ဝီကီပီးဒီးယား

အိန္ဒီယမ်

ဓာတုဒြပ်စင်၊ သင်္ကေတ အိုင်အန်န် နှင့် အက်တမ်နံပါတ် ၄၉

အိန္ဒီယမ် (Indium) သည် ပျော့သော (အလွယ်တကူပုံသွင်း၍ရသော)၊ တောက်ပသော သတ္တုတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ အရောင်သည် ငွေဖြူရောင်ဖြစ်ပြီး မျက်နှာပြင်သည် အနားလေးခုနှင့် ထောင့်လေးခုရှိသည်။ အပူချိန် အမျိုးမျိုးပေါ်လိုက်၍ အရည်ပျော်ပြီး ဂယ်လီယမ်(Ga) ဒြပ်စင်နှင့် အုပ်စုတူ ဖြစ်သည်။ ဂယ်လီယမ်နှင့် အင်ဒီယမ် နှစ်မျိုးလုံးသည် ဖန်မျက်နှာပြင်ကဲ့သို့ ပြောင်လက် နေပါသည်။ အင်ဒီယမ်သည် လေထဲနှင့် ရေထဲတွင် တည်ရှိနိုင်ပြီး အက်စ်ဆစ် ထဲတွင် ပျော်ဝင်နိုင်သည်။ ၎င်း၏ အရည်ပျော်မှတ်ကို ကျော်လွန်၍ အပူပေးသောအခါ ခရမ်းရောင် မီးလျှံနှင့် အတူ အင်ဒီယမ်သည် မီးထတောက်ပါသည်။

