ကျောက်ဖယားမြစ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-မှုး +မှူး, -သြ +ဩ)
အရေးမကြီး spacing, zwsp
စာကြောင်း ၂၀ -
|district =
|district1 =
|city = ဘန်​ကောက်ဘန်ကောက်
|city1 =
|city2 =
စာကြောင်း ၄၈ -
<!-- *** Mouth *** -->
|mouth_name =
|mouth_location = ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့
|mouth_district =
|mouth_region =
စာကြောင်း ၅၈ -
|tributary_left = ပါစပ်မြစ်
|tributary_left1 =
|tributary_right = ​သေက္ကဲခရမ်မြစ်သေက္ကဲခရမ်မြစ်
|tributary_right1 =
<!-- *** Map section *** -->
စာကြောင်း ၆၆ -
}}
 
'''ကျောက်ဖယားမြစ်'''({{lang-en|Chao Phraya}}၊{{IPAc-en|ˌ|tʃ|aʊ|_|p|r|ə|ˈ|j|ɑː}} {{respell|CHOW|_|prə|YAH}}၊{{lang-th|[[wikt:เจ้าพระยา|แม่น้ำเจ้าพระยา]]}} {{RTGS|''Maenam Chao Phraya''}}, {{IPA-th|mɛ̂ːnáːm tɕâːw pʰráʔjaː|pron}} သို့မဟုတ် {{IPA-th|tɕâːw pʰrajaː|}}<ref>[http://www.forvo.com/word/แม่น้ำเจ้าพระยา/#th Pronunciation]</ref>)သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏[[ထိုင်းနိုင်ငံ]]၏ အဓိကမြစ်ကြီးတစ်စင်းဖြစ်သည်။<ref name="McCarthy" />မြို့​တော်ဘန်​ကောက်ကိုမြို့တော်[[ဘန်ကောက်]]ကို ဖြတ်၍ စီးဆင်းကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်းထိုင်းပင်လယ်ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။
 
==အမည်နာမ==
​ရှေးကျလှ​သောရှေးကျလှသော ဥ​ရောပ​မြေပုံများတွင်ဥရောပမြေပုံများတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အားကျောက်ဖယားမြစ်အား မီနမ်မြစ် ( Menam) သို့မဟုတ် (Mae Nam) (Thai: [[wikt:แม่น้ำ|แม่น้ำ]])ဟု​တွေ့နိုင်သည်။ဟု ထိုင်း​မြေတိုင်းဌာနတွေ့နိုင်သည်။ မတည်​ထောင်မီကရှိခဲ့​သောထိုင်းမြေတိုင်းဌာန ဆိုင်ယမ်အစိုးရ​မြေတိုင်းဌာန၏မတည်ထောင်မီကရှိခဲ့သော ညွှန်ကြား​ရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သူဆိုင်ယမ်အစိုးရမြေတိုင်းဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ဖြစ်သူ ဂျိမ်း အမ်စီ ကာသရီက ​ပြောကြားခဲ့သည်မှာပြောကြားခဲ့သည်မှာ မိနမ်မှာ ​ယေဘူယျယေဘူယျ အမည်ဖြစ်​​ကြောင်း၊အမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မီ (me) မှာ အ​မေဟုအမေဟု အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်နိုင်ပြီးအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်နိုင်ပြီး (Nam)မှာ ​ရေဟုရေဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ "ဆိုင်ယမ်တိုင်းပြည်၏ အဓိကအကျဆုံးမြစ်ဖြစ်သည်။အဓိကအကျဆုံးမြစ် ဖြစ်သည်။<ref name=McCarthy>{{cite book |last= McCarthy |first= James Fitzroy |title= Surveying and exploring in Siam |url= https://archive.org/stream/surveyingandexp00mccagoog.pdf|date= 2005-07-13 |origyear= 1900 |publisher= John Murray, Albemarle Street |location= London |oclc= 5272849 |page= 21|chapter= Chapter VI. From Bangkok to Korat – Elephants |chapterurl= http://ebooks.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea&cc=sea&idno=sea108&q1=tai&node=sea108%3A23&view=image&seq=37&size=100 |quote= The Me Nam Chao P'ia is a magnificent river.
|accessdate=8 February 2012}}{{Dead link}}</ref>
 
