ဝံလူငှက်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ဝံလူငှက်'''သည် ''အက်ဆီပီတြီဒီး'' မျိုးရင်းတွင်ပါဝင်ပြီး ယင်းကို ပါဏဗေဒအလိုအားဖြင့် ''အက်ကွီလာ နီပါလင်း ဆစ်'' ဟုခေါ်သည့် မျိုးစိတ်ဖြစ်သည်။ ဝံလူငှက်၏ အရွယ်မှာ ၂၅ လက်မမှ ၂၈ လက်မအထိ ရှိသည်။ ငှက်မသည် ငှက်ဖိုထက် အရွယ်ကြီး၏။ အရောင်မှာအညိုဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင်အညိုရောင်နုမှ အညိုရောင်ရင့်အထိ အရောင်အမျိုးမျိုး ကွဲပြား သောဝံလူငှက်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ဝံလူသည် ကြီးမားသောငှက်ဖြစ်သည်။ နှုတ်သီးမှာချွန်၍ ချိတ်ကဲ့သို့ ကောက်နေ၏။အမွေးထူသောကောက်နေ၏။ အမွေးထူသော ခြေထောက်တွင် ချွန်ထက်သော ခြေသည်းများရှိသည်။ ကြမ်းကြုတ်သောအသွင်ကို ဆောင်သော ငှက်ဖြစ်သည်။ သစ်ပင်ထိပ်ဖျားတွင်လည်းကောင်း၊ မြေပေါ်တွင်လည်းကောင်း နားနေတတ်၏။ စွန်များ၏ အထက်တွင် ပျံဝဲနေတတ်၏။ ထိုသို့ ပျံဝဲနေစဉ် ကိုယ်ထည်ကြီးခြင်းနှင့် အမြီးပုံသဏ္ဌာန်ဝိုင်းနေခြင်းကြောင့် စွန် နှင့် ခွဲခြား၍သိနိုင်သည်။ ဝံလူငှက်သည် သစ်ပင်ပါးသော ကွင်းပြင်များတွင် ကျက်စားလေ့ရှိ၍ များသောအားဖြင့် ခပ်နိမ့်နိမ့်ပျံသန်းတတ်၏။ ဝံလူငှက်ငယ်ကလေးများတွင် မထင်ရှားသည့် အပြောက်များပါရှိ၍ အောက်ခံအရောင်မှာ အတော်ပင်ဖျော့တော့သည့်ပြင် အတောင်ပံတွင် အတော်အသင့် ထင်ရှားသည့် သားရေရောင် အစင်းကြောင်းများလည်းပါရှိသည်။ နောင် ကြီးလာသောအခါတွင် ယင်းတို့သည် ကွယ်ပျောက်သွားကြသည်။