အာခီးယာ

ပရိုကာယိုတစ် အဏုဇီဝသက်ရှိများ၏ နယ်ပယ်
(အာခီးရား မှ ပြန်ညွှန်းထားသည်)
အာခီးယာ
Temporal range: 3420–0 Ma en:Paleoarchean – recent
en:Halobacterium sp. strain NRC-1,
each cell about 5 μm long
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း ပြင်ဆင်
နယ်ပယ်: Archaea
Woese, Kandler & Wheelis, 1990[]
လောကများ
Synonyms
  • Archaebacteria Woese & Fox, 1977
  • Mendosicutes Gibbons & Murray, 1978
  • Metabacteria Hori and Osawa 1979

အာခီးယာ (/ɑːrˈkə/ ( ) ar-KEE) သည် ဇီဝဗေဒ နယ်ပယ်တွင် ကလပ်စည်းဝတ်ဆံ (cell nuclei) ကင်းမဲ့ကြသော ဆဲလ်တခုတည်းရှိ သက်ရှိများဖြစ်ကြသည်။ အာခီးယာများကို မူလက ဘက်တီးရီးယားဟု အမျိုးအစား ခွဲခြားခဲ့ကြသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ဘက်တီးရီးယားအုပ်စုမှ ဖယ်ထုတ်ခဲ့သည်။[] အာခီးယာသည် သုံးနယ်ပယ်ခွဲ မျိုးရိုးခွဲခြင်းစနစ် ဖြစ်သော ဘက်တီးရီးယားယူကာယုတ်တို့မှ ကွဲပြားခြားနားသည်။ အာခီးယာများကို ထပ်မံ၍ များစွာသော မျိုးပေါင်းစုများအဖြစ် ပိုင်းခြားသေးသည်။ ယင်းတို့အား အမျိုးအစားခွဲခြားရန် အလွန်ခက်ခဲပြီး အများစုကို ဓာတ်ခွဲခန်းတွင် ခွဲခြမ်းစိပ်ဖြာခြင်း မရှိကြသေးပေ။ အာခီးယာနှင့် ဘက်တီးရီးယားတို့သည် ပုံစံ၊ အရွယ်အစား ဆင်တူကြသည်။

  1. "The universal ancestor" (June 1998). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 95 (12): 6854–59. doi:10.1073/pnas.95.12.6854. PMID 9618502. Bibcode1998PNAS...95.6854W. 
  2. "Time for a change" (May 2006). Nature 441 (7091): 289. doi:10.1038/441289a. PMID 16710401. Bibcode2006Natur.441..289P.