ဆိုင်ယမ်၏ မိုင်းတွင်းဌာနတွင် ၁၈၉၁ခုနှစ်မှ၁၈၉၁ ၁၈၉၆ခုနှစ်အထိခုနှစ်မှ တာဝန်ထမ်း​ဆောင်ခဲ့​သော၁၈၉၆ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သော ဟားဘတ်ဝါတန်စမစ်<ref>{{cite web
|url= http://www.pinetreeweb.com/hw-smyth-five-years-00.htm |title= Introduction to Five Years in Siam |accessdate=
|author= Tamara Loos |date= 1 December 2002 |work= 1994 reprint |publisher= Pine Tree Web
|quote=}}</ref> မှ ၁၈၉၈ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေခဲ့သော သူ၏စာအုပ်တွင် မီနမ်ကျောက်ဖယား ဟု ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ အတွင်းရှိ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ မီဒီယာတွင် ကျောက်ဖယားမြစ်ကို မြစ်ဘုရင်ဟု ရံဖန်ရံခါ ဘာသာပြန်တတ်ကြသည်။<ref>{{cite web |url= http://www.speakingthai.com/stories/river%20king.htm |title= The River of Kings II : City of Angels
|quote=}}</ref> မှ ၁၈၉၈ခုနှစ်တွင် ထုတ်​ဝေခဲ့​သော သူ၏စာအုပ်တွင် မီနမ်​ကျောက်ဖယား ဟုရည်ညွှန်း​ပြောဆိုခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ အတွင်းရှိ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ မီဒီယာတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်ကို မြစ်ဘုရင်ဟု ရံဖန်ရံခါ ဘာသာပြန်တတ်ကြသည်။
<ref>{{cite web |url= http://www.speakingthai.com/stories/river%20king.htm |title= The River of Kings II : City of Angels
|accessdate=|publisher=Thai Stories |quote= "The River of Kings II – City of Angels", a light and sound musical}}</ref>
 
[[Image:Wat Arun Bangkok View Photo D Ramey Logan.jpg|thumb|left|ဘန်​ကောက်မြို့ရှိဘန်ကောက်မြို့ရှိ ​ကျောက်ဖယားမြစ်ကျောက်ဖယားမြစ်]]
 
==​မြေမျက်နှာသွင်ပြင်==
==မြေမျက်နှာသွင်ပြင်==
​ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ နခွန်စဝမ်​ဒေသ (ပတ်နမ်ဖို) တွင် ပင်မြစ်နှင့် နမ်မြစ်တို့​ ​ပေါင်းဆုံကာ မြစ်ဖျားခံလာသည်။ ထို့​နောက်တွင် ​တောင်ဘက်သို့ အလယ်ပိုင်းလွင်ပြင်များမှ ဘန်​ကောက်မြို့သို့{{convert|372|km|mi}} စီးဆင်းကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ချနတ်​ဒေသတွင်သချင်းမြစ်လက်တက် စီးဆင်းသည်။သချင်းမြစ်မှာ ပင်မမြစ်ကြီးနှင့်အပြိုင် စီးဆင်းကာဘန်​ကောက်မြို့၏ အ​နောက်ဘက် {{convert|35|km|mi}}ခန့်အကွာ စမွတ်ဆခွန်​ဒေသတွင် ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ချိုင်းနတ်ဆည် ​အောက်ပိုင်းမှစ​သော အနိမ့်ပိုင်းလွင်ပြင် ​ဒေသမှစ၍ ခလွန်ဟု​ခေါ်​သော တူး​မြောင်း များစွာရှိသည်။ ထိုတူး​မြောင်းများမှာ ​ဒေသတွင်း ​ကောက်ပဲသီးနှံ စိုက်ပျိုး​ရေးအတွက် ​ရေသွင်း တူး​မြောင်းများဖြစ်သည်။
ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ နခွန်စဝမ်ဒေသ (ပတ်နမ်ဖို) တွင် ပင်မြစ်နှင့် နမ်မြစ်တို့ ပေါင်းဆုံကာ မြစ်ဖျားခံလာသည်။ ထို့နောက်တွင် တောင်ဘက်သို့ အလယ်ပိုင်းလွင်ပြင်များမှ ဘန်ကောက်မြို့သို့ {{convert|372|km|mi}} စီးဆင်းကာ ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ ချနတ်ဒေသတွင် သချင်းမြစ်လက်တက် စီးဆင်းသည်။ သချင်းမြစ်မှာ ပင်မမြစ်ကြီးနှင့်အပြိုင် စီးဆင်းကာ ဘန်ကောက်မြို့၏ အနောက်ဘက် {{convert|35|km|mi}}ခန့်အကွာ စမွတ်ဆခွန်ဒေသတွင် ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ ချိုင်းနတ်ဆည် အောက်ပိုင်းမှစသော အနိမ့်ပိုင်းလွင်ပြင် ဒေသမှစ၍ ခလွန်ဟုခေါ်သော တူးမြောင်း များစွာရှိသည်။ ထိုတူးမြောင်းများမှာ ဒေသတွင်း ကောက်ပဲသီးနှံ စိုက်ပျိုးရေးအတွက် ရေသွင်း တူးမြောင်းများဖြစ်သည်။
 
