ဝီကီပီးဒီးယား

ရေမျော

ပလန့်တန် (အင်္ဂလိပ်: Plankton) သည် ရေထဲတွင်ရှိသော မတူကွဲပြားသည့် သက်ရှိအစုအဝေးဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည်ရေစီးကြောင်းကိုဆန့်ကျင့်၍ကူးနိုင်စွမ်း မရှိပါ။ [၂] plankton ဖွဲ့စည်းထားသောသက်ရှိများကို plankters ဟုခေါ်သည်။ [၃] ၎င်းတို့သည်သေးငယ်သောကြီးမားသောရေနေသက်ရှိများဖြစ်သည့် အခွံမာရေသတ္တဝါ(ကမာ၊ယောက်သွား.စသည်, ငါး နှင့် ဝေလငါး များအတွက်အလွန်အရေးပါသောအစားအစာဖြစ်သည်။

Plankton species diversity
Diverse assemblages consist of unicellular and multicellular organisms with different sizes, shapes, feeding strategies, ecological functions, life cycle characteristics, and environmental sensitivities.[၁]

ရေမျောသက်ရှိတို့ပါဝင်သည် ဘက်တီးရီးယား, archaea, ရေညှိ, protozoa နှင့်မျောနေသော/ဘောလောပေါ်နေသောတိရစ္ဆာန်များသည် သမုဒ္ဒရာ၊ပင်လယ် သို့မဟုတ် ရေချိုတွင်ပါသော pelagic zone တွင်နေထိုင်ကျက်စားကြသည်

Plankton မျိုးစိတ်များသည် အနှုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့်ကြည့်ရသည့်အရွယ်ပဏပင်ရှိသော်လည်းPlankton တွင် jellyfishကဲ့သို့အရွယ်အစားကြီးသော သက်ရှိများလဲပါဝင်သည်။ သတ်မှတ်ထားသောစည်းမျဉ်းအရ plankton၏ဖွင့်ဆိုချက်တွင် ရေမျက်နှာပြင်ပေါ်တွင်ကူးခက်သွားလာသောရေသတ္တဝါ (pleuston) သို့မဟုတ် ရေတွင်ကူးခတ်သွားလာသောရေသတ္တဝါ (nekton) အစရှိသည်တို့ပါဝင်ခြင်းမရှိပါ။

Macroplankton: တစ် Janthina janthina ခရု (ပူဖောင်းကတော့ float နှင့်အတူ) အတွက်ကမ်းခြေပေါ်သို့တက်ချပစ် Maui တွင်

Plankton ကိုလည်းအရွယ်အစား၏စည်းကမ်းချက်များ၌ဖော်ပြလေ့ရှိသည်။ များသောအားဖြင့်အောက်ပါကွဲပြားမှုများကိုအသုံးပြုသည်။

ဖြန့်ဖြူး

ပြင်ဆင်ရန်
 
World concentrations of surface ocean chlorophyll as viewed by satellite during the northern spring, averaged from 1998 to 2004. Chlorophyll is a marker for the distribution and abundance of phytoplankton.

Plankton သည်သမုဒ္ဒရာများ၊ ပင်လယ်များ၊ ရေကန်များ၊ ကန်များ၌နေထိုင်သည်။ ဒေသဆိုင်ရာများပြားမှုပမာဏသည်သည်အလျားလိုက်၊ ဒေါင်လိုက်နှင့်ရာသီအလိုက်ကွဲပြားသည်။ ဤပြောင်းလဲနိုင်မှု၏အဓိကအကြောင်းရင်းမှာအလင်းရရှိနိုင်မှုဖြစ်သည်။

ဒုတိယအားဖြင့်ပြောင်းလဲမှုသည် အစာအဟာရရှိနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ အပူပိုင်းနှင်းသမပိုင်းသမုဒ္ဒရာများတွင် အလင်းရောင်ပေါကြွယ်ဝစွာရရှိသော်လည်း၊နိုက်ထရိတ် ၊ ဖော့စဖိတ် နှင့် များကဲ့သို့အကန့်အသတ်ရှိသောအာဟာရများရှိသောကြောင့်၎င်းတို့သည်မူလတန်းထုတ်လုပ်မှုအတော်အတန်နိမ့်ကျသည်။ ၎င်းသည်ကြီးမားသော သမုဒ္ဒရာလည်ပတ်မှု နှင့်ရေကော်လံအ လွှာတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့သောဒေသများ၌မူလထုတ်လုပ်မှုသည်များသောအားဖြင့်ပိုမိုနက်ရှိုင်းသောနေရာ၌ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပြီးအလင်းနည်းသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

