ဝီကီပီးဒီးယား

ဖရန်စီယမ်

အက်တမ်အမှတ်စဉ် ၈၇ ဖြစ်သော ဓာတုဒြပ်စင်
(Francium မှ ပြန်ညွှန်းထားသည်)

ဖရန်စီယမ်သည် အားလုံးသော ဒြပ်စင်များထက် လျှပ်စစ်ဓာတ်မ (electronegative) အနည်းဆုံးဒြပ်စင်ဖြစ်သည်ဟု သိရှိရသည်။ အက်စ်တက်တိုင်း ဒြပ်စင်ပြီးနောက် အရှားပါးဆုံး ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ သဘာဝတွင် တွေ့ရှိခဲ့သော နောက်ဆုံးဒြပ်စင် ဖြစ်သည်။ Francium သည် ဓာတ်ခွဲခန်း ပြင်ပတွင် အလွန့်အလွန်ရှားပါးစွာ တွေ့ရှိရပြီး၊ ယူရေနီယမ်နှင့် သိုရီယမ် သတ္တုရိုင်းထဲတွင် အိုင်ဆိုတုပ် 223Fr ကိုတွေ့ရှိနိုင်သည်။ ၎င်းဒြပ်စင်ကို ရေဒီယိုဓာတုဗေဒ နည်းပညာများဖြင့်သာ လေ့လာနိုင်သည်။

