သံဝေဂတရား

ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာ အသုံးအနှုံး
  • [] (၁) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-ခြင်း။
  • (က) ဇာတိစသည်တို့ကို ဘေးအားဖြင့်သိမြင်သောဉာဏ်။ []
  • (ခ) ဩတ္တပ္ပနှင့်တကွဖြစ်သောဉာဏ်။
  • (ဂ) ဩတ္တပ္ပ။[]
  • (ဃ) အရိယမဂ်
  • (င) သမထ, ဝိပဿနာ-ဘာဝနာ[]
  • (စ) ဝိပဿနာ။
  • (ဆ) ဝိပဿနာနှင့် တကွဖြစ်သောမဂ်။[]
  • (ဇ) စိတ်၏ထိတ်လန့်ခြင်း။[]
  • (၂) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-တတ်သော (ဉာဏ်)။ []
  • (၃) (က) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-ရာ။
  • (ခ) ကြောက် ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-စေတတ်သော (အကြောင်း)။ []
  • (၄) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်ထိတ်လန့်-ရာ (အခါ)။[]
  • (၅) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-အပ်သော။[၁၀][၁၁]

သံဝေဂဝတ္ထု ၈-ပါး

ပြင်ဆင်ရန်
  • [၁၂] (၁) ဇာတိ- ပဋိသန္ဓေနေမှု။
  • (၂) ဇရာ- အိုမင်း ရင့်ရော် ဆွေးမြေ့မှု။
  • (၃) ဗျာဓိ- ဖျားနာမှု။
  • (၄) မရဏ- သေဆုံးမှု။
  • (၅) အပါယဒုက္ခ- အပါယ်ဆင်းရဲ၊
  • (၆) အတီတေ ဝဋ္ဋမူလကဒုက္ခ- အတိတ်၌ ဝဋ်လျှင်အရင်းခံရှိသော ဆင်းရဲ။
  • (၇) အနာဂတေ ဝဋ္ဋမူလကဒုက္ခ- အနာဂတ်၌ ဝဋ်လျှင်အရင်းခံရှိသောဆင်းရဲ။
  • (၈) ပစ္စုပ္ပန္နေ အဟာရပရိယေဋ္ဌိမူလကဒုက္ခ- ပစ္စုပ္ပန်၌ အာဟာရကို ရှာမှီးရခြင်းလျှင် အရင်းခံရှိသော ဆင်းရဲ-ဟူ၍ ၈-ပါးရှိသည်။ [၁၃] [၁၁]

(တစ်နည်း) သံဝေဂဝတ္ထု ၈-ပါး

ပြင်ဆင်ရန်

(၁) ဇာတိ, (၂) ဇရာ, (၃) ဗျာဓိ, (၄) မရဏ, အပါယ်ဆင်းရဲ (၄)ပါးအားဖြင့် ၈-ပါးရှိသည်။ [၁၄][၁၁]

