ဂါဒိုလီနီယမ်

ဂါဒိုလီနီယမ် (Gadolinium) သည် ပျော့ပြောင်း တောက်ပပြီး ငွေရောင်ရှိသည့် ပုံသွင်းရလွယ်ကူသော သတ္တု တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဓာတုဗေဒသင်္ကေတမှာ Gd ဖြစ်သည်။ Periodic Table ရှိ Lanthanide အုပ်စုတွင်ပါဝင်သည်။ ၎င်း သတ္တုသည် ခြောက်သွေ့သော လေထုထဲတွင် အောက်စီဂျင်နှင့် ဓာတ်ပြုခြင်း မဖြစ်နိုင်သော်လည်း စိုစွတ်သောလေထုထဲတွင် ဓာတ်ပြုနိုင်သည်။ Gd သည် ရေနှင့် နှေးကွေးစွာ ဓာတ်ပြုနိုင်ပြီး အက်ဆစ်တွင် ပျော်ဝင်နိုင်သည်။ ၎င်း သတ္တုသည် ၁၀၈၃ ကယ်လ်ဗင် အောက်တွင် လျှပ်စီးကူးမှု အလွန်ကောင်းမွန်ပါသည်။ အခန်းအပူချိန်တွင် အားကောင်းသော သံလိုက်ဓာတ် ရှိသည်။

ဂါဒိုလီနီယမ်  ₆₄Gd

ယေဘုယျ ဂုဏ်သတ္တိများ
အမည်၊ သင်္ကေတ	ဂါဒိုလီနီယမ်, Gd
အသံထွက်	/ˌɡædəˈlɪniəm/ GAD-ə-LIN-ee-əm
အဆင်း	silvery white
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယားရှိ ဂါဒိုလီနီယမ်
– ↑ Gd ↓ Cm ယူရိုပီယမ် ← ဂါဒိုလီနီယမ် → တာဘီယမ်
အက်တမ် အမှတ်စဉ် (Z)	64
အုပ်စု၊ ဘလော့	group n/a
ဒြပ်စင်အလှည့်ကျဇယား	period 6
ဒြပ်စင် ကဏ္ဍ	lanthanide
စံ အက်တောမစ် အလေးချိန် (±) (Ar)	157.25(3)
အီလက်ထရွန် ပြုပြင်မှု	[Xe] 4f7 5d1 6s2
အခွံတစ်ခုလျင် အီလက်ထရွန်ပါဝင်မှု	2, 8, 18, 25, 9, 2
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိများ
ဖေ့စ်	အစိုင်အခဲ
အရည်ပျော်မှတ်	1585 K ​(1312 °C, ​2394 °F)
အရည်ဆူမှတ်	3273 K ​(3000 °C, ​5432 °F)
သိပ်သည်းမှု (အခန်းအပူချိန်)	7.90 g/cm3
7.4 g/cm3
ဖျူးရှင်းအပူ	10.05 kJ/mol
အငွေ့ပျံခြင်း အပူ	301.3 kJ/mol
မိုလာ အပူအင်အား	37.03 J/(mol·K)
ငွေ့ရည်ဖိအား (calculated) P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1836 2028 2267 2573 2976 3535
အက်တောမစ် ဂုဏ်အင်များ
အောက်ဆိုဒ်ဒေးရှင်း အခြေနေ	1, 2, 3 ​(a mildly base oxide)
အီလက်ထရွန် ဆန့်ကျင်ဘက်ဓာတ်	Pauling scale: 1.20
အိုင်ယွန်းပြုခြင်းစွမ်းအင်	1st: 593.4 kJ/mol 2nd: 1170 kJ/mol 3rd: 1990 kJ/mol
အက်တောမစ် အချင်းဝက်	empirical: 180 pm
ကိုဗေးလန့်အချင်းဝက်	196±6 pm
Miscellanea
ပုံဆောင်ခဲ ဖွဲ့စည်းပုံ	​hexagonal close-packed (hcp)
အသံ၏အမြန်နှုန်း	2680 m/s (at 20 °C)
အပူ ပြန့်ကားမှု	α poly: 9.4 µm/(m·K) (at 100 °C)
အပူစီးကူးမှု	10.6 W/(m·K)
လျှပ်စစ် ခုခံမှု	α, poly: 1.310 µΩ·m
သံလိုက်ဓာတ်	ferromagnetic-paramagnetic transition at 293.4 K
သံလိုက် ထိတွေ့နိုင်မှု (χmol)	+755,000.0·10−6 cm3/mol (300.6 K)
Young's modulus	α form: 54.8 GPa
Shear modulus	α form: 21.8 GPa
Bulk modulus	α form: 37.9 GPa
ပိုင်ဆွန် အချိုး	α form: 0.259
Vickers hardness	510–950 MPa
CAS Number	7440-54-2
သမိုင်းကြောင်း
အမည်တပ်ခြင်း	after the mineral Gadolinite]] (itself named after Johan Gadolin)
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု	Jean Charles Galissard de Marignac (1880)
ပထမဆုံး ခွဲထုတ်မှု	Lecoq de Boisbaudran (1886)
အတည်ငြိမ်ဆုံး ဂါဒိုလီနီယမ်၏ အိုင်ဆိုတုပ်များ
iso NA သက်တမ်းဝက် DM DE (MeV) DP 148Gd syn 75 y α 3.271 144Sm 150Gd syn 1.8×106 y α 2.808 146Sm 152Gd 0.20% 1.08×1014 y α 2.205 148Sm 154Gd 2.18% is stable with 90 neutrons 155Gd 14.80% is stable with 91 neutrons 156Gd 20.47% is stable with 92 neutrons 157Gd 15.65% is stable with 93 neutrons 158Gd 24.84% is stable with 94 neutrons 160Gd 21.86% is stable with 96 neutrons

