လင် ယုတန်
လင် ယုတန် (တရုတ်: 林语堂; ပင်ယင်: Lín Yǔtáng; အောက်တိုဘာ ၁၀၊ ၁၈၉၅ – မတ် ၂၆၊ ၁၉၇၆) သည် တရုတ်လူမျိုး စာရေးဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး ဘာသာပြန်စာရေးဆရာ၊ ဘာသာဗေဒပညာရှင်နှင့် တီထွင်သူတစ်ဦးလည်းဖြစ်သည်။ သူ၏ တမူထူးသော တရုတ်နှင့် အင်္ဂလိပ်စာရေးဟန်ကြောင့် သူ့ခေတ်သူ့အခါတွင် သူ့ကို လွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းရှိသော စာရေးဆရာတစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ကြသည်။ သူ၏ တရုတ်ရှေးဟောင်းအရေးအသားများကို စုစည်းဘာသာပြန်မှုများကြောင့် အနောက်တိုင်းတွင် ရောင်းအားကောင်းသော ထိပ်တန်းစာရေးဆရာအဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ကြသည်။
| လင် ယုတန် (တရုတ်: 林语堂; ပင်ယင်: Lín Yǔtáng | |
|---|---|
 လင် ယုတန်၊ ကားလ် ဗန် ဗက်ခ်ျတန်ရိုက်သော ဓာတ်ပုံ | |
| မွေးဖွား | အောက်တိုဘာ ၁၀၊ ၁၈၉၅ ကျန်းကျိုး၊ တရုတ် |
| ကွယ်လွန် | ၂၆ မတ်၊ ၁၉၇၆ (အသက် ၈၀) |
| အလုပ်အကိုင် | စာရေးဆရာ၊ ဝတ္ထုတိုရေးသူ၊ ဘာသာပြန် စာရေးဆရာ၊ ဘာသာဗေဒပညာရှင် |
ငယ်ဘဝ
ပြင်ဆင်ရန်လင့်ကို ကျန်းကျိုး၊ ဖူကျိယန်တွင် မွေးဖွားသည်။ တောင်တန်းထူသော ဇာတိဒေသသည် သူ၏ သိမှုအတွက် နက်ရှိုင်းသော လွှမ်းမိုးမှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထို့အတွက်ကြောင့် နောက်ပိုင်းတွင် သူ့ကိုယ်သူ တောင်တန်းဒေသသားတစ်ယောက်အဖြစ်သာ ခံယူသည်။ (ငရဲဟူသည်မှာ မြို့ပြရှိ အခန်းတစ်ခုသာဖြစ်သည်ဟု သူက မြင်သည်။)
သူ့အဖေသည် ခရစ်ယာန်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူ၏ ယုံကြည်မှုသည် ခရစ်ယာန်မှ တောက်နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာသို့၊ ထိုမှတဖန် နှောင်းပိုင်းကာလတွင် ခရစ်ယာန်သို့ ပြောင်းလဲခဲ့ရသည်ကို ၁၉၅၉ ထုတ် သူ၏ စာအုပ်တွင် ရေးသားထားသည်။
ပညာသင်ဘဝနှင့် ရှန်ဟိုင်း ပညာတတ် အသိုင်းအဝိုင်း
ပြင်ဆင်ရန်လင်သည် ရှန်ဟိုင်းရှိ စိန့်ဂျွန်းတက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ရသည်။ ဟားဗတ် တက္ကသိုလ်တွင် ဒေါက်တာဘွဲ့ယူရန် ပညာတော်သင်ဆု တစ်ဝက်ရသည်။[၁]ဟားဗတ်မှ ဘွဲ့မရမှီ ထွက်၍ ပြင်သစ်ရှိ တရုတ်အလုပ်သမား ကော်ပိုရေးရှင်းတွင် အလုပ်ဝင်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဂျာမနီသို့ပြောင်း၍ လိဇစ် တက္ကသိုလ်တွင် တရုတ် ဝေါဟာရ ဗေဒဖြင့် ဒေါက်တာဘွဲ့ယူသည်။ ၁၉၂၃မှ ၁၉၂၆ခုနှစ်ထိ ပီကင်း တက္ကသိုလ်တွင် အဂ်လိပ်စာပေတန်းကို ပို့ချသည်။
ကူမင်တန်ပါတီ အမျိုးသားအစိုးရတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်သည်။ ထို့နောက် စာသင်ခြင်းနှင့် စာပေရေးသားခြင်းဘက်သို့ ကူးပြောင်းလာသည်။ ယဉ်ကျေးမှုပြောင်းလဲရေးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်သည်။
သူ၏ မဂ္ဂဇင်း"လွန် ယု"ကို ထုတ်ဝေသည်။ ၁၉၃၀ပြည့်နှစ်များတွင် ရှန်ဟိုင်းစာပေလောက၏ အထင်ကရများဖြစ်သည့် ဟူ ရှီ၊ လူရွှင့် တို့နှင့် ကောင်းမွန်သော ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်သည်။ စာပေတွင် တရုတ်တို့အားနည်းသော အနောက်တိုင်း ဟာသအမြင်ကို မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သည်။ ၁၉၃၃ခုနှစ်တွင် လူ ရွှန်းနှင့် လမ်းခွဲသည်။[၂]