အိန္ဒီယမ်  49In
ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတအိန္ဒီယမ်, In
အဆင်းsilvery lustrous gray
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ အိန္ဒီယမ်
Element 1: ဟိုက်ဒရိုဂျင် (H), Other non-metal
Element 2: ဟီလီယမ် (He), Noble gas
Element 3: လီသီယမ် (Li), Alkali metal
Element 4: ဘယ်ရီလီယမ် (Be), Alkaline earth metal
Element 5: ဘိုရွန် (B), Metalloid
Element 6: ကာဗွန် (C), Other non-metal
Element 7: နိုက်ထရိုဂျင် (N), Other non-metal
Element 8: အောက်ဆီဂျင် (O), Other non-metal
Element 9: ဖလိုရင်း (F), Halogen
Element 10: နီယွန် (Ne), Noble gas
Element 11: ဆိုဒီယမ် (Na), Alkali metal
Element 12: မဂ္ဂနီစီယမ် (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: အလူမီနီယမ် (Al), Other metal
Element 14: ဆီလီကွန် (Si), Metalloid
Element 15: ဖော့စဖောရပ် (P), Other non-metal
Element 16: ဆာလဖာ (S), Other non-metal
Element 17: ကလိုရင်း (Cl), Halogen
Element 18: အာဂွန် (Ar), Noble gas
Element 19: ပိုတက်ဆီယမ် (K), Alkali metal
Element 20: ကယ်လဆီယမ် (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: စကန္ဒီယမ် (Sc), Transition metal
Element 22: တိုင်‌တေနီယမ် (Ti), Transition metal
Element 23: ဗနေဒီယမ် (V), Transition metal
Element 24: ခရိုမီယမ် (Cr), Transition metal
Element 25: မက်ဂနိစ် (Mn), Transition metal
Element 26: သံ (သတ္တု) (Fe), Transition metal
Element 27: ကိုဘော့ (ဒြပ်စင်) (Co), Transition metal
Element 28: နီကယ် (Ni), Transition metal
Element 29: ကြေးနီ (Cu), Transition metal
Element 30: သွပ် (Zn), Transition metal
Element 31: ဂဲလီယမ် (Ga), Other metal
Element 32: ဂျာမေနီယမ် (Ge), Metalloid
Element 33: စိန်ဖြူ (As), Metalloid
Element 34: ဆီလီနီယမ် (Se), Other non-metal
Element 35: ဘရိုမင်း (Br), Halogen
Element 36: ကရစ်ပတွန် (Kr), Noble gas
Element 37: ရူဘီဒီယမ် (Rb), Alkali metal
Element 38: စထရွန်တီယမ် (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: အိတ်တြီယမ် (Y), Transition metal
Element 40: ဇာကိုနီယမ် (Zr), Transition metal
Element 41: နိုင်အိုဘီယမ် (Nb), Transition metal
Element 42: မိုလိပ်ဒီနမ် (Mo), Transition metal
Element 43: တက္ကနက်တီယမ် (Tc), Transition metal
Element 44: ရက်သီနီယမ် (Ru), Transition metal
Element 45: ရိုဒီယမ် (Rh), Transition metal
Element 46: ပယ်လေဒီယမ် (Pd), Transition metal
Element 47: ငွေ (သတ္တု) (Ag), Transition metal
Element 48: ကတ်မီယမ် (Cd), Transition metal
Element 49: အိန္ဒီယမ် (In), Other metal
Element 50: သံဖြူ (Sn), Other metal
Element 51: ခနောက်စိမ်း (Sb), Metalloid
Element 52: တယ်လူရီယမ် (Te), Metalloid
Element 53: အိုင်အိုဒင်း (I), Halogen
Element 54: ဇီနွန် (Xe), Noble gas
Element 55: ဆယ်ဆီယမ် (Cs), Alkali metal
Element 56: ဘေရီယမ် (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: လန်သနမ် (La), Lanthanoid
Element 58: ဆယ်ရီယမ် (Ce), Lanthanoid
Element 59: ပရာဆီယိုဒိုင်ယမ် (Pr), Lanthanoid
Element 60: နီယိုဒိုင်မီယမ် (Nd), Lanthanoid
Element 61: ပရိုမီသီယမ် (Pm), Lanthanoid
Element 62: ဆမ္မာရီယမ် (Sm), Lanthanoid
Element 63: ယူရိုပီယမ် (Eu), Lanthanoid
Element 64: ဂါဒိုလီနီယမ် (Gd), Lanthanoid
Element 65: တာဘီယမ် (Tb), Lanthanoid
Element 66: ဒိုင်စပရိုဆီယမ် (Dy), Lanthanoid
Element 67: ဟိုမီယမ် (Ho), Lanthanoid
Element 68: အာဘီယမ် (Er), Lanthanoid
Element 69: ကျူလီယမ် (Tm), Lanthanoid
Element 70: အိတ္တာဘီယမ် (Yb), Lanthanoid
Element 71: လူတက်သီယမ် (Lu), Lanthanoid
Element 72: ဟက်ဖ်နီယမ် (Hf), Transition metal
Element 73: တန်တလမ် (Ta), Transition metal
Element 74: တန်စတင် (W), Transition metal
Element 75: ရီနီယမ် (Re), Transition metal
Element 76: အော့စမီယမ် (Os), Transition metal
Element 77: အိုင်ရီဒီယမ် (Ir), Transition metal
Element 78: ရွှေဖြူ (Pt), Transition metal
Element 79: ရွှေ (Au), Transition metal
Element 80: ပြဒါး (Hg), Transition metal
Element 81: သယ်လီယမ် (Tl), Other metal
Element 82: ခဲ (သတ္တု) (Pb), Other metal
Element 83: ကြွပ် (Bi), Other metal
Element 84: ပိုလိုနီယမ် (Po), Metalloid
Element 85: အက်စ်တက်တိုင်း (At), Halogen
Element 86: ရေဒွန် (Rn), Noble gas
Element 87: ဖရန်စီယမ် (Fr), Alkali metal
Element 88: ရေဒီယမ် (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: အက်တီနီယမ် (Ac), Actinoid
Element 90: သိုရီယမ် (Th), Actinoid
Element 91: ပရိုတက်တီနီယမ် (Pa), Actinoid
Element 92: ယူရေနီယမ် (U), Actinoid
Element 93: နပ်ကျူနီယမ် (Np), Actinoid
Element 94: ပလူတိုနီယမ် (Pu), Actinoid
Element 95: အမေရိစီယမ် (Am), Actinoid
Element 96: ကျူရီယမ် (Cm), Actinoid
Element 97: ဘာကီလီယမ် (Bk), Actinoid
Element 98: ကာလီဖိုနီယမ် (Cf), Actinoid
Element 99: အိုင်စ်တိုင်နီယမ် (Es), Actinoid
Element 100: ဖာမီယမ် (Fm), Actinoid
Element 101: မန်ဒယ်လီဗီယမ် (Md), Actinoid
Element 102: နိုဘယ်လီယမ် (No), Actinoid
Element 103: လော်ရန်စီယမ် (Lr), Actinoid
Element 104: ရူသာဖော်ဒီယမ် (Rf), Transition metal
Element 105: ဒပ်ဘ်နီယမ် (Db), Transition metal
Element 106: ဆီဘော်ဂျီယမ် (Sg), Transition metal
Element 107: ဘိုဟ်ရီယမ် (Bh), Transition metal
Element 108: ဟက်စ်စီယမ် (Hs), Transition metal
Element 109: မိုက်ဒ်နီရီယမ် (Mt), Transition metal
Element 110: ဒမ်စတဒ်တီယမ် (Ds), Transition metal
Element 111: ရွန့်ဂန္နီယမ် (Rg), Transition metal
Element 112: ကော့ပါနီဆီယမ် (Cn), Transition metal
Element 113: နီဟိုနီယမ် (Uut)
Element 114: ဖလရိုဗီယမ် (Uuq)
Element 115: မော်စကိုဗီယမ် (Uup)
Element 116: လီဗာမိုရီယမ် (Uuh)
Element 117: တန်နဆီး (Uus)
Element 118: အိုဂန်နက်ဆွန် (Uuo)
 Ga
↑
In
↓
Tl
ကတ်မီယမ် ← အိန္ဒီယမ် → သံဖြူ
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)49
အုပ်စု၊ ဘလော့group 13 (boron group)
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားperiod 5
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (Ar)
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု[Kr] 4d10 5s2 5p1
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု2, 8, 18, 18, 3
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
အရည်ပျော်မှတ်429.7485 K ​(156.5985 °C, ​313.8773 °F)
အရည်ဆူမှတ်2345 K ​(2072 °C, ​3762 °F)
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)7.31 g/cm3
7.02 g/cm3
သုံးပွင့်ဆိုင်မှတ်429.7445 K, ​~1 kPa[၁]
ဖျူးရှင်းအပူ3.281 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ231.8 kJ/mol
မိုလာ အပူအင်အား26.74 J/(mol·K)
ငွေ့ရည်ဖိအား
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1196 1325 1485 1690 1962 2340
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်Pauling scale: 1.78
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်1st: 558.3 kJ/mol
2nd: 1820.7 kJ/mol
3rd: 2704 kJ/mol
အက်တောမစ် အချင်းဝက်empirical: 167 pm
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်142±5 pm
ဗန်ဒါဝေါ့စ် အချင်းဝက်193 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ ​body-centered tetragonal
Body-centered-tetragonal crystal structure for အိန္ဒီယမ်
အသံ၏အမြန်နှုန်း 1215 m/s (at 20 °C)
အပူ ပြန့်ကားမှု32.1 µm/(m·K) (at 25 °C)
အပူစီးကူးမှု81.8 W/(m·K)
လျှပ်စစ် ခုခံမှု83.7 nΩ·m (at 20 °C)
သံလိုက်ဓာတ်diamagnetic[၂]
သံလိုက် ထိတွေ့နိုင်မှု (χmol)−64.0×10−6 cm3/mol (298 K)[၃]
Young's modulus11 GPa
Mohs hardness1.2
Brinell hardness8.8–10.0 MPa
CAS Number7440-74-6
သမိုင်းကြောင်း
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုFerdinand Reich and Hieronymous Theodor Richter (1863)
ပထမဆုံး ခွဲထုတ်မှုHieronymous Theodor Richter (1864)
အတည်ငြိမ်ဆုံး အိန္ဒီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP
111In syn 2.8 d ε 111Cd
113In 4.28% is stable with 64 neutrons
115In 95.72% 4.41×1014 y β− 0.495 115Sn
ဝီကီဒေတာတွင် |
| ကိုးကား