သိသာသော အာဟာရပြည့်ဝသော ပါဝင်မှုများရှိသော်လည်းအချို့သောသမုဒ္ဒရာဒေသများသည်အကျိုးမဖြစ်ထွန်းသောအရာများ ( HNLC ဒေသများ ဟုခေါ်သည်) ။ [၄] ဤဒေသများတွင် အာဟာရပြည့်ဝသော သံ ချို့တဲ့ပြီး ၎င်းသည်ဖြည့်စွက်ပါ က phytoplankton algal Bloom ဖြစ်ပေါ် စေ နိုင်သည်။ [၅] အဓိကအားဖြင့်သံသည်သမုဒ္ဒရာကိုပင်လယ်မျက်နှာပြင်ပေါ်သို့ဖုန်မှုန့်များရောက်ရှိစေသည်။ ဝိရောဓိအားဖြင့်ပြောရလျှင်အသီးမသီး သောခြောက်သွေ့သော မြေများနှင့်ကပ်လျက်သမုဒ္ဒရာareasရိယာများသည်ပုံမှန်အားဖြင့်များပြားလှသော phytoplankton (ဥပမာ၊ ကုန်သွယ်ရေးလေများ ကမြောက် အာဖရိကရှိ ဆာဟာရသဲကန္တာရ မှဖုန်များသယ်ဆောင်လာသည့် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ ) ။

ရေမျက်နှာပြင်တွင်ရေမျောအပေါများဆုံးဖြစ်သော်လည်း၎င်းတို့သည်ရေကော်လံတစ်လျှောက်တွင်နေထိုင်ကြသည်။ အဓိကထုတ်လုပ်မှုမရှိသည့်အနက်များ၌ zooplankton နှင့် bacterioplankton တို့သည် အပေါ်ယံပိုမိုထိရောက်သောအပေါ်ယံရေများမှအော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများကိုစားသုံးကြသည်။ ဤကဲ့သို့နစ်မြုပ်နေသော အဏ္ဏဝါနှင်း များသည် နွေ ဦး ရာသီ ကုန်ဆုံးပြီးနောက်အထူးသဖြင့်မြင့်မားနိုင်သည်။

plankton ၏ဒေသတွင်းဖြန့်ဖြူးမှုကလေဖြင့်လည်ပတ်သော Langmuir လည်ပတ်မှု နှင့်ဤရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်၏ ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာအကျိုးသက်ရောက်မှုများကြောင့်အကျိုးသက်ရောက်နိုင်သည် ။

ဂေဟဗေဒဆိုင်ရာအရေးပါမှု

ပြင်ဆင်ရန်

အစာကွင်းဆက်

ပြင်ဆင်ရန်
  External videos
  The Secret Life of Plankton - YouTube

စီးပွားဖြစ်အရေးကြီးသော ငါးလုပ်ငန်း ကိုအထောက်အကူပြုသော အ နိမ့်အမြင့်အဆင့်ဆင့်ကိုကိုယ်စားပြုသည့်အပြင်ကုန်း ဂေဟစနစ် များသည်သမုဒ္ဒရာ၏ ကာဗွန်သံသရာ အပါအဝင်အရေးကြီးသော ဓာတုဒြပ်စင် များစွာ၏ ဇီဝဓာတုဗေဒဆိုင်ရာသံသရာ တွင်အခန်းကဏ္ မှပါ ၀ င်သည်။