ကျောက်ဖယားမြစ်၏ ယေဘူယျ ကိုဩဒိနိတ်အညွှန်းမှာ 13N၊ 100E ဖြစ်သည်။ ဤဒေသတွင် မုတ်သုံရာသီဥတုရှိပြီး တစ်နှစ်လျှင် မိုးရေချိန် {{convert|1400|mm|in}} ခန့်ရှိသည်။ ဘန်ကောက်မြို့တွင် အပူချိန် {{convert|24|to|33|C|F}} ရှိသည်။
 
===မြစ်​ကြောင်းမြစ်ကြောင်း ပြုပြင်ခြင်းများ===
​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ ​ယေဘူယျ ကိုဩဒိနိတ်အညွှန်းမှာ 13N၊ 100E ဖြစ်သည်။ဤ​ဒေသတွင် မုတ်သုံရာသီဥတုရှိပြီးတစ်နှစ်လျှင် မိုး​ရေချိန် {{convert|1400|mm|in}} ခန့်ရှိသည်။ဘန်​ကောက်မြို့တွင် အပူချိန် {{convert|24|to|33|C|F}} ရှိသည်။
[[File:Chaophrayashortcut.jpg|thumb|upright|ပင်မမြစ်နှင့် သူ၏ ​တူး​မြောင်းများတူးမြောင်းများ]]
===မြစ်​ကြောင်း ပြုပြင်ခြင်းများ===
[[File:Chaophrayashortcut.jpg|thumb|upright|ပင်မမြစ်နှင့် သူ၏ ​တူး​မြောင်းများ]]
 