အသုံးပြုခြင်း

ပြင်ဆင်ရန်

အင်ဒီယမ်ကို အရည်ပျော်မှတ် နှိမ့်သော သတ္တုစပ် များအတွက် အသုံးပြုပြီး အခြားသတ္တု မျက်နှာပြင်များ ခံနိုင်ရည် ပိုမို မြင့်မားစေရန်အတွက် အကာအကွယ်ပေးသော အပြားအဖြစ်လည်းအသုံးပြုပါသည်။ မှန်မျက်နှာပြင်တွင်လည်း တိုက်စားခြင်းကို ကာကွယ်စေရန် အင်ဒီယမ်ကိုအသုံးပြုပါသည်။ ဖန်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် အင်ဒီယမ် အငွေ့ပြန်သည့်အခါ မှန်ကို ကြည်လင်သွားစေသည်။ အင်ဒီယမ် အလွှာပါးကို နျူးကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖိုထဲတွင် ဘာတွေဖြစ်ပေါ်နိုင်သလဲ ဆိုတာဆုံးဖြတ်နိုင်ရန် အသုံးပြုကြသည်။ အင်ဒီယမ်ကို ဖိအားနှိမ့် ဆိုဒီယမ် အငွေ့သုံး ဖန်ချောင်းထဲတွင် အလင်းကော်ပြား ကဲ့သို့လည်း အသုံးပြုကြသည်။

