ကိုလိုနီခေတ် အုပ်ချုပ်ခဲ့သော မဟာမင်းကြီးများနှင့် ဘုရင်ခံများ

ဒုတိယအင်္ဂလိပ်မြန်မာစစ်အပြီးတွင် အင်္ဂလိပ်တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏နယ်မြေများကို ရရှိပြီးနောက် ထိုနယ်မြေများကို အုပ်ချုပ်ရန် ဘုရင်ခံများကို ခန့်အပ်ခဲ့သည်။

မြန်မာပြည် ၏ ဘုရင်ခံ
ဘုရင်ခံ၏အလံ (၁၉၃၉–၁၉၄၈)
အကြာဆုံးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဆာ စပင်ဆာ ဟာကုတ် ဘတ္တလာ ၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၁၅ – ၂၂ စက်တင်ဘာ ၁၉၁၇ ၁၂ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၂–၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၇
ပုံစံ	His Excellency
စံအိမ်	ဘုရင်ခံအိမ်တော်၊ ရန်ကုန်မြို့
ခန့်အပ်သူ	ဗြိတိသျှဘုရင်
ဖွဲ့စည်းခြင်း	၃၁ ဇန်နဝါရီ ၁၈၆၂
ပထမဆုံး ထမ်းဆောင်သူ	ဆာ အာသာ ဖယ်ယာ
နောက်ဆုံး ထမ်းဆောင်သူ	ဆာ ဟူးဘတ် အဲလ်ဗင် ရန့်စ်
ဖျက်သိမ်းခြင်း	၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈
ဆက်ခံခြင်း	မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ

အထက်မြန်မာပြည် (လိမ္မော်) နှင့် အောက်မြန်မာပြည် (ပန်း‌ရောင်)၊ ၁၈၈၆

မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံး အင်္ဂလိပ်လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့သောအခါတွင် မြန်မာနိုင်ငံကို အိန္ဒိယပြည်၏ ပြည်နယ်အဖြစ်ထားရှိခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းမှသာ မြန်မာနိုင်ငံကို သီးခြားကိုလိုနီအဖြစ်ထားရှိခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလတွင် ဂျပန်တို့မှသိမ်းပိုက်ခဲ့သောအခါ မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်စစ်တပ်မှအုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ဂျပန်တို့အားတိုက်ထုတ်ပြီးနောက် အင်္ဂလိပ်တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံအား ဆက်လက်အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။

စာရင်း

(အစောင်းဖြင့်ပြထားလျှင် de facto အရ ဆက်လက်အုပ်ချုပ်ခြင်းကိုပြသည်)

