ဂေါတမ မြတ်စွာဘုရားသခင်သည် သက္ကတိုင်း ကပိလဝတ်ပြည်အနီး မဟာဝုန်တောကြီး၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် နယုန်လအခါ ညှိုးခြောက်နွမ်းလျော်ကြကုန်သော ကောက်ပင်များအတွက် လိုအပ်သော ရောဟိနီ မြစ်ရေကို အကြောင်းပြု၍ မြစ်၏ ဝဲယာဘက်တွင် နေထိုင်ကြသော ကပိလဝတ်ပြည်သားများနှင့် ကောလိယ ပြည်သားများ အချင်းဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ထိုနှစ်ပြည်ထောင် မင်းတို့သည် စစ်မက် အင်္ဂါတို့ကို စီရင်လျက် ထွက်ခဲ့ကြသည့် အခြေသို့ ဆိုက်ရောက်ခဲ့လေသည်။ ထိုအခါ နံနက်မိုးသောက်ထ၌ မဟာကရုဏာသမာပတ်မှ ထ၍ လောကကို ကြည့်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် မင်းများ စစ်ဖြစ်အံ့သည်ကို မြင်တော်မူ၍ တန်ခိုးတော် ဖြင့် ကြွကာ၊ နှစ်ဘက်သောစစ်၏ အလယ်ကောင်းကင်၍ ခြောက်ပါးသော ရောင်ခြည်တို့ကို လွှတ်လျက် ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခွေ နေတော်မူလေသည်။

မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြင်ရလေလျှင် ကပိလဝတ် မင်းမျိုးတို့သည် အခြားသူတို့ကား ငါတို့အား သတ်လိုမှု သတ်စေဟု မိမိတို့လက်နက်များကို စွန့်ပစ်ကာ မြတ်စွာဘုရားအား မြတ်နိုးစွာ ဖူးမြော်ကြကုန်၏။ ကောလိယ မင်းတို့လည်း ထိုအတူပင် လက်နက်များကို စွန့်ပစ်၍ မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးမြော်ကြ၏။ မြတ်စွာဘုရားလည်း ထိုမင်းတို့အား ရန်ကိုငြိမ်းစေအောင် ကောင်းမြတ်လှသော ဖန္ဒနဇာတ်၊ ပထဝီဥန္ဒြိယဇာတ်၊ လုကိကဇာတ်များကို ဟော၍ တစ်ဖန် ညီညွတ်ခြင်း၏ အကျိုးကိုပြသော ရုက္ခဓမ္မဇာတ်၊ ဝဓကဇာတ်တို့ကို ဟောကြားတော်မူ၏။

နှစ်ပြည်ထောင်မှ မင်းများသည် မြတ်စွာဘုရား၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကြောင့်သာလျှင် ငါတို့အသက်ဘေးမှ ချမ်းသာရာရသည်ဟု တစ်ဖက်လျှင် ၂၅ဝ စီသော မင်းသားတို့ကို မြတ်စွာဘုရားထံ အပ်နှံကြရာ မြတ်စွာဘုရားသည် ထိုမင်းသား ၅ဝဝ တို့အား ရဟန်းပြု၍ မဟာဝုန်တောသို့ တစ်ဖန် ပြန်ကြွတော်မူလေသည်။

ထိုရဟန်းငါးရာတို့လည်း ရဟန်းအဖြစ်၌ မမွေ့လျော်နိုင်ကြသေးသဖြင့် ဟိမဝန္တာ၊ ကုဏာလအိုင်သို့ ခေါ်ဆောင်ကာ ကုဏာလဇာတ်ကို ဟော်တော်မူမှ အားလုံး သောတာပန်ဖြစ်ကြ ၏။ ထို့နောက် မဟာဝုန်တောသို့ပြန်ကြွတော်မူပြီးလျှင် ကမ္မဋ္ဌာန်းတရားကို ပွားများစေရာ ငါးရာသော ရဟန်းတို့သည် ရဟန္တာချည်း ဖြစ်ကြကုန်လေသည်။

မြတ်စွာဘုရားသခင်သည် ဤသို့လျှင် ကိလေသာမှ စင်ကြယ်ကုန်ပြီးသော ရဟန္တာငါးရာ ခြံရံလျက် မဟာဝုန်တော၌ တင့်တယ်စွာ စံပယ်တော်မူသည်ကို အလွန်အထူး ညွတ်နူးကြည်ညိုကြကုန်သော နတ်ဗြဟ္မာ အပေါင်းတို့သည် မဟာဝုန်တောသို့ စုဝေးလာရောက်ကြကုန်၏။ စကြဝမ္ဗာတစ်သောင်းတိုက်၌ ရှိရှိသမျှသော နတ်ဗြဟ္မာတို့တွင် အသညသတ်၊ အရူပဗြဟ္မာကြီးများနှင့် သမာပတ် ဝင်စားလျက်ရှိသော ဗြဟ္မာများသာ ကြွင်းသတည်း။

ဤကဲ့သို့ထူးမြတ်လှသော မဟာသမယအခါတော်နေ့ ကား နယုန်လပြည့်နေ့ဖြစ်လေသည်။ မြတ်စွာဘုရားသခင်သည် စုဝေးရောက်လာကြကုန်သော နတ်ဗြဟ္မာတို့ကို ရဟန်းတို့အား သိစေလျက် စရိုက်ခြောက်ပါး အားလျော်စွာ အမြိုက်တရားကို ဟောကြားတော်မူလေရာ မရေမတွက်နိုင်သော နတ်ဗြဟ္မာတို့သည် အောက်မဂ် ဖိုလ်သုံးပါးကို ရရှိကြ၍ ကုဋေတစ်သိန်းကုန်သော နတ်ဗြဟ္မာတို့သည် အရဟတ္တဖိုလ်၌ တည်ကြလေသည်။

