စောမောင် (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင် သည် ၁၉၈၈ တွင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]အစိုးရ၏ နိူင်ငံတော်သမ္မတနိုင်ငံတော်သမ္မတ [[ဒေါက်တာမောင်မောင်]] ထံမှ အာဏာသိမ်းခဲ့သော တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။ [[နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန|နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး]]အဖြစ်နှင့်လည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစောမောင်သည်ဗုဒ္ဓဘာသာကိုအသက်နှင့်ထပ်တူ ယုံကြည်သက်ဝင်သူဖြစ်သောကြောင့် သူ၏လက်ထက်တွင် သူ၏အမိန့်ဖြင့်ပြုလုပ်ခဲ့ရသော ဗုဒ္ဓသာသနာတော်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းအတွက် ကြီးစွာသော စိတ်သောကဝေဒနာကို ခံစားခဲ့ရသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးစောမောင်သည် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင်အနိုင်ရပါတီကို အာဏာလွှဲမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အာဏာလွှဲပြီးပါက စစ်တန်းလျားပြန်မည်ဖြသ်ကြောင်းစစ်တန်းလျားပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့ပါသည်။ သို့ဖြစ်ရာထို့ကြောင့် ၁၉၉၀ တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှုကြီးဦးစည်း၍ဗိုလ်ချုပ်မှုကြီးကိုယ်တိုင်ဦးစည်း၍ [[ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၁၉၉၀|ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲကြီး]]ကို ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ ထိုအခါ [[ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]ဦးဆောင်သော [[အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]]သည် အနိုင်ရခဲ့ပါသည်။ သို့သော်အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် အခြားဗိုလ်ချုပ်များက သဘောမတူခဲ့ပေ။

၁၉၉၂ တွင် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးစောမောင်သည် နအဖအဖွဲ့မှကျန်းမာ‌ရေးအရအနားယူခဲ့ရပါသည်။နအဖအစိုးရအဖွဲ့မှကျန်းမာ‌ရေးအရအနားယူခဲ့ရပါသည်။<ref>{{cite news| url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-general-saw-maung-1253020.html |location=London |work=The Independent | first=Ned | last=Wheeler | title=Obituary: General Saw Maung | date=28 July 1997}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=742 |title=Archived copy |accessdate=2010-07-02 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100803110908/http://www.irrawaddy.org/article.php?art_id=742 |archivedate=3 August 2010 |df=dmy-all }}</ref> အကြောင်းမှာဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရန် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးများက လက်မခံလိုခဲ့ပေ။ သို့ဖြစ်ရာ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး[[သန်းရွှေ]]အပါအဝင် အခြားသောဗိုလ်ချုပ်များသည် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးစောမောင်ကို လျှို့ဝှက်ဖြုတ်ချရန် စီစဉ်ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုသို့လုပါကြံခံရမှုကြောင့်ထိုသို့လုပ်ကြံခံရမှုကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးစောမောင်၏ စိတ်ကျန်းမာရေးမှာလည်း ဆိုးရွားလာခဲ့လေသည်။<ref name= "nyt" >{{cite news| url=https://www.nytimes.com/1997/07/27/world/saw-maung-is-dead-at-68-led-a-brutal-burmese-coup.html | work=The New York Times | title=Saw Maung Is Dead at 68; Led a Brutal Burmese Coup | date=27 July 1997}}</ref>