၁၉၃၃ ခုနှစ်မှာပင် ပုလဲဘက်၏ မိတ်ဆက်ပေးမှုဖြင့် ဂျွန်ဒေးထုတ်ဝေရေး( နောက်ပိုင်းတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ လင်၏ အရေးအသားများကို ထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်တိုက်)မှ ရစ်ချတ် ဝဲလ်ရှ်နှင့် စတင်သိကျွမ်းသည်။[၃]
ဖန်တီးခဲ့သမျှ
ပြင်ဆင်ရန်တရုတ်ဘာသာဖြင့်
ပြင်ဆင်ရန်၁၉၃၅ခုနှစ်ထိ တရုတ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့သမျှ သို့မဟုတ် လင် ဖန်တီးခဲ့သမျှ အရေးအသားများမှာ-[၄]
- (၁၉၂၈) ကျန်ဖု စုစည်းမှု (ရှန်ဟာ- ဘေဆင် စာအုပ်တိုက်)
- (၁၉၃၀) တရုတ်အမေဇုံမှ စာများနှင့် စစ်အတွင်းကာလအက်ဆေးများ (ရှန်ဟိုင်း- ကိုင်မင်း)
- (၁၉၃၀) ကိုင်မင်း အဂ်လိပ်စာအုပ်များ" (သုံးတွဲပေါင်း) (ရှန်ဟိုင်း- ကိုင်မင်း)
- (၁၉၃၀) အင်္ဂလိပ်စာပေ ဖတ်သူ (နှစ်တွဲပေါင်း) (ရှန်ဟိုင်း- ကိုင်မင်း)
- (၁၉၃၀) ကိုင်မင်း အင်္ဂလိပ် သဒ္ဒါ (နှစ်တွဲပေါင်း) (ရှန်ဟိုင်း- ကိုင်မင်း)
- (၁၉၃၁) ခေတ်သစ် သတင်းစာဆန်သော အရေးအသားအား ဖတ်ရှုခြင်း (ရှန်ဟိုင်း- အရှေ့တိုင်း.စာအုပ်)
- (၁၉၃၃) ဘာသာဗေဒဆိုင်ရာ အက်ဆေးများစုစည်းမှု (ရှန်ဟိုင်း-.ကိုင်မင်းစာအုပ်တိုက်)
- (၁၉၃၄) တ ဟွမ်ကျီ"(ရှန်ဟိုင်း- လစ်ဗင်း)
- (၁၉၃၄) ကျွန်ုပ်၏ စကားများ ပထမတွဲ (ဆင် စု ကျီ) (ရှန်ဟိုင်း စံတော်ချိန်)
- (၁၉၃၅) ကိုင်မင်း အင်္ဂလိပ် အခြေခံများ (သုံးတွဲပေါင်း) လင် ယုတန် နှင့် လင် ယူဟို ပူးတွဲရေးသားသည်။ (ရှန်ဟိုင်း- အရှေ့တိုင်း စာအုပ်တိုက်)
- (၁၉၃၅) တရုတ်အကြောင်း အက်ဆေးများ၊ သရော်စာများ၊ ပုံကြမ်းများအား အနည်းငယ် ဝေဖန်ကြည့်ခြင်း" ပထမတွဲ။ ၁၉၃၀-၁၉၃၂ (ရှန်ဟိုင်း- အရှေ့တိုင်း စာအုပ်တိုက်)
- (၁၉၃၅) တရုတ်အကြောင်း အက်ဆေးများ၊ သရော်စာများ၊ ပုံကြမ်းများအား အနည်းငယ် ဝေဖန်ကြည့်ခြင်း" ဒုတိယတွဲ။ ၁၉၃၃-၁၉၃၅ (ရှန်ဟိုင်း- အရှေ့တိုင်း စာအုပ်တိုက်)
- (၁၉၃၅) ကွန်ဖြူးရှပ် နန်စီ့ကို တွေ့ခဲ့တယ် နှင့် ဘာမှမဟုတ်ခြင်းအကြောင်း အက်ဆေးများ" (ရှန်ဟိုင်း- အရှေ့တိုင်း)
- (၁၉၃၅) ကျွန်ုပ်၏ စကားများ ဒုတိယတွဲ (ပိုင် ကျင် ကျီ) (ရှန်ဟိုင်း စံတော်ချိန်)
အဂ်လိပ်ဘာသာဖြင့်
ပြင်ဆင်ရန်အဂ်လိပ်ဘာသာဖြင့် ဖန်တီးသမျှမှာ-[၄]
- (၁၉၃၅) ကျွန်ုပ်၏ နိုင်ငံနှင့် ကျွန်ုပ်၏ လူမျိုး"၊ Reynal & Hitchcock, Inc၊ (A John Day Book)
- (၁၉၃၆) တရုတ်သတင်းစာ သမိုင်းနှင့်.လူထုအမြင်၊ Kelly and Walsh
- (၁၉၃၇) ရှင်သန်နေထိုင်ရခြင်း၏ အရေးကြီးမှု၊ Reynal & Hitchcock, Inc., (A John Day Book)
- (၁၉၃၈) "ကွန်ဖြူးရှပ်၏ ပညာဉာဏ်၊ Random House, The Modern Library
- (၁၉၃၉) ပီကင်းမှ အခိုက်အတန့်လေး၊ The John Day Book Company