ပတ်ဝန်းကျင်တွင် တွေ့ရှိရမှုအခြေအနေ

ပြင်ဆင်ရန်

အင်ဒီယမ်သည် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မတွေ့ရပေ။ ထွန်ယက်ပြီးသား မြေပေါ်တွင် အင်ဒီယမ်ကို သဘာဝမြေပေါ်ထက် ပိုမို ပေါများသည်ကို တွေ့ရှိရပြီး တချို့ အဆင့်များတွင် 4 ppm အထိ အင်ဒီယမ် ပါဝင် ပါသည်။ စက်ရုံများတွင် အရည်ကျိုထားသော ဇင့်(smelting zinc) နှင့် lead sulphide ores တို့မှ အင်ဒီယမ် 1% ပါရုံဖြင့် အင်ဒီယမ်ကို ထုတ်ယူနိုင်သည်။ မပေါင်းစပ်ထားသော အင်ဒီယမ်သတ္တုကို ရုရှားဒေသတွင် တွေ့ရှိပြီး အင်ဒီယမ် အရောအနှော (indite) များကိုမူ ဆားဘီးယားနိုင်ငံတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ သို့သော် အလွန်ရှားပါး လှပါသည်။ ကမ္ဘာ့ အင်ဒီယမ် ထုတ်လုပ်မှု ပမာဏ အားလုံးနီးပါးသည် ကနေဒါနိုင်ငံမှ ဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် အင်ဒီယမ် ထုတ်လုပ်မှု နှုန်းမှာ ၇၅တန် ဝန်းကျင် ထုတ်လုပ်သည်။ သိုလှောင်ထားသော အင်ဒီယမ်ပမာဏမှာ တန် ၁၅၀၀ ဝန်းကျင်ရှိသည်။

ကျန်းမာရေး ဆိုင်ရာသက်ရောက်မှုများ

ပြင်ဆင်ရန်

အင်ဒီယမ်သည် ဇီဝဆိုင်ရာ အခန်းဏ္ဍတွင် မပါဝင်ပါ။ ခန္ဓာကိုယ် အတွင်း ဇီဝဖြစ်စဉ်များအတွင်း အင်ဒီယမ် ပမာဏ အနည်းပါဝင်သည်ဟု ယူဆထားကြသည်။ အင်ဒီယမ် ဒြပ်ပေါင်းများကို လူများတွင် ရှားရှားပါးပါး တွေ့ရှိနိုင်သည်။ အင်ဒီယမ် ဒြပ်ပေါင်းများသည် မြင်မားသော အဆိပ်အတောက် အဖြစ် မှတ်ယူသင့်သည်။ အင်ဒီယမ် ဒြပ်ပေါင်းများသည် နှလုံး၊ ကျောက်ကပ်နှင့် အသည်းတို့ကို ပျက်စီးစေသည်။ အင်ဒီယမ်၏ လူ့ကျန်းမာရေး အပေါ် အကျိုးပြုသည့် အချက်အလက် မရရှိသေးသည့်အတွက် ဂရုတစိုက် ကိုင်တွယ်သင့်ပါသည်။

ပတ်ဝန်းသို့သက်ရောက်မှုအခြေအနေ

ပြင်ဆင်ရန်

ပတ်ဝန်းကျင်ထဲတွင် အင်ဒီယမ် ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့် မပျံ့နှံ့ခင်ကတည်းက ကုန်းသတ္တဝါနှင့် ရေသတ္တဝါ များအပေါ် အန္တရာယ် ပြုခဲ့ခြင်းမရှိသော်လည်း အင်ဒီယမ်၏ ပတ်ဝန်းကျင် သက်ရောက်မှုများ နှင့် ပတ်သက်၍ စုံစမ်းမှုများ မပြီးဆုံးသေးသည်ကို တွေ့ရသည်။

ကိုးကား

ပြင်ဆင်ရန်
  1. ↑ "Determination of the Indium Freezing-point and Triple-point Temperatures" (1989). Metrologia 26 (4): 211. doi:10.1088/0026-1394/26/4/001. Bibcode: 1989Metro..26..211M. 
  2. ↑ Lide, D. R., ed. (2005)။ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds"။ CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.)။ Boca Raton (FL): CRC Press။ ISBN 0-8493-0486-5။
  3. ↑ Weast၊ Robert (1984)။ CRC, Handbook of Chemistry and Physics။ Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing။ pp. E110။ ISBN 0-8493-0464-4။
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=အိန္ဒီယမ်&oldid=723002" မှ ရယူရန်