အဓိကအား phytoplankton အပေါ်ကိုစားကျက်အသုံးပြုပုံပေး zooplankton ကာဗွန် အဆိုပါ planktic မှ foodweb ဖြစ်စေ, respiring ကပေး ဇီဝဖြစ်စဉ် အဖြစ်စွမ်းအင်, သို့မဟုတ်သေဆုံးခြင်းအပေါ်သို့ ဇီဝလောင်စာ သို့မဟုတ် detritus ။ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများသည် ပင်လယ်ရေ ထက် ပိုမိုသိပ်သည်းသော ကြောင့်ကမ်းရိုးတန်းမှဝေးသောပင်လယ်သမုဒ္ဒရာဂေဟစနစ်ထဲသို့နစ်မြုပ်ကာကာဗွန်နှင့်အတူသယ်ဆောင်သည်။ ယင်းကိုခေါ်ဤလုပ်ငန်းစဉ်, ဇီဝဗေဒစုပ်စက်, သမုဒ္ဒရာအကြီးဆုံးဖွဲ့စည်းတစ်ခုအကြောင်းပြချက်တစ်ခုဖြစ်သည် ကာဗွန်စုပ် အပေါ် ကမ္ဘာမြေ ။ သို့သော်လည်းကောင်းကိုအပူချိန်တိုးလာမှု၏လွှမ်းမိုးမှုကိုပြသသည်။ [၆] [၇] [၈] [၉] 2019 ခုနှစ်တွင်လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ပင်လယ်ရေအက်စစ်ဓာတ်များ နှုန်းမှာအန္တာတိက phytoplanktons များသည်ရာစုနှစ်မကုန်မီကာဗွန်သိုလှောင်ရာတွင် ပို၍ သေးငယ်ပြီးထိရောက်မှုနည်းကြောင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ [၁၀]

သမုဒ္ဒရာ၏ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ( CO
2 ) သံဓာတ်မြေဩဇာများ မှတစ်ဆင့် သဘာ ၀ ဓာတ်များ ထုတ်လုပ်ခြင်းကိုတိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် လူသားတို့၏လုပ်ဆောင်မှုများ မှတဆင့်ထုတ်လုပ်ခြင်း - သံ ပမာဏကိုသမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ထည့်သွင်းခြင်း။ သို့သော်ဤနည်းသည်ကြီးမားသောအတိုင်းအတာဖြင့်လက်တွေ့မကျပါ။ သမုဒ္ဒရာ အောက်စီဂျင်လျော့နည်းသွားခြင်း နှင့်ဖြစ်ပေါ်လာသော မီသိန်းထုတ်လုပ်မှု (အတိမ်အနက်ကိုထုတ်လုပ်မှုကို ပြန်လည်မွမ်းမံ မှုများကြောင့်ဖြစ်ရခြင်း) သည်အလားအလာကောင်းသည့်အားနည်းချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ [၁၁] [၁၂]

အောက်စီဂျင်ထုတ်လုပ်ခြင်း

ပြင်ဆင်ရန်

Phytoplankton သည်နေမှစွမ်းအင်နှင့်ရေမှအာဟာရများကို၎င်းတို့အာဟာရသို့မဟုတ်စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ရန်စုပ်ယူသည်။ photosynthesis ဖြစ်စဉ်တွင် phytoplankton သည်မော်လီကျူး အောက်စီဂျင် ( O
2) ကိုစွန့်ပစ်ဘေးထွက်ပစ္စည်းအဖြစ်ရေထဲသို့ စွန့်ထုတ်သည်။။ ခန့်မှန်းချက်အရကမ္ဘာ့အောက်စီဂျင်၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် phytoplankton photosynthesis မှတစ်ဆင့်ထုတ်လုပ်သည်။ [၁၃]ကျန်သောပမာဏကို မြေပြင်ပေါ်ရှိအပင်များက photosynthesis လုပ်ခြင်းဖြင့်ထုတ်လုပ်သည်။ ထို့အပြင်Precambrian ခေတ်ကတည်းက phytoplankton photosynthesis သည်လေထူအတွင်းရှိCO
2/O
2 ညီမျှအောင်လုပ်ပေးသည်။

