ပေါက်ကိုယ်တော်

အရှင်ပေါက်ကိုယ်တော် သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘာသာရေးနှင့် နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်လှုပ်ရှားနေသော မြန်မာအမျိုးသားရေးဝါဒီ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးနေသည့် အမျိုးသားရေးဝါဒီအဖွဲ့ ဖြစ်သည့် မဘသ (မြန်မာမျိုးချစ်အသင်း) ၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်။

အရှင်ပေါက်ကိုယ်တော်
ဘာသာ	ဗုဒ္ဓဘာသာ
ဘာသာအုပ်စု	ထေရဝါဒ
ဓမ္မအမည်	အရှင်အရိယဝံသ
ပုဂ္ဂိုလ်ရေးရာ
နိုင်ငံသား/လူမျိုး	မြန်မာ
မွေးဖွား	ဩဂုတ် ၁၉၈၅&#၁၆၀;(၁၉၈၅-၀၈) (အသက် ၃၉) ပေါက်မြို့၊ မြန်မာနိုင်ငံ

ပေါက်ကိုယ်တော်သည် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးရှိ တပ်မတော် ထိပ်ပိုင်း ဗိုလ်ချုပ်များ အပေါ် သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးမှု ရှိပြီး မကွေးတိုင်း နှင့် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး နှစ်ခုစလုံးတွင် တပ်မတော် ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပျူစောထီး ပြည်သူ့စစ်များကို ဦးဆောင် ခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏အခန်းကဏ္ဍအပေါ် သူ၏အမြင်များကို အမျိုးသားရေးဝါဒီအုပ်စုများက ထောက်ခံခဲ့ကြပြီး လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် အခြားလေ့လာသူများကလည်း ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။

ငယ်စဉ်ဘဝနှင့်သိမ်

ပေါက်ကိုယ်တော်သည် ၁၉၈၅ တွင် မြန်မာနိုင်ငံ ပေါက္ကူ မြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဝါသာဝါ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းဟု အမည်တွင်ခဲ့သည်။ နောက်ဆုံးတွင် အရှင်အရိယဝံသ ဟူသော အမည်ဖြင့် လူသိများလာကာ အမျိုးသားရေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ သူ၏ ငယ်ရွယ်စဉ်ဘဝနှင့် ဘုန်းတော်ကြီးသင်ပညာရေးကျောင်းများအကြောင်း အသေးစိတ်အချက်အလက်များမှာ အကန့်အသတ်ရှိပြီး သူ၏နိုင်ငံရေးနှင့် လူမှုရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် လူထု၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှု ကြီးထွားလာခဲ့သည်။

ဘဝ

ပေါက်ကိုယ်တော်သည် မြန်မာဗုဒ္ဓဘာသာ အထောက်အထားကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးသည့် မဘသအဖွဲ့ကြီးအတွင်း ထင်ရှားကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ မျိုးချစ်မြန်မာရဟန်းတော်များသမဂ္ဂ (မန္တလေး) ၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်။

NLD အစိုးရ ဖြုတ်ချရေး တောင်းဆိုတဲ့ မန္တလေးမှာ သပိတ်စခန်း စည်းရုံးမှုနဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ တခြား မဘသ သံဃာတွေနဲ့အတူ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ မန္တလေးအိုးဘိုအကျဉ်းထောင်တွင် ထောင်ဒဏ် တစ်နှစ်နီးပါး ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။

အထူးသဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာစစ်အစိုးရကို ပေါက်ကိုယ်တော်က ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ထောက်ခံခဲ့သည်။ မဘသ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ၎င်း၏ လက်ဦးဆရာ ဦးဝီရသူ ထောင်ကျနေချိန်တွင် ပေါက်ကိုတော်သည် အာဏာသိမ်းအစိုးရကို ထောက်ခံသည့် စစ်တပ်ကို ထောက်ခံသည့် လှုပ်ရှားမှုများ ရှေ့တန်းမှ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိမှုသည် ၎င်း၏ ထောက်ခံအားပေးသူ ဒီမိုကရေစီရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာခေါင်းဆောင်များ၊ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များဖြစ်သည့် Progressive Voice Myanmar ၊ Amnesty International ၊ United Nations နှင့် Burma Human Rights Network တို့မှ ထောက်ခံအားပေးမှုများ ရရှိခဲ့သည်။