      ယာယီ

စဉ်	ဓာတ်ပုံ	နာမည် (မွေးနေ့–ကွယ်လွန်နေ့)	တာဝန်ထမ်းဆောင်ကာလ
			ရာထူးစတင်	ရာထူပြီးဆုံး	သက်တမ်း
ဗြိတိသျှဘာမား
မဟာဝန်ရှင်တော်မင်းကြီး
၁		အာသာ ဖယ်ယာ (၁၉၁၂–၁၈၈၅)	၃၁ ဇန်နဝါရီ ၁၈၆၂	၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈၆၇	၅ နှစ်၊ ၁၆ ရက်
၂		အဲလ်ဗတ် ဖိုက် (၁၈၂၀–၁၈၉၂)	၁၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈၆၇	၁၈ ဧပြီ ၁၈၇၁	၄ နှစ်၊ ၆၁ ရက်
၃		အက်ရှလေ အီဒင် (၁၈၃၁–၁၈၈၇)	၁၈ ဧပြီ ၁၈၇၁	၁၄ ဧပြီ ၁၈၇၅	၃ နှစ်၊ ၃၆၁ ရက်
၄		ဩဂတ်စတတ် သော်မဆင် (၁၈၂၉–၁၈၉၀)	၁၄ ဧပြီ ၁၈၇၅	၃၀ ဧပြီ ၁၈၇၇	၂ နှစ်၊ ၁၆ ရက်
			၃၀ ဧပြီ ၁၈၇၇	၃၀ မတ် ၁၈၇၈	၃၃၄ ရက်
၅		ချားလ်စ် အမ်ဖာစတင် အက်ချီဇင် (၁၈၃၂–၁၈၉၆)	၃၀ မတ် ၁၈၇၈	၂ ဇူလိုင် ၁၈၈၀	၂ နှစ်၊ ၉၄ ရက်
၆		ချားလ် ဘားနာဒ် (၁၈၃၇–၁၉၀၁)	၂ ဇူလိုင် ၁၈၈၀	၄ ဧပြီ ၁၈၈၂	၁ နှစ်၊ ၂၇၆ ရက်
			၄ ဧပြီ ၁၈၈၂	၂ မတ် ၁၈၈၃	၃၃၂ ရက်
၇		ချားလ်စ် ကရော့စ်ဝိတ် (၁၈၃၅–၁၉၁၅)	၂ မတ် ၁၈၈၃	၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈၈၄	၃၆၃ ရက်
			၂၈ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈၈၄	၂၅ စက်တင်ဘာ ၁၈၈၆	၂ နှစ်၊ ၂၀၉ ရက်
(၆)		ချားလ် ဘားနာဒ် (၁၈၃၇–၁၉၀၁)	၂၅ စက်တင်ဘာ ၁၈၈၆	၁၂ မတ် ၁၈၈၇	၁၆၈ ရက်
(၇)		ချားလ်စ် ကရော့စ်ဝိတ် (၁၈၃၅–၁၉၁၅)	၁၂ မတ် ၁၈၈၇	၁၀ ဒီဇင်ဘာ ၁၈၉၀	၃ နှစ်၊ ၂၇၃ ရက်
၈		ဆာ အလက်ဇန္ဒား မက္ကင်ဇီ (၁၈၄၂–၁၉၀၂)	၁၀ ဇီဇင်ဘာ ၁၉၈၀	၃ ဧပြီ ၁၈၉၅	၄ နှစ်၊ ၁၁၄ ရက်
၉		ဖရက်ဒရစ် ဖရိုင်ယာ (၁၈၄၅–၁၉၂၂)	၃ ဧပြီ ၁၈၉၅	၁ မေ ၁၈၉၇	၂ နှစ်၊ ၂၈ ရက်
ဒုတိယဘုရင်ခံ
၁		ဖရက်ဒရစ် ဖရိုင်ယာ (၁၈၄၅–၁၉၂၂)	၁ မေ ၁၈၉၇	၄ ဧပြီ ၁၉၀၃	၅ နှစ်၊ ၃၃၈ ရက်
၂		ဟူး ရှိတ်စပီးယား ဘားနက်စ် (၁၈၅၃–၁၉၄၀)	၄ ဧပြီ ၁၉၀၃	၉ မေ ၁၉၀၅	၂ နှစ်၊ ၃၅ ရက်
၃		ဟားဘတ် ဝှိုက် (၁၈၅၅–၁၉၃၁)	၉ မေ ၁၉၀၅	၁၉ မေ ၁၉၁၀	၅ နှစ်၊ ၁၀ ရက်
၄		ဟာဗီး အက်ဒမ်ဆင် (၁၈၅၄–၁၉၄၁)	၁၉ မေ ၁၉၁၀	၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၁၅	၅ နှစ်၊ ၁၆၂ ရက်
–		ဂျော့ ရှော (၁၈၅၈–၁၉၃၁) ယာယီ	၁၅ မေ ၁၉၁၃	၁ နိုဝင်ဘာ ၁၉၁၃	၁၇၀ ရက်
၅		ဟာကုတ် ဘတ္တလာ (၁၈၆၉–၁၉၃၈)	၂၈ အောက်တိုဘာ ၁၉၁၅	၂၂ စက်တင်ဘည ၁၉၁၇	၁ နှစ်၊ ၃၂၉ ရက်
–		ဝေါ်တာ ဖရန်စစ် ရိုက်စ် (၁၈၇၁–၁၉၄၁) ယာယီ	၂၂ စက်တင်ဘာ ၁၉၁၇	၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၁၈	၁၄၆ ရက်