ဇီဝလောင်စာအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲ

ပြင်ဆင်ရန်
 
ကွေး exoskeleton နှင့်ရှည်လျားနှစ်ခုတိုတောင်းသောအင်တင်နာနှင့်အတူ Amphipod

phytoplankton လူ ဦး ရေ၏ကြီးထွားမှုအလင်းနှင့်အာဟာရရရှိမှုအပေါ်မူတည်သည်။ ကြီးထွားမှုကိုအကန့်အသတ်ဖြစ်စေသည့်အဓိကအချက်မှာကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာသည်ဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခုကွဲပြားသည်။ ကျယ်ပြန့်သောအတိုင်းအတာအရ oligotrophic tropical နှင့် subtropical gyres များတွင် phytoplankton ၏ကြီးထွားမှုကိုယေဘုယျအားဖြင့်အာဟာရထောက်ပံ့မှုဖြင့်ကန့်သတ်ထားသည်။ အလင်းသည် phytoplankton ကြီးထွားမှုကို subarctic gyres တွင်ကန့်သတ်သည်။ အမျိုးမျိုးသောအကြေးခွံများရှိပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲနိုင်မှုသည် phytoplankton အတွက်ရရှိနိုင်သောအာဟာရနှင့်အလင်းကိုဩဇာသက်ရောက်သည်။ ၎င်းသက်ရှိများသည်အဏ္ဏဝါအစားအစာဝဘ်၏အခြေခံဖြစ်သောကြောင့် phytoplankton ကြီးထွားမှု၌ဤအမျိုးမျိုးပြောင်းလဲမှုသည် trophic အဆင့်ကိုလွှမ်းမိုးသည်။ သာဓကအားဖြင့် El Niño ကာလအတွင်း phytoplankton အဆင့်ဆင့်နှစ်စဉ်အငြင်းပွားမှုများသည် zooplankton၊ ငါး၊ ပင်လယ်ငှက်နှင့် အဏ္ဏဝါနို့တိုက်သတ္တဝါများ အပေါ်လွှမ်းမိုးမှုရှိသည်။

ကမ္ဘာချီလူ ဦး ရေအပေါ် anthropogenic ပူနွေးလာမှု၏အကျိုးသက်ရောက်မှုသည်တက်ကြွစွာသုတေသနပြုသည့်isရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အပူချိန်အပေါ်မှီခိုသောဇီဝဗေဒဆိုင်ရာတုံ့ပြန်မှုနှုန်းနှင့်အာဟာရဓာတ်များကိုလေထုအလုံအလောက်ပေးမှုပြောင်းလဲခြင်းသည်အနာဂတ် phytoplankton ၏ကုန်ထုတ်စွမ်းအားအပေါ်အရေးကြီးသောသက်ရောက်မှုများရှိသည်ဟုမျှော်လင့်ရသည်။ [၁၄] ထို့အပြင် zooplankton စားကျက်နှုန်းထားများကြောင့် phytoplankton သေဆုံးမှုပြောင်းလဲမှုများသည်သိသိသာသာဖြစ်နိုင်သည်။

လတ်ဆတ်သောပေါက်ရောက်သောငါးလောင်းများသည်ရေစီးမျောကိုရေမကူးမီကြာမြင့်စွာကန့်သတ်မျဉ်းများဖြစ်သည်။

ငါးမှအရေးပါမှု

ပြင်ဆင်ရန်

Zooplankton သည်သူတို့၏ လောင်း အိတ်များမှ ပြင်ပအစာကျွေးခြင်းသို့ပြောင်းသောအခါ ငါးလောင်း အားလုံးနီးပါးအတွက်ကန ဦး သားကောင်ဖြစ်သည်။ မဟုတ်ပါအစာငတ်နိုင်သောမည့်သည့်လောင်းအသစ်များနှင့်ကိုက်ညီရန်ငါးသည် zooplankton ၏သိပ်သည်းမှုနှင့်ဖြန့်ဖြူးမှုအပေါ်မှီခိုသည်။ သဘာဝအချက်များ (ဥပမာ၊ လက်ရှိအပြောင်းအလဲများ) နှင့်လူလုပ်သောအချက်များ (ဥပမာရေကာတာများ၊ သမုဒ္ဒရာအက်စစ် ၊ အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း) သည် zooplankton ကိုအကြီးအကျယ်သက်ရောက်နိုင်သည်။

phytoplankton နှင့် zooplankton နှစ်မျိုးလုံး၏အရေးပါမှုသည်ကျယ်ပြန့်သောနှင့် semi-intensive အိုင်ကန်ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင်လည်းလူသိများသည်။ Plankton လူ ဦး ရေအခြေပြုရေချိုစီမံခန့်ခွဲမှုနည်းဗျူဟာများကိုရိုးရာငါးမွေးမြူသူများကဆယ်စုနှစ်များစွာကတည်းကကျင့်သုံးခဲ့ကြပြီးလူလုပ်သောဝန်းကျင်များတွင်ပင် plankton ၏အရေးပါမှုကိုဖော်ပြခဲ့သည်။