​အယုဒ္ဓယ​ခေတ်ကအယုဒ္ဓယခေတ်က ကျောက်ဖယားမြစ် ​အောက်ပိုင်းတွင်အောက်ပိုင်းတွင် လူလုပ်ပြုပြင်မှုများ ရှိခဲ့သည်။တူး​မြောင်းရှိခဲ့သည်။ ​တော်​တော်များများမှာတူးမြောင်း မြစ်​ဘေးတွင်တော်တော်များများမှာ ကြီးမား​သောမြစ်ဘေးတွင် ကြီးမားသော ကွင်းများအဖြစ် တည်ရှိသည်။
* ၁၅၃၈ခုနှစ်တွင်၁၅၃၈ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး မြစ်​ကြောင်းပြုပြင်မှုဖြစ်​သောမြစ်ကြောင်းပြုပြင်မှုဖြစ်သော {{convert|3|km|0|abbr=on}} ရှည်လျား​သောရှည်လျားသော တူး​မြောင်းတစ်ခုကိုတူးမြောင်းတစ်ခုကို ချာရီချာဘုရင်၏ အမိန့်​တော်ဖြင့်အမိန့်တော်ဖြင့် တူး​ဖော်ခဲ့သည်။တူးဖော်ခဲ့သည်။ ခလွန်လတ် ဟု​ခေါ်သည်။ယ​နေ့​ခေတ်တွင်ဟုခေါ်သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ခလွန် ဘန်​ကောက်နွိုင်ဟုဘန်ကောက်နွိုင်ဟု သိကြသည်။ဤတူး​မြောင်းမှာသိကြသည်။ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့မှဤတူးမြောင်းမှာ မြို့​တော်ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့မှ မြို့တော် အယုဒ္ဓယသို့ လာ​ရောက်ကြမည့်လာရောက်ကြမည့် သင်္ဘောများကို 13–14  km ခရီးတို​စေသည်။ခရီးတိုစေသည်။<ref name="ReferenceA">Steve Van Beek: ''The Chao Phya'', p.39</ref>
* ၁၅၄၂ ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်ဘန်ကောက်ဟု ခေါ်သော ၂ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသော တူးမြောင်းတစ်ခု တူးဖော်ခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ခလွန်ဘန်ကောက်ရီဟု သိကြသည်။ ထိုတူးမြောင်းမှာ မြစ်အတွင်း ခရီးသွားလာရေး လမ်းကြောင်းကို {{convert|14|km|0|abbr=on}} တိုစေသည်။<ref name="ReferenceA"/>
* ၁၅၄၂ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်ဘန်​ကောက်ဟု ​ခေါ်​သော ၂ကီလိုမီတာ ရှည်လျား​သော တူး​​မြောင်းတစ်ခု တူး​ဖော်ခဲ့သည်။ယ​နေ့​ခေတ်တွင် ခလွန်ဘန်​ကောက်ရီဟု သိကြသည်။ထိုတူး​မြောင်းမှာ မြစ်အတွင်း ခရီးသွားလာ​ရေး လမ်း​ကြောင်းကို{{convert|14|km|0|abbr=on}} တို​စေသည်။<ref name="ReferenceA"/>
*၁၆၀၈ ခုနှစ်တွင် ခလွန်ဘန်ဖို ဟုခေါ်သော ၇ ကီလိုမီတာရှည်လျားသော တူးမြောင်းကို တူးဖော်ပြီးစီးခဲ့ပြန်သည်။ ထိုတူးမြောင်းမှာ ကျောက်ဖယားမြစ်၏ မူလလမ်းကြောင်းကို {{convert|18|km|0|abbr=on}} တိုတောင်းစေသည်။<ref name="ReferenceA"/>
*၁၆၀၈ခုနှစ်တွင် ခလွန်ဘန်ဖို ဟု​ခေါ်​သော ၇ကီလိုမီတာရှည်လျား​သော တူး​မြောင်းကို တူး​ဖော်ပြီးစီးခဲ့ပြန်သည်။ထိုတူး​မြောင်းမှာ ​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ မူလလမ်း​ကြောင်းကို {{convert|18|km|0|abbr=on}}တို​တောင်း​စေသည်။.<ref name="ReferenceA"/>
* ၁၆၃၆ ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်မောင်းနော့သဘူရီ တူးမြောင်းကို တူးဖော်ပြီးစီးခဲ့သည်။<ref name="ReferenceA"/>
* ၁၆၃၆ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်​မောင်း​နော့သဘူရီ တူး​မြောင်းကို တူး​ဖော်ပြီးစီးခဲ့သည်။<ref name="ReferenceA"/>
* ၁၇၂၂ခုနှစ်တွင်၁၇၂၂ ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်ကရတ်နွိုင် ဟု​ခေါ်​သောဟုခေါ်သော တူး​မြောင်းတစ်ခုကိုတူးမြောင်းတစ်ခုကို တူး​ဖော်ပြီးစီးရာတူးဖော်ပြီးစီးရာ ​ကျောက်ဖယား​ရေ​ကြောင်းခရီးအားကျောက်ဖယားရေကြောင်းခရီးအား {{convert|7|km|0|abbr=on}} တို​စေခဲ့သည်။တိုစေခဲ့သည်။ ဤလမ်း​ကြောင်းမှာဤလမ်းကြောင်းမှာ ခိုခရတ်ကျွန်းမှ ဖြစ်သည်။.<ref name="ReferenceA"/>
==မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်ရှိ ဒေသများ==
==မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက်ရှိ ​ဒေသများ​==
ကျောက်ဖယား မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက် မြောက်မှတောင်သို့ ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရာဒေသများမှာ နခွန်စဝမ်ဒေသ၊ အုတုန်သနီဒေသ၊ ချနတ်ဒေသ၊ စင်ဘူရီဒေသ၊ အန်သန်းဒေသ၊ အယုဒ္ဓယဒေသ၊ ပသွန်သနီဒေသ၊ နော့သဘူရီဒေသ၊ ဘန်ကောက်နှင့် စမွတ် ဖယာခန်ဒေသတို့ ဖြစ်သည်။ ထိုမြို့များမှာ သမိုင်းကြောင်းအရ အရေးပါသောမြို့များဖြစ်ကာ ရေကြောင်းခရီးကြောင့် လူဦးရေ ထူထပ်ရာမြို့များဖြစ်သည်။
​ကျောက်ဖယား မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ​မြောက်မှ​တောင်သို့ ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရာ​ဒေသများမှာ နခွန်စဝမ်​ဒေသ၊အုတုန်သနီ​ဒေသ၊ချနတ်​ဒေသ၊စင်ဘူရီ​ဒေသ၊အန်သန်း​ဒေသ၊အယုဒ္ဓယ​ဒေသ၊ပသွန်သနီ​ဒေသ၊​နော့သဘူရီ​ဒေသ၊ဘန်​ကောက်နှင့် စမွတ် ဖယာခန်​ဒေသတို့ဖြစ်သည်။ ထိုမြို့များမှာ သမိုင်း​ကြောင်းအရ အ​ရေးပါ​သောမြို့များဖြစ်ကာ ​ရေ​ကြောင်းခရီး​ကြောင့် လူဦး​ရေ ထူထပ်ရာမြို့များဖြစ်သည်။
==သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး==
==သယ်ယူပို့​ဆောင်​ရေး==
 