သံဝေဂတရား၈ပါး

ပြင်ဆင်ရန်
  1. လှပနုနယ်သောရူပါရုံရှိသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်အိုကြမည်။
  2. စည်းစိမ်ကြီးကျယ်နေသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်ပျက်စီးရမည်။
  3. ချစ်ခင်စွာပေါင်းသင်းနေကြရသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်ကွဲပြားကွေကွင်းရမည်။
  4. အသက်ရှင်နေကြရသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်သေကြရမည်။
  5. မာန်မာနတက်ကြွနေသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်အောက်ကျကြရမည်။
  6. ချစ်ခင်နေကြသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်သောကဖြစ်ကြရမည်။
  7. ချီးမွမ်းခြင်းခံကြရသော်လည်းနောက်ဆုံးတွင်ရှံ့ချခံကြရမည်။
  8. ချမ်းသာကြသော်လည်းဒုက္ခနောက်ဆုံးဖြစ်ကြရမည်။[၁၅]
  1. သံဝေဂ (ပု) [သံ+ဝိဇီ+ဏ။ နီတိ၊ ဓာတု၊၄၈၊ ၂၂၄။ ဓာတွတ္ထ။ ကစ္စည်း။ ၆၂၃၊ ၆၄၀။ သံ+ဝိဇ+ဏ။ မောဂ်၊၅၊၁၅၄-ပဉ္စိကာ။ သံ+ဝိဇ+ဏ။ နိရုတ္တိ၊၄၄၁-နှာ။ သံဝိဇ္ဇနံ သံဝေဂေါ။ နိရုတ္တိ၊၅၄၂-နှာ။ သံဝေဂ-သံ။ သံဝေအ၊ သံဝေဂ-ပြာ၊ အဒ္ဓမာဂဓီ။]
  2. (က) ဇာတိစသည်တို့ကို ဘေးအားဖြင့် သိမြင်သောဉာဏ်။ သံဝေဂေါ စ သံဝေဇနိယေသု ဌာနေသု သံဝိဂ္ဂဿ စ ယောနိသော ပဓာနံ။ ဒီ၊၃၊၁၇၉။ သံဝေဂေါတိ... ဇာတိအာဒီနိ ဘယတော ဒဿနဉာဏံ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၆၆။
  3. (ဂ) ဩတ္တပ္ပ။ တဿာ မေ အဟု သံဝေဂေါ။ ဝိမာန၊၇၀။ သံဝေဂေါ နာမ သဟောတ္တပ္ပံ ဉာဏံ။ ဝိမာန၊ဋ္ဌ၊၁၉၇။ အံ၊ဋီ၊၂၊၃၁၆။ သံဝေဂေါ (ပဋိသံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၁၄၃) တိ သဩတ္တပ္ပဉာဏံ။ ပဋိသံ၊ ဂဏ္ဌိ။ ၂၉၆။ (မ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၄၈။ ဒီ၊ဋီ၊၂၊၁၇၉။ မ၊ဋီ၊၃၊၁၀၄)။ တေပိ တထာဂတဿ ဓမ္မဒေသနံ သုတွာ ယေဘုယျေန ဘယံ သံဝေဂံ သန္တောသံ အာပဇ္ဇန္တိ။ အံ၊၁၊၃၄၂။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၀၂-၃။ သံဝေဂန္တိ သဟောတ္တပ္ပဉာဏံ၊ ဩတ္တပ္ပမေဝ ဝါ။ ဒီ၊ဋီ၊၁၊၁၅၇။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၄၁၉။ သံဝေဂေါ စ သံဝေဇနိယေသု ဌာနေသု။ အဘိ၊ဓ၊၁၆။ သံဝေဂေါတိ သဟောတ္တပ္ပံ ဉာဏံ ဩတ္တပ္ပမေဝ ဝါ။ မူလဋီ၊၁၊၅၇။
  4. (င) သမထ, ဝိပဿနာဘာဝနာ။ သံဝေဂမာပါဒီ (သံ၊၁၊၁၁၉) တိ ဒေဝတာပိ နာမ မံ ဧဝံ ဧဝံ သာရေတီတိ ဝိဝေကမာပန္နော၊ ဥတ္တမဝီရိယံ ဝါ ပဂ္ဂယှ ပရမဝိဝေကံ မဂ္ဂမေဝ ပဋိပန္နော။ သံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၂၆၃။ ဝိဝေကမာပန္နောတိ ကိလေသဝိဝေကံ သမထဝိပဿနာဘာဝနမာပန္နော။ သံ၊ဋီ၊၁၊၂၉၇။
  5. (ဆ) ဝိပဿနာနှင့် တကွဖြစ်သောမဂ်။ မဟတော သံဝေဂါယာ (အံ၊၁၊၄၄) တိ မဟန္တဿ သံဝေဂဿ အတ္ထာယ။ ဥပရိပဒဒွယေပိ ဧသေဝနယော။ ဧတ္ထ စ မဟာသံဝေဂေါ နာမ ဝိပဿနာ၊ ...အထ ဝါ မဟာသံဝေဂေါ နာမ သဟ ဝိပဿနာယ မဂ္ဂေါ။ အံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၁၀။
  6. (ဇ) စိတ်၏ထိတ်လန့်ခြင်း။ တထာ ဟိ အဟံ ဣမသ္မိညေဝ ပဝေသနေ ဘယတဇ္ဈိတော မရဏဘယေန သန္တောသံ သံဝေဂံ အာပါဒိတော။ ဇာ၊ဋ္ဌ၊၁၊၅၂၉။ ဣတရထာ ဟိ စိတ္တုတြာသဝသေန ဒေါသောယေဝ သံဝေဂေါတိ အာပဇ္ဇတိ။ သီ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၇၅။
  7. (၂) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-တတ်သော (ဉာဏ်)။ သံဝေဂဉာဏ- ကြည့်။
  8. (ခ) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-စေတတ်သော(အကြောင်း)။ သံဝေဂဝတ္ထု-ကြည့်။
  9. (၄) ကြောက်ရွံ့-ကြောက် လန့်-ထိတ်လန့်-ရာ (အခါ)။ သံဝေဂသမယ-ကြည့်။
  10. (၅) ကြောက်ရွံ့-ကြောက်လန့်-ထိတ်လန့်-အပ်သော။ သံဝေဂသင်္ခါရ-ကြည့်။
  11. ၁၁.၀ ၁၁.၁ ၁၁.၂ တိပိဋကအဘိဓာန် အတွဲ-၂၀
  12. အဋ္ဌ သံဝေဂဝတ္ထုနိ နာမ ...ပစ္စုပန္နေ အာဟာရပရိယေဋ္ဌိမူလကံ ဒုက္ခန္တိ။ ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၈၄။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၇၁။ ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၁၃၁။ ဣမာနိ ဟိ သံဝေဂဝတ္ထုနိ သံဝေဇနိယဋ္ဌာနာနိ နာမ။ ဣတိဝုတ်၊ဋ္ဌ၊၁၀၉။
  13. (ဒီ၊ဋ္ဌ၊၂၊၃၈၄။ မ၊ဋ္ဌ၊၁၊၃၀၂။ အံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၀၁။ အဘိ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၇၂။)
  14. ခုဒ္ဒက၊ဋ္ဌ၊၂၀၁။ သုတ္တနိ၊ဋ္ဌ၊၁၊၁၇၇-၈။)
  15. သုခမှတ်စု