- (၁၉၄၀) ချစ်ခြင်း၊ ကန့်လန့်တိုက်ခြင်းနှင့်အတူ၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၁) မုန်တိုင်းကြားမှ သစ်ရွက်တစ်ရွက်၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၂) တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယမှ အသိဉာဏ်ပညာ၊ Random House
- (၁၉၄၃) ငိုခြင်းနှင့် ရယ်ခြင်းကြား" ၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၄) နိုင်ငံ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်း" ၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၅) ငိုခြင်းနှင့် ရယ်ခြင်းကြား လန်ဒန်တွင် Dorothy Crisp & Co Ltd မှထုတ်ဝေ။
- (၁၉၄၇) ဉာဏ်ကြီးရှင် မိန်းမလျာ- ဆု တန်ပို၏ ဘဝနှင့်ကာလ၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၈) "တရုတ်တန်း မိသားစု၊ A John Day Book Company
- (၁၉၄၈) လောင်ဇု၏ ဉာဏ်ပညာ"၊ Random House
- (၁၉၅၀) အမေရိက၏ ဉာဏ်ပညာအပေါ်၊ A John Day Book Company
- (၁၉၅၁) မုဆိုးမ၊ သီလရှင်နှင့် ပြည်ကြီးဒါလီ- ခပ်ညံ့ညံ့တရုတ်ဝတ္ထုတို သုံးပုဒ် (လင် ယုတန် ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုသည်)"၊ A John Day Book Company
- (၁၉၅၂) ထင်ရှားသော တရုတ်ပုံပြင်တိုများ" လင် ယုတန်ပြန်ရေးသည်။ The John Day Book Company
- (၁၉၅၃) ဟင်္သာပြဒါး တံခါး၊ A John Day Book Company
- (၁၉၅၅) မျှော်ကြည့်ခြင်း၊ Prentice Hall
- (၁၉၅၇) ဝူ ကတော်၊ World Publishing Company
- (၁၉၅၈) လျှို့ဝှက်အမည်"၊ Farrar, Straus and Cudahy
- (၁၉၅၉) တရုတ်တို့၏ ဘဝနေနည်း၊ World Publishing Company
- (၁၉၅၉) ဒိဋ္ဌိဿဝါဒီမှ ခရစ်ယာန်သို့"၊ World Publishing Company
- (၁၉၆၀) ပဒေသရာဇ် ပီကင်း- တရုတ်ပြည်မှ နှစ်ခုနှစ်ရာ၊ Crown Publishers
- (၁၉၆၀) နားလည်မှု၏ အရေးပါခြင်း"'၊ World Publishing Company
- (၁၉၆၁) ပျိုနီပန်းပင်၊ World Publishing Company
- (၁၉၆၂) လမ်းရိုးမလိုက်သူများ၏ ကျေနပ်ပျော်ရွှင်မှု၊ World Publishing Company
- (၁၉၆၃) ဂျူနီပါ လွှာ၊ World Publishing Company
- (၁၉၆၄) "The Flight of Innocents၊ G. P. Putnam's Sons
- (၁၉၇၃) တရုတ်-အင်္ဂလိပ် ခေတ်အသုံးအဘိဓာန်၊ ဟောင်ကောင် တရုတ် တက္ကသိုလ်။
အကိုးအကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ E. Bruce Brooks, "Sinologists: Lin Yutang"။ 9 August 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 1 June 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Kirk A. Denton, "Lu Xun Biography," MCLC Resource Center, (2002)
- ↑ Qian Suoqiao,Compiled and edited with an Introduction, Selected Bilingual Essays of Lin Yutang '《林语堂双语文選》 (Hong Kong: The Chinese University of Hong Kong, 2010; Liberal Cosmopolitan: Lin Yutang and Middling Chinese Modernity. Leiden and Boston: Brill, 2011
- ↑ ၄.၀ ၄.၁ History of Lin's Works။ The Lin Yutang House။ 14 March 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 4 March 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။