[[File:Chao Phraya River photo D Ramey Logan.jpg|thumb|left|​ကျော်ဖယားမြစ်ကျော်ဖယားမြစ်]]
[[File:Chao Phraya Vendor a photo D Ramey Logan.jpg|thumb|​ကျော်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိကျော်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိ အစားအ​သောက်အစားအသောက် ​ရောင်း​သော​လှေရောင်းသောလှေ]]
[[File:Chao Phraya Vendor b photo D Ramey Logan.jpg|thumb|​ကျောင်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိကျောင်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိ အစားအ​သောက်​အစားအသောက် ရောင်း​သော​​လှေရောင်းသောလှေ]]
[[Image:Ferrieskhlongsaensaeb0609.jpg|thumb|right|​လှေဆိပ်တစ်ခုရှိလှေဆိပ်တစ်ခုရှိ ခလွန်ဆန်ဆပ်​လှေခလွန်ဆန်ဆပ်လှေ]]
 
ဘန်ကောက်မြို့တွင် ကျောက်ဖယားမြစ်ကိုဖြတ်၍ တည်ဆောက်ထားသော အဓိကတံတားကြီးများမှာ ရာမ ၆ သံလမ်းတံတား၊ နန်းတော်အနီးမှ ဖရာဖင်ခလိုတံတား၊ [[ရာမ ၈ တံတား]]၊ ရာမ ၉ တံတား၊ မီဂါတံတား တို့ဖြစ်သည်။
 
ဘန်ကောက်တွင် ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ ရေကြောင်းဘတ်စ်များ၏ အဓိကသွေးကြောဖြစ်သည်။ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက် ဖယ်ရီများ၊ မြစ်တစ်ဖက်ကမ်းကူး ဖယ်ရီများ၊ ဝါးတားတက္ကဆီများ စသည်တို့ဖြင်ြ ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်းတွင် ကူးလူးသွားလာနေသည်။ ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုများသော ဘန်ကောက်မြို့တွင် [[ဘန်ကောက် မိုးပျံရထား|မိုးပျံရထား]]၊ မြေအောက်ရထားများအပြင် ဤရေကြောင်းသယ်ယူရေးများဖြင့်လည်း သွားလာကြသည်။ မြစ်နှင့် မြို့တွင်းရှိ တူးမြောင်းများတွင် လှေလိုင်းပေါင်း ၁၅ ခုထက်မက ရှိသည်။
ဘန်​ကောက်မြို့တွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်ကိုဖြတ်၍ တည်​ဆောက်ထား​သော အဓိကတံတားကြီးများမှာ ရာမ၆ သံလမ်းတံတား၊နန်း​တော်အနီးမှ ဖရာဖင်ခလိုတံတား၊ [[ရာမ ၈ တံတား]]၊ရာမ၉တံတား၊မီဂါတံတား တို့ဖြစ်သည်။
 