ဖရန်စီယမ်,  87Fr
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတဖရန်စီယမ်, Fr
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ဖရန်စီယမ်
Element 1: Hydrogen (H), Other non-metal
Element 2: Helium (He), Noble gas
Element 3: Lithium (Li), Alkali metal
Element 4: Beryllium (Be), Alkaline earth metal
Element 5: Boron (B), Metalloid
Element 6: Carbon (C), Other non-metal
Element 7: Nitrogen (N), Other non-metal
Element 8: Oxygen (O), Other non-metal
Element 9: Fluorine (F), Halogen
Element 10: Neon (Ne), Noble gas
Element 11: Sodium (Na), Alkali metal
Element 12: Magnesium (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: Aluminium (Al), Other metal
Element 14: Silicon (Si), Metalloid
Element 15: Phosphorus (P), Other non-metal
Element 16: Sulfur (S), Other non-metal
Element 17: Chlorine (Cl), Halogen
Element 18: Argon (Ar), Noble gas
Element 19: Potassium (K), Alkali metal
Element 20: Calcium (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: Scandium (Sc), Transition metal
Element 22: Titanium (Ti), Transition metal
Element 23: Vanadium (V), Transition metal
Element 24: Chromium (Cr), Transition metal
Element 25: Manganese (Mn), Transition metal
Element 26: Iron (Fe), Transition metal
Element 27: Cobalt (Co), Transition metal
Element 28: Nickel (Ni), Transition metal
Element 29: Copper (Cu), Transition metal
Element 30: Zinc (Zn), Transition metal
Element 31: Gallium (Ga), Other metal
Element 32: Germanium (Ge), Metalloid
Element 33: Arsenic (As), Metalloid
Element 34: Selenium (Se), Other non-metal
Element 35: Bromine (Br), Halogen
Element 36: Krypton (Kr), Noble gas
Element 37: Rubidium (Rb), Alkali metal
Element 38: Strontium (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: Yttrium (Y), Transition metal
Element 40: Zirconium (Zr), Transition metal
Element 41: Niobium (Nb), Transition metal
Element 42: Molybdenum (Mo), Transition metal
Element 43: Technetium (Tc), Transition metal
Element 44: Ruthenium (Ru), Transition metal
Element 45: Rhodium (Rh), Transition metal
Element 46: Palladium (Pd), Transition metal
Element 47: Silver (Ag), Transition metal
Element 48: Cadmium (Cd), Transition metal
Element 49: Indium (In), Other metal
Element 50: Tin (Sn), Other metal
Element 51: Antimony (Sb), Metalloid
Element 52: Tellurium (Te), Metalloid
Element 53: Iodine (I), Halogen
Element 54: Xenon (Xe), Noble gas
Element 55: Caesium (Cs), Alkali metal
Element 56: Barium (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: Lanthanum (La), Lanthanoid
Element 58: Cerium (Ce), Lanthanoid
Element 59: Praseodymium (Pr), Lanthanoid
Element 60: Neodymium (Nd), Lanthanoid
Element 61: Promethium (Pm), Lanthanoid
Element 62: Samarium (Sm), Lanthanoid
Element 63: Europium (Eu), Lanthanoid
Element 64: Gadolinium (Gd), Lanthanoid
Element 65: Terbium (Tb), Lanthanoid
Element 66: Dysprosium (Dy), Lanthanoid
Element 67: Holmium (Ho), Lanthanoid
Element 68: Erbium (Er), Lanthanoid
Element 69: Thulium (Tm), Lanthanoid
Element 70: Ytterbium (Yb), Lanthanoid
Element 71: Lutetium (Lu), Lanthanoid
Element 72: Hafnium (Hf), Transition metal
Element 73: Tantalum (Ta), Transition metal
Element 74: Tungsten (W), Transition metal
Element 75: Rhenium (Re), Transition metal
Element 76: Osmium (Os), Transition metal
Element 77: Iridium (Ir), Transition metal
Element 78: Platinum (Pt), Transition metal
Element 79: Gold (Au), Transition metal
Element 80: Mercury (Hg), Transition metal
Element 81: Thallium (Tl), Other metal
Element 82: Lead (Pb), Other metal
Element 83: Bismuth (Bi), Other metal
Element 84: Polonium (Po), Metalloid
Element 85: Astatine (At), Halogen
Element 86: Radon (Rn), Noble gas
Element 87: Francium (Fr), Alkali metal
Element 88: Radium (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: Actinium (Ac), Actinoid
Element 90: Thorium (Th), Actinoid
Element 91: Protactinium (Pa), Actinoid
Element 92: Uranium (U), Actinoid
Element 93: Neptunium (Np), Actinoid
Element 94: Plutonium (Pu), Actinoid
Element 95: Americium (Am), Actinoid
Element 96: Curium (Cm), Actinoid
Element 97: Berkelium (Bk), Actinoid
Element 98: Californium (Cf), Actinoid
Element 99: Einsteinium (Es), Actinoid
Element 100: Fermium (Fm), Actinoid
Element 101: Mendelevium (Md), Actinoid
Element 102: Nobelium (No), Actinoid
Element 103: Lawrencium (Lr), Actinoid
Element 104: Rutherfordium (Rf), Transition metal
Element 105: Dubnium (Db), Transition metal
Element 106: Seaborgium (Sg), Transition metal
Element 107: Bohrium (Bh), Transition metal
Element 108: Hassium (Hs), Transition metal
Element 109: Meitnerium (Mt), Transition metal
Element 110: Darmstadtium (Ds), Transition metal
Element 111: Roentgenium (Rg), Transition metal
Element 112: Copernicium (Cn), Transition metal
Element 113: Ununtrium (Uut)
Element 114: Ununquadium (Uuq)
Element 115: Ununpentium (Uup)
Element 116: Ununhexium (Uuh)
Element 117: Ununseptium (Uus)
Element 118: Ununoctium (Uuo)
 Cs
↑
Fr
↓
(Uue)
ရေဒွန် ← ဖရန်စီယမ် → ရေဒီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)87
အုပ်စု၊ ဘလော့group 1: hydrogen and alkali metals
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားperiod 7
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar)
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု[Rn] 7s1
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု2, 8, 18, 32, 18, 8, 1
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်အစိုင်အခဲ
အရည်ပျော်မှတ်300 K ​(27 °C, ​81 °F)
အရည်ဆူမှတ်950 K ​(677 °C, ​1251 °F)
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)2.48 g/cm3 (estimated)[၁]
ငွေ့ရည်ဖိအား (extrapolated)
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 404 454 519 608 738 946
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်Pauling scale: >0.79
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်1st: 393 kJ/mol[၂]
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်260 pm (extrapolated)
ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက်348 pm (extrapolated)
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ ​body-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for ဖရန်စီယမ်

