီချင်း သံ များမှာ လည်း ရွှေနန်းတော် တခွင် ပျံ လွင့် လျက် ရှိသည်။ပြည်မင်းသားနှင့်မိဘုရား မမြလေးမှာ ဂီတ ဝါသနာ ပါသူများပီပီ စာလွှာများနှင့်သီချင်းများကို အပြန်အလှန် ပေးပို့ကြသည်။ပြည်မင်းသား ပြသာနာကား ဒီနေရာ မှ စသည် ဟု ဆိုရပေမည်။ သာယာဝတီ မင်း နန်းတက်ချိန်တွင် သက်တော် ကား ၅၀ ကျော် နေပီ ဖြစ်ပြီး အနောက်နန်း မိဘုရား မမြလေးမှာ အသက် ၃၀ ပင် မပြည့် သေးသဖြင့် အချစ်အရွယ် မမျှ ဟု ဆိုရမည်
 
သာယာ၀တီမင္းကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၀၂ ႏွခုနစ္ တြင္ နန္ူတက္ေတာ္မူသာ္။ ေရႊဘို ကို အေျဖ ျပဳ ေအာင္ျမင္ေသာေျကာင္ ့ ေရႊဘို မင္းဟုလည္း ေခၚဆိုျပန္ သည္။သယာ၀တီမင္းလည္း နန္းတက္စ ထုံစံ အတိုင္း ခ်ိးျမွင္ ့ေျမွာက္စားမူျပဳသသည္။သားေတာ္ျကီး သတိုင္းမငိးဖ်ား ျပည္ ျမိဳ ့ကို ေပးသနားသျဖင္ ့ ျပည္ မင္းသားဟု ေခၚဆိုျကသည္။ သတိုးမင္းေစာ ကို လည္း ပခန္းျမိဳ ့ကို ေပးသနားေတာ္ မူသည္။(သိတိုးမင္းဖ်ားႏွင္ ့သတိုး မင္းေစာ သည္ ေျမာက္နန္းမိဘု၇ားမွ ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ ႏွစ္ပါးျဖစ္သည္၊အခါေတာ္ေပးေသာ သမီးေတာ္ အား စျကာၤေဒ၀ီ ဘြဲ ့ ႏွင့္ တပင္တိုင္ မင္းသမီးဘြဲ ့အျပင္ တျခားသူရဲ ့ အသက္ကို ကယ္ေစႏိုင္ေသာ ဆု ကို အထူးခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူသည္။(စျကၤာေဒ၀ီ မင္းသမီးသည္ ထင္ရွားေသာ မင္းသမီး၊မင္းသား၊အမတ္ကို တို ့ကို မိမိေပးသနားဆု ကို အသုံးျပဳ ကာ ကယ္တင္ခဲ ့သည္ ။မင္သမီး သည္ ပုဂံ မင္းသား(ပုဂံမင္း) ႏွမေတာ္ ျဖစ္ျပီး မိဘုရာေးခါင္မွ ေမြးဖြားေသာ သားေတာ္ ၊သမီးေတာ္ မ်ားျဖစ္သည္။သားေတာ္ ေရႊေတာင္စားကိုလည္း ပုဂံ ျမိဳ ့ကို ေပးသနားေတာ္ မူတယ္။ မိဘုရား မျမျကဳပ္ကို ေတာ ့ အေနာက္နန္းကို ေပးကာ ေရႊေလာင္းတိုက္ျမိဳ့ ကို ေပးသနားေတာ္ မူတယ္။(အေနာက္နန္း၊အလယ္နန္းႏွင္ ့ေျမာက္နန္းတို ့ကို ေတာ္၀င္ မင္းသမီး မ်ိဴရိဴးကို ေပးသနားရသည္ျဖစ္ရာ သာယာ၀တီ မင္းသသည္ သာမာန္ေက်းလကသူ မျမေလးကို ေပသနားသျဖင္ ့ မည္မ်ွ အခ်စ္ေတာ္ ပို သည ္ကို သိ ရွိ ႏိုင္သည္။ဒါ ေျကာင့္ အေနာက္နန္းမိဘုရား မျမေလး ဟု ေက်ာ္ျကားသည္။မျမေလးမွာ စာေပ ၊ဂီတ ၀ါသနာေမြ့ ေလ်ာ္သူျဖစ္သျဖင္ ့ သာယာ၀တီ မင္းခတ္က ေမ်ွွာ္ေတာ္ေယာင္ ပတ္ပ်ိဴး အမ်ားစု ကို ေရးဖြဲ ့ခဲ ့သည္။ ထို ့ျပင္ ျပင္စည္မင္းသား၊ျပည္ မင္းသားတို ့၏ သီခ်င္း သံ မ်ားမွာ လည္း ေရႊနန္းေတာ္ တခြင္ ပ်ံ လြင္ ့ လ်က္ ရွိသည္။ျပည္မင္းသားႏွင္ ့မိဘု၇ား မျမေလးမွာ ဂီတ ၀ါသနာ ပါသူမ်ားပီပီ စာလႊာမ်ားႏွင္ ့သီခ်င္းမ်ားကို အျပန္အလွန္ ေပးပို ့ျကသည္။ျပည္မင္းသား ျပသာနာကား ဒီေနရာ မွ စသည္ ဟု ဆိုရေပမည္။ သာယာ၀တီ မင္း နန္းတက္ခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ ကား ၅၀ ေက်ာ္ ေနပီ ျဖစ္ျပီး အေနာက္နန္း မိဘုရား မျမေလးမွာ အသက္ ၃၀ ပင္ မျပည့္ ေသးသျဖင္ ့ အခ်စ္အရြယ္ မမ်ွ ဟု ဆိုရမည္
 
 
<br />