ညပိုင်းတွင် ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်း ညစာသင်္ဘော၊ နေဝင်ချိန်ကြည့်သင်္ဘောများစွာ ရှိတတ်သည်။ ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသွားများကို ဆွဲဆောင်ရာလည်း ဖြစ်သည်။
ဘန်​ကောက်တွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ ​ရေ​​ကြောင်းဘတ်စ်များ၏ အဓိက​သွေး​ကြောဖြစ်သည်။​နေ့စဉ်နှင့်အမျှ မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ဖယ်ရီများ၊မြစ်တစ်ဖက်ကမ်းကူး ဖယ်ရီများ၊ဝါးတားတက္ကဆီများ စသည်တို့ဖြင်ြ ​​ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်းတွင် ကူးလူးသွားလာ​နေသည်။ယာဉ်​ကြောပိတ်ဆို့မှုများ​သော ဘန်​ကောက်မြို့တွင် [[ဘန်​ကောက် မိုးပျံရထား|မိုးပျံရထား]]၊​မြေ​အောက်ရထားများအပြင် ဤ​ရေ​ကြောင်းသယ်ယူ​ရေးများဖြင့်လည်း သွားလာကြသည်။မြစ်နှင့် မြို့တွင်းရှိတူး​မြောင်းများတွင် ​လှေလိုင်း​ပေါင်း ၁၅ခုထက်မက ရှိသည်။
* ​ကျောက်ဖယားကျောက်ဖယား အိတ်စပတ်ဘုတ် ([[:en:Chao Phraya Express Boat|Chao Phraya Express Boat]])သည် ​ကျောက်ဖယားမြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက်ကျောက်ဖယားမြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက် ​ပြေးဆွဲ​သောပြေးဆွဲသော ခရီးသည်တင်​ခရီးသည်တင် ​ရေယာဉ်များဖြစ်သည်။ပုံမှန်အားဖြင့်ရေယာဉ်များဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ရတ်ဘူရီနာနှင့် ​နော့သဘူရီနော့သဘူရီ အကြားရှိ မှတ်တိုင် ၃၄ခုတွင်၃၄ ခုတွင် ဆိုက်ကပ်တတ်သည်။
​ညပိုင်းတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်း ညစာသင်္ဘော၊​နေဝင်ချိန်ကြည့်သင်္ဘောများစွာ ရှိတတ်သည်။ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသွားများကိုဆွဲ​ဆောင်ရာလည်းဖြစ်သည်။
* ဖယ်ရီများမှာ ဘန်ကောက်မြို့၏ ကမ်းတစ်ဖက် ၃၂ နေရာတွင် အကူးအပြောင်းရှိသည်။
* ​ကျောက်ဖယား အိတ်စပတ်ဘုတ် ([[:en:Chao Phraya Express Boat|Chao Phraya Express Boat]])သည် ​ကျောက်ဖယားမြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ​ပြေးဆွဲ​သော ခရီးသည်တင်​ ​ရေယာဉ်များဖြစ်သည်။ပုံမှန်အားဖြင့် ရတ်ဘူရီနာနှင့် ​နော့သဘူရီ အကြားရှိ မှတ်တိုင် ၃၄ခုတွင် ဆိုက်ကပ်တတ်သည်။
* အမြှီးရှည်လှေ ([[:en:Long-tail boat|Long-tail boat]]) များသည် ကျောက်ဖယားမြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက် ၁၅ နေရာတွင် ဆိုက်ကပ်သည်။
* ဖယ်ရီများမှာ ဘန်​ကောက်မြို့၏ ကမ်းတစ်ဖက် ၃၂​နေရာတွင် အကူးအ​ပြောင်းရှိသည်။
*ခလွန် ဆန်ဆပ်လှေ ([[:en:Khlong Saen Saep boat service|Khlong Saen Saep boat service]]) သည် ခလွန် ဆန်ဆပ်တူးမြောင်း တစ်လျှောက် မှတ်တိုင် ၂၇ ခုတွင် ပြေးဆွဲသည်။
* အမြှီးရှည်​​လှေ([[:en:Long-tail boat|Long-tail boat]]) များသည် ​ကျောက်ဖယားမြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ၁၅​နေရာတွင် ဆိုက်ကပ်သည်။
*ခလွန် ဆန်ဆပ်​လှေဖရာခနောင်လှေ ([[:en:Khlong SaenPhra SaepKhanong boat service|Khlong SaenPhra SaepKhanong boat service]])သည် ခလွန် ဆန်ဆပ်တူး​မြောင်းဖရာခနောင်တူးမြောင်း တစ်လျှောက် မှတ်တိုင် ၂၇ခုတွင်၁၃ ​ပြေးဆွဲသည်။နေရာတွင် ပြေးဆွဲသည်။
* ခလွန် ဖရာခ​နောင်​လှေဖာစီချရမ်လှေ ([[:en:Khlong PhraPhasi KhanongCharoen boat service|Khlong PhraPhasi KhanongCharoen boat service]])သည် ခလွန် ဖရာခ​နောင်တူး​မြောင်းဖာစီချရမ်တူးမြောင်း တစ်လျှောက် မှတ်တိုင် ၁၃​နေရာတွင် ​ပြေးဆွဲသည်။ပြေးဆွဲသည်။
* ခလွန် ဖာစီချရမ်​လှေ([[:en:Khlong Phasi Charoen boat service|Khlong Phasi Charoen boat service]])သည် ခလွန် ဖာစီချရမ်တူး​မြောင်း တစ်လျှောက် ​ပြေးဆွဲသည်။
 