ကြည့်ရှုပါ

ပြင်ဆင်ရန်
  • Aeroplankton
  • gelatin zooplankton
  • Ichthyoplankton
  • အဆိုပါ plankton ၏ Paradox
  • Seston
  • Veliger

ကိုးကားချက်များ

ပြင်ဆင်ရန်
  1. ↑ Chust, G., Vogt, M., Benedetti, F., Nakov, T., Villéger, S., Aubert, A., Vallina, S.M., Righetti, D., Not, F., Biard, T. and Bittner, L.(2017) "Mare incognitum: A glimpse into future plankton diversity and ecology research". Frontiers in Marine Science, 4: 68. doi:10.3389/fmars.2017.00068.
  2. ↑ Lalli၊ C. (1993)။ Biological Oceanography: An Introduction။ Butterworth-Heinemann။ ISBN 0-7506-3384-0။
  3. ↑ You must specify title = and url = when using {{cite web}}.။ Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company။
  4. ↑ "Iron-deficiency limits phytoplankton growth in the Northeast Pacific Subarctic" . 
  5. ↑ "A mesoscale phytoplankton bloom in the polar Southern Ocean stimulated by fertilization" . 
  6. ↑ "Warming effects on marine microbial food web processes: how far can we go when it comes to predictions?" . 
  7. ↑ "Ocean warming enhances respiration and carbon demand of coastal microbial plankton." . 
  8. ↑ "Temperature effects on the heterotrophic bacteria, heterotrophic nanoflagellates, and microbial top predators of NW Mediterranean." . 
  9. ↑ "Temperature control of microbial respiration and growth efficiency in the mesopelagic zone of the South Atlantic and Indian Oceans." . 
  10. ↑ Acid oceans are shrinking plankton, fueling faster climate change။ phys.org။
  11. ↑ "Dis-crediting ocean fertilization" (2001). Science 294 (5541): 309–310. doi:10.1126/science.1065349. 
  12. ↑ "Globalizing results from ocean in situ iron fertilization studies" (2006). Global Biogeochemical Cycles 20 (2). doi:10.1029/2005GB002591.  Archived 1 November 2012 at the Wayback Machine. မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 1 November 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 23 September 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 1 November 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 23 September 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  13. ↑ "Source of Half Earth's Oxygen Gets Little Credit"၊ National Geographic News။ 
  14. ↑ "Projected 21st century decrease in marine productivity: a multi-model analysis" (2010). Biogeosciences 7 (3): 979–1005. doi:10.5194/bg-7-979-2010. 
  • Kirby, ရစ်ချတ် R. (2010) ။ သမုဒ္ဒရာ Drifters: လှိုင်းတံပိုးအောက်လျှို့ဝှက်ကမ္ဘာ ။ စတူဒီယို Cactus, Ltd, ဗြိတိန်။ ISBN 978-1-904239-10-9 ISBN   978-1-904239-10-9 ။
  • Dusenbery, David B. (2009) ။ Micro Scale တွင်နေထိုင်ခြင်း - မမျှော်လင့်သောသေးငယ်သည့်ရူပဗေဒ ။ မက်ဆာချူးဆက်၊ ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်စာနယ်ဇင်း၊ ISBN 978-0-674-03116-6 ။
  • Kiørboe, သောမတ်စ် (2008) ။ Plankton ဂေဟဗေဒမှယန္တရား ။ Princeton University Press, Princeton, NJ ISBN 978-0-691-13422-2 ။
  • Dolan, JR, Agatha, အက်စ်, Coats, DW, Montagnes, DJS, Stocker, DK, eds ။ (2013) ။ Tintinnid Ciliates ၏ဇီဝဗေဒနှင့်ဂေဟဗေဒ - အဏ္ဏဝါရေမျောမျောမျးပုံစံများ Wiley-Blackwell, အောက်စ်ဖို့ဒ်, ယူကေ ISBN 978-0-470-67151-1 ။

ကိုးကား

ပြင်ဆင်ရန်
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ရေမျော&oldid=816612" မှ ရယူရန်