အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၂၃
မြန်မာနိုင်ငံတွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လရှိ ရက်တစ်ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ရွေးကောက်ပွဲသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယခင်မဲပေးစနစ် အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်ကို အသုံးမပြုဘဲ အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်ကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။[၁]
 | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း
ပြင်ဆင်ရန်ဤရွေးကောက်ပွဲသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစ၍ စစ်တပ်က တိုင်းပြည်ကို အရေးပေါ်အခြေအနေ[၂]အဖြစ် အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေက မြန်မာနိုင်ငံ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ နှစ်နှစ်တာ အမြင့်ဆုံးကာလကို အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ အရေးပေါ်အခြေအနေ ပြီးဆုံးချိန်မှ ခြောက်လထက် နောက်မကျစေဘဲ ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရန် လိုအပ်ပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂ နှစ်နှင့် ခြောက်လအကြာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် တပ်မတော်က ကတိပြုထားသည်။ [၃][၄] ဤရွေးကောက်ပွဲတွင် တပ်မတော်သည် ၎င်း၏ သက်တမ်းတိုးအုပ်ချုပ်မှုအတွက် တရားဝင်မှုကို ရှာဖွေရန် မျှော်လင့်ထားသောကြောင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုမရှိသော ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ်ဖြစ်နိုင်ရန် များသည်။[၅]
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် စစ်တပ်နောက်ခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီကို ပိုမိုအသာစီးရစေနိုင်သော အနိုင်ရသူ အကုန်ယူစနစ်အစား အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုစနစ်ကို ပြောင်းလဲထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေသစ်ကို ပြသခဲ့သည်။[၆] ယခင်ရှိထားသော တပ်မတော်သား ၂၅% အပြင် လေးပုံတစ်ပုံအနိုင်ရရုံဖြင့် အစိုးရဖွဲ့စေနိုင်ရန် ပြင်ဆင်ထားသည်။[၇][၈][၉][၁၀][၁၁][၁၂][၁၃][၁၄][၁၅] ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် ဥပဒေအရ ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရန် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာခဲ့သည်။[၁၆]ဖေဖော်ဝါရီလ (၉)ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌနှင့်အဖွဲ့ထံသို့ အီလက်ထရောနစ်မဲပေးစက်ဖြစ်သော Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) ကို လာရောက်ပြသခဲ့သည်။[၁၇]
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖယ်ရှားခံထားရသော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီကို ဥပဒေသစ်အရ မှတ်ပုံမတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပါတီအား ဖျက်သိမ်းကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကြေညာခဲ့သည်။[၁၈][၁၉] ဒုတိယမြောက် အတိုက်အခံပါတီဖြစ်သော ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကိုလည်း ဖျက်သိမ်းကြောင်း အလားတူ ကြေညာခဲ့သည်။[၂၀][၂၁]စစ်တပ်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအား ဧပြီ (၂၀)ရက်နေ့တွင် အမှတ်စဉ်(၁)ဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် မှတ်ပုံတင်ခွင့်ပြုလိုက်သည်။
ရွေးကောက်ပွဲအား ၂၀၂၃ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ကျင်းပသွားရန်ပြောကြားထားသော်လည်း ၂၀၂၃ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့်ရက် ကြေညာခြင်းမရှိသေးပေ။ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု လိုအပ်နေသေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကလည်း ခြိမ်းခြောက်၊ ဖိအားပေးမှုများမှကင်းပြီး လွတ်လပ်စွာမဲပေးနိုင်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။[၂၂]
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ https://www.bnionline.net/mm/news-92645
- ↑ https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-31/myanmar-extends-state-of-emergency-for-six-months-until-february
- ↑ မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 15 August 2022 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2 August 2022 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ https://www.aljazeera.com/news/2021/8/1/min-aung-hlaing-promises-myanmar-multi-party-elections-2023
- ↑ https://asia.nikkei.com/Spotlight/Myanmar-Crisis/Myanmar-military-prepares-for-election-in-bid-for-legitimacy
- ↑ A Road to Nowhere: The Myanmar Regime’s Stage-managed Elections (in en) (2023-03-28)။ 2023-03-29 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ "Myanmar junta promises elections by 2023"၊ Deutsche Welle၊ 1 August 2021။
- ↑ "Min Aung Hlaing says no Myanmar elections until 2023"၊ 1 Aug 2021။
- ↑ "Myanmar military prepares for election in bid for legitimacy"၊ Nikkei Asia၊ 23 July 2022။
- ↑ "Myanmar Extends State of Emergency For Six Months Until February"၊ Bloomberg၊ 31 July 2022။
- ↑ "Myanmar’s Military Junta Takes Step Toward Controversial Election"၊ The Diplomat၊ 5 January 2023။
- ↑ "Myanmar military announces strict new election law ahead of polls"၊ Al Jazeera၊ 27 January 2023။
- ↑ "Myanmar army set to cement rule with tough new election criteria"၊ Reuters၊ 27 January 2022။
- ↑ "Myanmar military rulers extend state of emergency by six months"၊ Al Jazeera၊ 1 February 2023။
- ↑ "Myanmar junta extends state of emergency, effectively delaying polls"၊ Agence France-Presse၊ Yangon: France24၊ 1 February 2023။
- ↑ နိုင်ငံရေးပါတီ တည်ထောင်ခွင့်နှင့် မှတ်ပုံတင်ခွင့်။
- ↑ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ထံ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ Myanmar Electronic Voting Machine (MEVM) တည်ဆောက်ထားရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းတင်ပြ။
- ↑ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedNLD registration - ↑ "Aung San Suu Kyi’s National League for Democracy party dissolved"၊ The Guardian၊ 28 March 2023။
- ↑ Shan prominent party decides not to register for junta’s election (in en)။ 2023-03-20 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ "‘We Agree the Law is Unfair’: SNLD"၊ The Irrawaddy၊ 1 February 2023။
- ↑ အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုး၊မတိုး ကာလုံ မှာ ဆုံးဖြတ်မယ် လို့ စစ်ကောင်စီပြော။