==မြစ်လက်တက်များ==
ကျောက်ဖယားမြစ်၏ အဓိကမြစ်လက်တက်များမှာ ပစပ်မြစ်၊ သောက္ကဲခရမ်မြစ်၊ နမ်မြစ်၊ The principal ပင်မြစ်နှင့် သချင်မြစ်တို့ဖြစ်သည်။သချင်မြစ်တို့ ဖြစ်သည်။<ref name="RID River Gauges">{{cite web|url=http://157.82.150.160/GAME-T/GAIN-T/routine/rid-river/RIDstations.html |title=Royal Irrigation Department River Gauges Report |year=2002 |publisher=RID Stations |accessdate=|deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090814235239/http://157.82.150.160/GAME-T/GAIN-T/routine/rid-river/RIDstations.html |archivedate=14 August 2009 |df=dmy }}</ref><ref name="WorldWater">{{cite web|url=http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/index.shtml |title=Chao Phraya River Basin (Thailand) |publisher=World Water Assessment Programme |accessdate= |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080608214931/http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/index.shtml |archivedate=8 June 2008 |df=dmy }}</ref><ref name="WorldWaterDetail">{{cite web|url=http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/detailed_view.shtml |title=Detailed Map of the Chao Phraya River Basin (Thailand) |publisher=World Water Assessment Programme |accessdate=
​​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ အဓိကမြစ်လက်တက်များမှာ ပစပ်မြစ်၊​သောက္ကဲခရမ်မြစ်၊နမ်မြစ်၊
The principal ပင်မြစ်နှင့် သချင်မြစ်တို့ဖြစ်သည်။<ref name="RID River Gauges">{{cite web|url=http://157.82.150.160/GAME-T/GAIN-T/routine/rid-river/RIDstations.html |title=Royal Irrigation Department River Gauges Report |year=2002 |publisher=RID Stations |accessdate=|deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090814235239/http://157.82.150.160/GAME-T/GAIN-T/routine/rid-river/RIDstations.html |archivedate=14 August 2009 |df=dmy }}</ref><ref name="WorldWater">{{cite web|url=http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/index.shtml |title=Chao Phraya River Basin (Thailand) |publisher=World Water Assessment Programme |accessdate= |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080608214931/http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/index.shtml |archivedate=8 June 2008 |df=dmy }}</ref><ref name="WorldWaterDetail">{{cite web|url=http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/detailed_view.shtml |title=Detailed Map of the Chao Phraya River Basin (Thailand) |publisher=World Water Assessment Programme |accessdate=
|deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080918102553/http://www.unesco.org/water/wwap/case_studies/chao_phraya/detailed_view.shtml |archivedate=18 September 2008 |df=dmy }}</ref>
==ကျောက်ဖယား ရေဝေရေလဲ==
==​ကျောက်ဖယား ​ရေ​ဝေ​ရေလဲ==
[[Image:China House on Chao Phraya River photo D Ramey Logan.jpg|thumb|right|​ကျောက်ဖယားမြစ်​ပေါ်ရှိကျောက်ဖယားမြစ်ပေါ်ရှိ တရုတ်အိမ်]]
 
​ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့်ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့် သူ၏မြစ်လက်တက်များပါဝင်​သောသူ၏မြစ်လက်တက်များပါဝင်သော စနစ်အရ ​ကျောက်ဖယား​ရေ​ဝေ​ရေလဲစနစ်ကျောက်ဖယားရေဝေရေလဲစနစ် ရှိသည်။ဤစနစ်မှာရှိသည်။ ဤစနစ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အကြီးမားဆုံး စနစ်ဖြစ်သည်။နိုင်ငံ၏စနစ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ ၃၅ ၃၅ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရာခိုင်နှုန်းခန့် ဖြန့်ကျက်ထားသည်။
==မြစ်ဝကျွန်းပေါ်==
==မြစ်ဝကျွန်း​ပေါ်==
သချင်းမြစ်မှာ ​ကျောက်ဖယားမြစ်မှခွဲထွက်၍ကျောက်ဖယားမြစ်မှ ခွဲထွက်၍ အပြိုင်စီးကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်းသို့ထိုင်းပင်လယ်ကွေ့အတွင်းသို့ စီးဝင်သည်။ စီးဝင်သည်။​ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့်ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့် သချင်းမြစ်နှင့် မြစ်လက်တက်များရှိ​သောမြစ်လက်တက်များရှိသော ထိုကြား​ဒေသသည်ထိုကြားဒေသသည် မြစ်ဝကျွန်း​ပေါ်ဖြစ်သည်။မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဖြစ်သည်။
==ဇီဝမျိုးကွဲများ==
[[Image:Templo Wat Arun, Bangkok, Tailandia, 2013-08-22, DD 02.jpg|thumb|left|​ကျောက်ဖယားမြစ်ထဲမှကျောက်ဖယားမြစ်ထဲမှ ​တွေ့ရ​သောတွေ့ရသော ဝပ်အာရမ်ဘုရား]]
​ကျောက်ဖယားစနစ်၏ကျောက်ဖယားစနစ်၏ ​အောက်ပိုင်း​ဒေသများဖြစ်​သောအောက်ပိုင်းဒေသများဖြစ်သော နိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် စိမ့်​မြေ​တောများ၊အပူပိုင်းနှင့်စိမ့်မြေတောများ၊ စိမ့်သမ​နွေရွက်​ကြွေ​တောများရှိသည်။အပူပိုင်းနှင့် ​မြောက်မှ​တောင်သို့စိမ့်သမနွေရွက်ကြွေတောများ ရှိသည်။ မြောက်မှတောင်သို့ {{convert|400|km|0|abbr=on}} ရှည်ကာ{{convert|180|km|0|abbr=on}} ကျယ်သည်။
မူလ စိမ့်​မြေ​တောများမှာစိမ့်မြေတောများမှာ ဖယ်ရှားခြင်းခံခဲ့ရပြီး လွင်ပြင်များအဖြစ်​ပြောင်းလဲကာလွင်ပြင်များအဖြစ်ပြောင်းလဲကာ စပါး၊ ​ကောက်ပဲသီးနှံ၊ကောက်ပဲသီးနှံ၊ အခြား စိုက်ပျိုး​ရေးလုပ်ငန်းများ၊ဘန်​ထို​ဒေသတွင်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ၊ ကျက်စား​သောဘန်ထိုဒေသတွင် ကျက်စားသော သားရဲတိရိစ္ဆာန်များပါ ​ပျောက်ကွယ်ကုန်သည်။ထိုအထဲတွင်ပျောက်ကွယ်ကုန်သည်။ ထိုအထဲတွင် ငါးများ၊ ငါးများ၊ငှက်များပါငှက်များပါ ပါဝင်သည်။
===ငါးများ===
[[File:Giant Barb.jpg|thumb|[[:en:giant barb|ဆူးကြီး]] သည် ကမ္ဘာ​ပေါ်တွင်ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံး​အကြီးဆုံး ​ရေချိုငါးဖြစ်ကာရေချိုငါးဖြစ်ကာ အ​လေးချိန်အလေးချိန် {{convert|300|kg|lb|abbr=on}}ရှိသည်။<ref name=Fishbase>{{FishBase species | genus = Catlocarpio | species = siamensis | year = 2015 | month = March}}</ref> but the natural population has been [[:en:Local extinction|extirpated]] from Chao Phraya.<ref name=IUCNCatlocarpio>{{Cite journal | author = Hogan, Z. | title = ''Catlocarpio siamensis'' | journal = The IUCN Red List of Threatened Species | volume = 2011 | page = e.T180662A7649359 | publisher = IUCN | date = 2011 | url = http://oldredlist.iucnredlist.org/details/180662/0 | doi = 10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T180662A7649359.en | access-date = 9 January 2018}}</ref>]]
 
​ကျောက်ဖယားကျောက်ဖယား ​ရေဆင်းစနစ်အတွင်းရေဆင်းစနစ်အတွင်း ငါးမျိုးစိတ်​ပေါင်းငါးမျိုးစိတ်ပေါင်း ၂၈၀ ခန့်ရှိသည်။
 
==ဆက်စပ်ကြည့်ရှုရန်==
Line ၁၄၂ ⟶ ၁၄၁:
 
[[Category:ထိုင်းနိုင်ငံရှိ မြစ်များ]]
[[Category:ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပထဝီဝင်]]
[[Category:ထိုင်းနိုင်ငံ]]