၆		ရက်ဂျီနယ် ကရက်ဒေါက် (၁၈၆၄–၁၉၃၇)	၁၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၁၈	၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၂	၄ နှစ်၊ ၃၀၉ ရက်
၅		ဟာကုတ် ဘတ္တလာ (၁၈၆၉–၁၉၃၈)	၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၂	၂ ဇန်နဝါရီ ၁၉၂၃	၁၂ ရက်
ဘုရင်ခံ
၁		ဟာကုတ် ဘတ္တလာ (၁၈၆၉–၁၉၃၈)	၂ ဇန်နဝါရီ ၁၉၂၃	၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၂၇	၄ နှစ်၊ ၃၅၂ ရက်
၂		ချားလ်စ် အင်းနစ် (၁၈၇၄–၁၉၅၉)	၂၀ ဇီဇင်ဘာ ၁၉၂၇	၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၃၂	၅ နှစ်
၃		ဟူး လန်းစဒေါင်း စတီဖင်ဆင် (၁၈၇၁–၁၉၄၁)	၂၀ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၄၂	၈ မေ ၁၉၃၆	၃ နှစ်၊ ၁၄၀ ရက်
၄		အာချီဘော ကော့ကရိန်း (၁၈၈၅–၁၉၅၈)	၈ မေ ၁၉၃၆	၆ မေ ၁၉၄၁	၄ နှစ်၊ ၃၆၃ ရက်
၅		ရက်ဂျီနယ် ဒေါ်မန် စမစ် (၁၈၉၉–၁၉၇၇)	၆ မေ ၁၉၄၁	၃၁ ဩဂုတ် ၁၉၄၆	၅ နှစ်၊ ၁၁၇ ရက်
ဂျပန်ကိုလိုနီခေတ်
စစ်သူကြီး
၁		ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရှိုဂျိရို အီဒါ (၁၈၈၈–၁၉၈၀)	၂၀ ဧပြီီ ၁၉၄၂	၁၈ မတ် ၁၉၄၃	၃၃၂ ရက်
၂		ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မာဆာကာဇူ ကာဝါဘေ (၁၈၈၆–၁၉၆၅)	၁၈ မတ် ၁၉၄၃	၃၀ ဩဂုတ် ၁၉၄၄	၁၆၅ ရက်
၃		ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟေတာရို ကီမူရာ (၁၈၈၈–၁၉၄၈)	၃၀ ဩဂုတ် ၁၉၄၄	၁၅ ဩဂုတ် ၁၉၄၅	၁ နှစ်၊ ၃၅၀ ရက်
မဟာမိတ်တပ်မှစစ်အုပ်ချုပ်ရေး
စစ်အုပ်ချုပ်သူ
၁		ယာယီဗိုလ်ချုပ်ကြီး လော့ဒ် မောင့်ဘက်တန် (၁၉၀၀–၁၉၇၉)	၁ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၄	အောက်တိုဘာ ၁၉၄၅	၁ နှစ်၊ ၉ လ
၂		ဗိုလ်ချုပ် ဆာ ဟူးဘတ် အဲလ်ဗင် ရန့်စ် (၁၈၉၈–၁၉၇၄)	အောက်တိုဘာ ၁၉၄၅	၃၁ ဩဂုတ် ၁၉၄၆	၁၀ လ
ဗြိတိသျှဘားမား
ဘုရင်ခံ
၁		ဆာ ဟူးဘတ် အဲလ်ဗင် ရန့်စ် (၁၈၉၈–၁၉၇၄)	၃၁ ဩဂုတ် ၁၉၄၆	၄ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၈	၁ နှစ်၊ ၁၂၆ ရက်

ဆက်စပ်အကြောင်းအရာများ

• ဗြိတိသျှဘားမား၏ နန်းရင်းဝန်များ စာရင်း
• မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတ
  • မြန်မာနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ စာရင်း
• မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်
• နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်