ထိုအချိန်အခါမျိုးသည် ဘုရားတစ်ဆူပွင့်လျှင် တစ်ကြိမ်မျှသာ ဖြစ်ပေါ်၏။ ထိုအချိန် အခါက မြတ်စွာဘုရားသခင်သည် နတ်ဗြဟ္မာအပေါင်းတို့၏ အမျိုးအနွယ်အလိုက် ရည်ညွှန်း၍ ဟောကြားတော်မူသော ဒေသနာတော်များကို ကြားနာရကုန်သောအခါ ရန်သူချင်း ဖြစ်ကြသော နဂါးနှင့် ဂဠုန်၊ သိကြားနှင့် အသူရာ စသည်တို့သည်လည်း တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ပီယဝါစာ သာယာချိုအေး ဆွေးနွေးကြကုန်လျက်၊ ခင်မင်ကြင်နာစိတ်များ ဖြစ်ပေါ် လာကြလေသည်။ ထိုမျှသာမက နတ်ဗြဟ္မာတို့သည် သက်တော်ထင်ရှား မြတ်စွာဘုရားကိုယ်တော်တိုင် ယင်းတို့အား ရည်ညွှန်း၍ ဟောကြားတော်မူသော ဒေသနာတော်ကို အစဉ်သတိရလျက်၊ ထိုဒေသနာတော်ကို ရွတ်ဖတ် သရဇ္ဈာယ်ကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ချစ်ခင်ကြကုန်၏။

ထိုကဲ့သို့ဘုရားတစ်ဆူပွင့်မှ တစ်ကြိမ်သာ ဖြစ်ပေါ်သော ကြီးကျယ်လှသော အခါတော်ကြီးကို ဗုဒ္ဓအယူ ဝါဒ၌ သက်ဝင်ယုံကြည်ကြသော ရှင်လူရဟန်းတို့သည် ထူးမြတ်လှသော အခါတော်နေ့အဖြစ် အစဉ်တစ်စိုက် သတ်မှတ်ကာ ထိုအခါတော် ကြုံကြိုက်သော နယုန်လပြည့်နေ့များတွင် မဟာသမယသုတ် ရွတ်ဖတ်သရဇ္ဈာယ်ပွဲများ ကျင်းပလေ့ရှိကြလေသည်။ ထိုမဟာသမယအခါတော် နေ့များတွင် ဓမ္မစကြာသုတ်ဓဇဂ္ဂသုတ်ရတနသုတ်မေတ္တသုတ်အာဋာနာဋိယသုတ်ပုဗ္ဗဏှသုတ်ဓာရဏပရိတ်တော် စသော အန္တရာယ်ကင်း၍ ကောင်းကျိုးချမ်းသာ အစစ်ကို ပေးစွမ်းနိုင်သည့် ပရိတ်တော် တရားတော်များကိုလည်း စုဝေးရွတ်ဆိုလေ့ ရှိကြပေသည်။[၁]

ထိုဟောကြားခဲ့မှုကိုအကြောင်းပြု၍ နယုန်လပြည့်နေ့ကို မဟာသမယနေ့ဟုသတ်မှတ်ကာ မဟာသမယနေ့ကို ကျင်းပကြသည်။

နယုန်လပြည့် မဟာသမယနေ့၏ ထူးခြားချက်များ ပြင်ဆင်ရန်

  1. ရေလုပွဲကြီးဆင်နွှဲကြသော တောင်သူ်လယ်သမားတို့ ငြင်းခုံခိုက်ရန်ဘေးမှ ကင်းဝေး၍ ထူးခြားခြင်း။
  2. ကပိလဝတ်နှင့်ကောလိယ နှစ်ပြည်ထောင်စစ်ခင်းတော့မည့် ဘေးအန္တရာယ်မှ ကင်းဝေးပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးရခဲ့သောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။
  3. နတ်ဗြဟ္မာ အသူရာနှင့် ဂဠုန်နဂါးများ၊ ဘုရားရှင်လက်ထက်တွင် ဤတစ်ကြိမ်သာ စုရုံးမိသောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။
  4. မင်းသားငါးရာ သာသနာ့ဘောင်သို့ ဝင်ရောက်သောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။
  5. ရဟန်းတော်ငါးရာလုံး ရဟန္တာချည်းဖြစ်သောနေ့ဖြစ်ခဲ့၍ ထူးခြားခြင်း။
  6. နိမ္မိတဘုရားကပေး၍ ပကတိဘုရားကဖြေဆိုသည်ကို နာရသောကြောင့် ထူးခြားခြင်း။
  7. မဟာသမယကိုအကြောင်းပြု၍ ဂဠုန်နှင့်နဂါးတို့ ခိုက်ရန်မဖက် မေတ္တာသက်ဝင်သောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။
  8. မဟာသမယဆိုင်ရာ သုတ္တန်(၇)မျိုးကို ဟောကြားသောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။
  9. ဘိက္ခုနီသာသနာ လမ်းစပေါ်သောနေ့ဖြစ်၍ ထူးခြားခြင်း။ [၂]

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ပြင်ဆင်ရန်

ကိုးကား ပြင်ဆင်ရန်

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)
  2. မာဂဓီ-သာစည်ဆရာတော်၏ အခါတော်နေ့များမှ