ပေါက်ကိုယ်တော်သည် မဘသ၏ ဒုတိယမျိုးဆက် ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရည်ညွှန်းပြီး အရှင်ဝီရသူ၏ အနီးကပ် တပည့်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ စစ်အစိုးရနှင့် ဆက်နွှယ်မှုသည် မြန်မာ့ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားရေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် အဓိကကျသော ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးအဖြစ် ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းသို့ ဦးတည်စေခဲ့သည်။  နောက်ပိုင်းတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကို ဝေဖန်မှုများ မကြာခဏတင်လေ့ရှိပြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းအား ၎င်း၏ လူမှုမီဒီယာ ပလက်ဖောင်းများတွင် မကြာခဏ ချီးမွမ်းအားပေးလျက် ရှိသည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၆ ရက်က ပြင်ဦးလွင်တွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်စဉ် ပေါက်ကိုယ်တော်က တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အား ရာထူးမှနုတ်ထွက်ပေးရန် တောင်းဆိုကာ ဒုတိယကွပ်ကဲမှုဖြင့် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အဖြစ် အစားထိုးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ စိုးဝင်း၊ ဒီမိန့်ခွန်းကြောင့် သူ့ကို ဖမ်းဆီးပြီး ခဏအကြာမှာ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

ပေါက်ကိုယ်တော် သည် စစ်သင်တန်းတက်နေသည့် ပြည်သူ့စစ်များကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရန် စစ်အစိုးရက တာဝန်ပေးထားသော မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းရှိ ပျူဆောမြို့နယ် ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးအဖြစ် ပေါ်ထွက်ခဲ့သည်။  မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးရှိ ပျူဆောမြို့နယ် ပြည်သူ့စစ် ကွန်မန်ဒို သင်တန်းဆင်းပွဲ အခမ်းအနားတွင် တပ်မတော်မှ ဆန့်ကျင်သူများကို ရက်စက်စွာ နှိမ်နင်းရန် တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီးရှိ ထိပ်တန်း စစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများ ကိုလည်း ဦးထိပ်ထား၍ ပေါက်ကိုယ်တော်၊ မကြာသေးမီက မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်များနှင့် တိုက်ပွဲများအတွင်း ဒဏ်ရာရစစ်သည်များအား အားပေးတိုက်တွန်းရန်နှင့် တပ်မတော်အတွင်း တရားပွဲပြုလုပ်ရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လတွင် ရွှေဝါရောင် တော်လှန်ရေး၏ အကြီးတန်း သံဃာများက နိုင်ငံတော် မဟန ကော်မတီကို အစွန်းရောက် အမျိုးသားရေးဝါဒီ သံဃာတော်များဖြစ်သည့် ဦးဝီရသူ၊ ဦးဝါဝါနှင့် ပေါက်ကိုယ်တော်တို့ကို လက်နက်ကိုင် လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါ၀င်ပတ်သက်မှု စည်းကမ်းများ အရ အရေးယူပေးရန် နိုင်ငံတော် မဟနကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ပေါက်ကိုယ်တော်မြို့နယ် ပျူစောထီးပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ဝင် ခုနစ်ဦးကို လက်နက်ကိုင် ဓားပြတိုက်မှုဖြင့် မန္တလေးတွင် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

သြဇာနှင့်ဝေဖန်မှု

ပေါက်ကိုယ်တော် သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နှစ်ခြမ်းကွဲသော ပုံသဏ္ဍန်တစ်ခုအဖြစ် ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ သူသည် ၎င်း၏ အမျိုးသားရေးဝါဒီနှင့် စစ်တပ်လိုလားသော အမြင်များနှင့် ကိုက်ညီသော လူဦးရေ၏ အစိတ်အပိုင်းများမှ ထောက်ခံမှုကို ရရှိခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း သူ၏ ရပ်တည်ချက်သည် Frontier Myanmar နှင့် Burma Human Rights Network ကဲ့သို့သော အဖွဲ့အစည်းများမှ ပြင်းထန်သော ဆန့်ကျင်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး အမျိုးသားရေးဝါဒအပေါ် သူ၏ အမြင်များသည် ဘာသာရေးနှင့် လူမျိုးရေး ကွဲပြားမှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေသည်ဟု ရှုမြင်ကြောင်း စောဒကတက်ခဲ့သည်။