ချင်းပြည်
ချင်းပြည် သို့မဟုတ် ချင်းလဲန် သည် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ကိုယ်ပိုင်လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် မိမိကိုယ်ကိုယ်ကြေညာထားသော တိုင်းပြည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်၏ နယ်မြေကို ရယူထားသည်။ [၃]
ချင်းပြည်
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 အလံတော် | |||||||||
နိုင်ငံတော် သီချင်း: Chin National Anthem | |||||||||
| |||||||||
| မြို့တော် | ဟားခါးမြို့ (သိမ်းပိုက်နေဆဲ) ထန်တလန်မြို့ (ယာယီလက်ရှိ) | ||||||||
| ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ | မြန်မာ၊ ဟားခါး | ||||||||
| ဒေသိယစကားများ | ဒိုင်ရ်၊ ဖလမ်း၊ ဟားခါး၊ ဟွားလ်ငိုး၊ လောက်သူ၊ မရာ၊ စီးယင်း၊ တီးတိန်၊ ဇန်ညှပ်၊ ဇို၊ ဇိုဖေ | ||||||||
| လူမျိုးစု | ချင်းလူမျိုး၊ မြန်မာမီဇို | ||||||||
| ကိုးကွယ်မှု | ခရစ်ယာန်ဘာသာ | ||||||||
| လူမျိုး | ချင်း | ||||||||
| အစိုးရ | အိမ်စောင့်အစိုးရ | ||||||||
• သမ္မတ | ပူးဇင်ကျုံး | ||||||||
| ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ | ||||||||
| "တရားသေ" လွတ်လပ်ရေး မြန်မာနိုင်ငံ မှ | |||||||||
• Chin Hills Regulation Act | ၁၃ ဩဂုတ် ၁၈၉၆ | ||||||||
• Chin Forum Initiative | ၁၉၉၈ | ||||||||
• Chinland Council | ၁၃ ဧပြီ ၂၀၂၁ | ||||||||
• Chinland Constitution | ၆ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၃ | ||||||||
| ဧရိယာ | |||||||||
• စုစုပေါင်း | ၃၆,၀၁၈.၈[၁] km2 (၁၃,၉၀၆.၉ sq mi) | ||||||||
| လူဦးရေ | |||||||||
• 2014 သန်းခေါင်စာရင်း | 578,801[၂] | ||||||||
• သိပ်သည်းမှု | ၁၆/km2 (၄၁.၄/sq mi) | ||||||||
| ငွေကြေး | ကျပ် (K) (MMK) | ||||||||
သမိုင်း
ပြင်ဆင်ရန်ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များမှ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ချင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို အတည်ပြုပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ်ကောင်စီကို အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းကာ ချင်းပြည်နယ် အမည်ဟောင်းကို ချင်းပြည်ဟု ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်အခြေခံမူများနှင့်အညီ ချင်းလူမျိုးများ အတွက် နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြစ်သည်။ [၃]
ချင်းပြည် နယ်ကောင်စီတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး အဖွဲ့ဝင် ၂၇ ဦး၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၁၄ ဦးနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၆၈ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ချင်းပြည်နယ်ရှိ အသိအမှတ်ပြု ဒေသဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ ၁၇ ဖွဲ့အနက် ဖလမ်း ၊ တီးတိန် နှင့် မင်းတပ်တို့ မှ လွဲ၍ ကျန် ၁၄ ဖွဲ့၏ ထောက်ခံမှု ရရှိထားသည်။ [၃]
ဖွဲ့စည်းပုံ
ပြင်ဆင်ရန်ချင်းပြည် ၏ အစိုးရအား အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးမဏ္ဍိုင် ခွဲ၍ ချင်းလန်းကောင်စီက ကြီးကြပ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် အဆိုပါမဏ္ဍိုင်သုံးခုကို အပြည့်အဝတည်ထောင်ရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ ကာကွယ်ရေး၊ ပြည်ထဲရေး၊ နိုင်ငံခြားရေးနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ၁၅ ခု ပါဝင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ [၃]
ချင်းပြည်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွင် လည်း ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော်ကို ပြည်နယ်၏တစ်ခုတည်းသော အမျိုးသားတပ်မတော်အဖြစ် ထူထောင်ထားသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဆဲဖြစ်ပြီး အများစုမှာ ချင်းပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၏ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ချင်းပူးပေါင်းကာကွယ်ရေးကော်မတီတွင် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ [၃]
အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း ကွဲပြားခြင်း။
ပြင်ဆင်ရန်- တွန်းဇံ
- ဟွားလ်ငိုး
- တီးတိန်
- စီးယင်း
- ဇန်ညှပ်
- ဖလမ်း
- ငေါ်န်
- ထန်တလန်
- ဟားခါး
- ဇိုဖေ
- ဆန်းထန်
- လောင်သူ
- မရာ
- ဇိုသွန်း
- မတူပီ
- ပလက်ဝ
- ဒိုင်ရ်
- ကန်ပက်လတ်
- မင်းတပ်
သင်္ကေတများ
ပြင်ဆင်ရန်ချင်းပြည်နယ်၏ ယခင်အလံနှင့် မတူဘဲ ချင်းပြည်အတွက် အလံအသစ်ကို ဖန်တီးထားသည်။ ၎င်းတွင် အနီ၊ အဖြူ နှင့် အပြာ အလျားလိုက် ကြိုးသုံးချောင်းပါဝင်ပြီး အလယ်ဗဟိုတွင် အောက်ချင်းငှက် နှစ်ကောင်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။
လက်ရှိအခြေအနေ
ပြင်ဆင်ရန်“ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုရရှိရေး” ကြိုးပမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေသည် မြန်မာနိုင်ငံ နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ချင်းပြည်နယ်၏ အဆင့်အတန်းကို မဆွေးနွေးဘဲ ခွဲထွက်ရေးဖြစ်နိုင်ချေကို ထင်ကြေးပေးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ [၃]
ထို့အပြင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ယခင် ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ မှ အဖွဲ့ဝင် အချို့သည် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်း ပါက ICNCC ကို ဖျက်သိမ်း မည်ကို စိုးရိမ် သဖြင့် ချင်းပြည်နယ် ကောင်စီ ၏ အခွင့်အာဏာ ကို ပယ်ချ ခဲ့သည်။ [၃]
ဆက်လက်ဖက်ရှုရန်
ပြင်ဆင်ရန်ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ Union of Myanmar။ City Population။ 10 April 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Census Report။ The 2014 Myanmar Population and Housing Census။ 2။ Naypyitaw: Ministry of Immigration and Population။ May 2015။ p. 17။
- ↑ ၃.၀ ၃.၁ ၃.၂ ၃.၃ ၃.၄ ၃.၅ ၃.၆ The First Chin-Written Constitution: A New Template For Self-Determination? (26 December 2023)။ December 26, 2023 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>tag; name "irrawady" defined multiple times with different content