အသုံးပြုမှု

ဂါဒိုလီနီယမ် ကို နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို များတွင် Control Rod နှင့် Power Plants အပိုင်းများတွင် အသုံးပြုသည်။ ၎င်းကို မိုက်ကရိုဝေ့ဖ် အသုံးပြုသော ကဏ္ဍများအတွက် အသုံးပြုသည်။ ၎င်း၏ ဒြပ်ပေါင်းများကို TV Tubes ရောင်စုံ ရုပ်မြင်သံကြားစက်များ တွင် မီးစုန်းဓာတ်အတွက် အသုံးပြုသည်။ Gd ကို သတ္တု သီးသန့်အနေဖြင့် အသုံးပြုမှု နည်းပါးသော်လည်း သတ္တုစပ် အဖြစ် သံလိုက်ပြုလုပ်ရာတွင် လည်းကောင်း၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများတွင်လည်းကောင်းအသုံးပြုသည်။ ဗီဒီယို ကူးစက်များတွင်လည်း Recrodin Heads အဖြစ်အသုံးပြုသည်။ စီဒီခွေများနှင့် ကွန်ပျူတာ မန်မိုရီ များပြုလုပ်ရာတွင်လည်း အသုံးပြုသည်။

၎င်းသည် အနုဇီဝဆေးပညာတွင် ပုံရိပ်ဖော်ခြင်းအတွက် လက်တွေ့အသုံးဝင်သည်။ ပုံတွင် ပုံမှန်ဦးနှောက်နှင့် စိတ်ကျရောဂါရှိသော သူတိုအကြား ကွဲပြားမှုကို အထူးပြုလေ့လာရန်အတွက် ပုံဖော် အသုံးပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။

သဘာဝတွင်တည်ရှိပုံ

ဂါဒိုလီနီယမ်သည် ရှားပါးဒြပ်စင်များ ထဲတွင် ပိုမိုပေါများစွာ တည်ရှိသော ဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ သဘာဝတွင် လွတ်လပ်စွာ မတွေ့ရှိနိုင်သော်လည်း ရှားပါးသော သတ္တု အရင်းအမြစ် အမြောက်အမြားတွင် ပါဝင်သည်။ အဓိက သတ္တုတွင်း နေရာများမှာ တရုတ်၊ အမေရိကန်၊ ဘရာဇီး၊ သီရိလင်္ကာ၊ အိန္ဒိယ နှင့် ဩစတြေးလျ တို့ဖြစ်သည်။ ထုတ်လုပ်ပြီး ပမာဏမှာ တန်ချိန် တစ်သန်း ခန့်ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ ဂါဒိုလီနီယမ် ထုတ်လုပ်သန့်စင်မှုမှာ တစ်နှစ်လျှင် တန် ၄၀၀ ခန့်ရှိသည်။

အရိုးရှင်းဆုံးသော ဂါဒိုလီနီယမ်တစ်ခု

ကျန်းမာရေးသက်ရောက်မှု

ဂါဒိုလီနီယမ် သည် အခြားသော Lanthanides ဒြပ်စင်များ ကဲ့သို့ပင် မပြင်းထန်သော အဆိပ်အတောက် ဖြစ်စေသည်။ ဂါဒိုလီနီယမ် ဆားများသည် အသားအရေ နှင့် မျက်လုံးများကို နာကျင်ကျိန်းစပ် စေနိုင်ပြီး ကင်ဆာဆဲလ် ဖြစ်ဖို့ သံသယရှိစေသည်။ Gd ၏ အဆိပ် အတောက်ပမာဏကို အသေးစိတ် လေ့လာဆဲဖြစ်သည်။

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သက်ရောက်မှု

ဂါဒိုလီနီယမ် (Gadolinium) သည် အပင်များနှင် သတ္တဝါများကို ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ မည်သည့် ထိခိုက်မှုမှ မဖြစ်စေပါ။