(extrapolated)
အပူစီးကူးမှု15 W/(m·K) (extrapolated)
လျှပ်စစ် ခုခံမှု3 µΩ·m (calculated)
သံလိုက်ဓာတ်Paramagnetic
CAS Number7440-73-5
သမိုင်းကြောင်း
အမည်တပ်ခြင်းafter France, homeland of the discoverer
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပထမဆုံးခွဲထုတ်ခြင်းMarguerite Perey (1939)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ဖရန်စီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP
212Fr syn 20.0 min β+ 212Rn
α 208At
221Fr trace 4.8 min α 6.457 217At
222Fr syn 14.2 min β− 2.033 222Ra
223Fr trace 22.00 min β− 1.149 223Ra
α 5.430 219At
ဝီကီဒေတာတွင် |
| ကိုးကား

အသုံးပြုခြင်းပြင်ဆင်

အနည်းငယ် ထုတ်လုပ်နိုင်သော ဖရန်စီယမ်(Francium) ကို အသုံးချနိုင်ရန် နည်းလမ်းတစုံတရာ မရှိသေးပါ။

သဘာဝမှာတွေ့ရှိမှုအခြေအနေပြင်ဆင်

ယူရေနီယမ်တွင်းထွက်များမှ ဖရန်စီရန် ဒြပ်စင်ကို သဘာဝအလျှောက် အလွန်နည်းပါးစွာ တွေ့ရှိရတက်သည်။ သို့သော်လည်း အချိန်းအနည်းငယ်တိုင်းတွင် ကမ္ဘာ့မြေမျက်နှာပြင်၌ ဖရန်စီယမ်(Francium )ဒြပ်စင်သည် ၃၄၀ မှ ၄၅၀ ဂရမ်အထိ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ၎င်းဒြပ်စင်သည် ကမ္ဘာအပေါ်ယံမြေလွှာ၌ အက်စ်တက်တိုင်း ဒြပ်စင်ပြီးနောက် အရှားပါးဆုံး ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။

ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာသက်ရောက်မှုများပြင်ဆင်

၎င်းဒြပ်စင်သည် အလွန်မှမတည်မြဲသော ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ အနည်းငယ်သော ပမာဏမျှပေါ်ပေါက်ပြီးနောက် အခြားဒြပ်စင်များအဖြစ်သို့ အလွန်လျင်မြန်စွာ ပြိုကွဲဖြစ်ပေါ်သွားခြင်းကြောင့် လူသားတို့၏ ကျန်းမာရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ပါ။

ပတ်ဝန်းကျင်သို့သတ်ရောက်မှုများပြင်ဆင်

ဖရန်စီယမ် ဒြပ်စင်၏သက်တမ်းဝက်(half-life)သည် အလွန်တိုသောကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်သို့ သက်ရောက်မှုများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားစရာမလိုပါ။

ကိုးကားပြင်ဆင်

  1. ↑ Lavrukhina၊ Avgusta Konstantinovna; Pozdnyakov၊ Aleksandr Aleksandrovich (1970)။ Analytical Chemistry of Technetium, Promethium, Astatine, and Francium။ Translated by R. Kondor။ Ann Arbor–Humphrey Science Publishers။ p. 269။ ISBN 978-0-250-39923-9။
  2. ↑ ISOLDE Collaboration, J. Phys. B 23, 3511 (1990) (PDF online)


"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ဖရန်စီယမ်&oldid=723163" မှ ရယူရန်